Η Ελλάδα έχει χάσει πλέον σχεδόν κάθε απόθεμα αναπτυξιακών δυνατοτήτων, γεγονός που εξηγεί και τους χαμηλούς ρυθμούς ανόδου του ΑΕΠ στους οποίους έχει πλέον «εγκλωβιστεί». Η πορεία «χαμηλών πτώσεων» επιβεβαιώθηκε εκ νέου χθες μέσα από τα στοιχεία του Προγράμματος Σταθερότητας 2019 που έστειλε το ΥΠΟΙΚ στις Βρυξέλλες.

Το Πρόγραμμα καταγράφει τον δημοσιονομικό χώρο των 5,5 δισ ευρώ που δημιουργούν τα υπερπλεονάσματα, αλλά και η μεγάλη λιτότητα διαρκείας σε δαπάνες για υγεία, παιδεία και επενδύσεις. Αναδεικνύει και την παραδοχή της κυβέρνησης ότι ο ρυθμός ανάπτυξης από το 2,3% που αναμένεται φέτος (έναντι αρχικής πρόβλεψης για ανάπτυξη κατά 2,5%), θα διολισθήσει προς το 1,9% το 2023.

Ωστόσο, η εν λόγω έκθεση/προϋπολογισμός περιλαμβάνει και άλλα πιο «τεχνικά» στοιχεία που αποκαλύπτουν όμως πόσο «δομική» είναι αυτή η χαμηλή ανάπτυξη.

Το λεγόμενο «δυνητικό ΑΕΠ» το οποίο κινούταν σε επίπεδα πολύ υψηλότερα από το πραγματικό ΑΕΠ την περίοδο της κρίσης (και έδειχνε έτσι ότι υπάρχουν δυνατότητες βελτίωσης της κατάστασης) πλέον έχει «κολλήσει» στο μηδέν. Και τούτο διότι δεν αναπτύσσεται πια ούτε το ανθρώπινο κεφάλαιο ούτε οι υπόλοιποι παραγωγικοί συντελεστές της οικονομίας.

Το δυνητικό ΑΕΠ καταγράφεται στο -0,8% το 2018, στο -0,3% φέτος, ενώ από το 2020 και μετά κινείται μεταξύ του μηδέν και του 0,2%. Και τούτο διότι πλέον δεν «τροφοδοτείται» από τους  παραγωγικούς συντελεστές (κεφάλαιο, εργασία παραγωγικότητα). Έτσι, και το παραγωγικό κενό που είχε φτάσει στο μέγιστο σημείο του το 2013 (- 15,8%) δείχνει ότι πλέον φθίνει, ενώ  μηδενίζεται τα επόμενα χρόνια έως το 2022.

Τα υπόλοιπα στοιχεία για το ΑΕΠ δείχνουν ότι η κυβέρνηση «ποντάρει» μόνο σε επενδύσεις και σε ιδιωτική κατανάλωση για την στήριξη της ανάπτυξης, καθώς οι εξαγωγές θα πάψουν να παίζουν ρόλο…

Έρχονται οι ρυθμίσεις και οι παροχές

Η χθεσινή έκθεση περιγράφει και τις δυνατότητες που  έχει η κυβέρνηση για αξιοποίηση του δημοσιονομικού χώρου (τον οποίο υπολογίζει σωρευτικά σε 2,7% του ΑΕΠ έως και το 2022 ή σε 5,5 δισ ευρώ). Σημειώνεται ότι ενώ τα άλλα κράτη έχουν στοιχεία και για το 2023 η Ελληνική πλευρά δεν τα έστειλε.

Ο δημοσιονομικός χώρος το 2019 υπολογίζεται σε 1 δισ. ευρώ περίπου και σύμφωνα με όσα είπε ο υπουργός Οικονομικών Ευκλείδη Τσακαλώτος σε ομιλία του στα Γιάννενα χθες το βράδυ η κυβέρνηση έχει σε μεγάλο βαθμό οριστικοποιήσει τον τρόπο που αυτός ο «χώρος» θα κατανεμηθεί. Αναμένονται όπως εξήγησε οι οριστικές αποφάσεις.

Επίσης, ο υπουργός προανήγγειλε και ενιαία ρύθμιση για τις οφειλές προς τις εφορίες και προς τα ασφαλιστικά ταμεία η οποία θα έρθει έως την προσεχή Δευτέρα, όπως είπε, στη Βουλή.

Πάντως στο κείμενο της ελληνικής κυβέρνησης δεν καταγράφεται η πλήρης χρήση του δημοσιονομικού χώρου, αλλά μόνο ενός πολύ μικρού μέρους του (της τάξης του 0,1% του ΑΕΠ φέτος,  και του 0,2% με 0,3% τα επόμενα χρόνια).

Αναφέρεται πάντως στο κείμενο ότι οι εν λόγω πρώτες κινήσεις θα αφορούν μόνο σε μέτρα φορολογικών ελαφρύνσεων και πιο συγκεκριμένα στην φορολογία εισοδήματος και περιουσίας (σ.σ. πιθανόν συνδέονται και με το ύψος του αφορολόγητου).

Σημειώνεται ότι δεν αναλύεται το πακέτο μέτρων. Η ανάλυση θα γίνει αργότερα με το Μεσοπρόθεσμο Προϋπολογισμό που θα πρέπει να κατατεθεί στη Βουλή. Ωστόσο αναφέρεται ότι ο δημοσιονομικός χώρος θα αξιοποιηθεί για μέτρα που στηρίζουν την ανάπτυξη αλλά και τις πιο ευάλωτες ομάδες του πληθυσμού…