Στις 26 Απριλίου 1986, ακριβώς στη 01:23:40 τα ξημερώματα, σημειώθηκε το μεγαλύτερο και πιο τρομακτικό πυρηνικό ατύχημα όλων των εποχών. Ο κόσμος δεν θα ήταν ποτέ ξανά ο ίδιος μετά το Τσερνόμπιλ. Τι συνέβη πραγματικά εκείνο το βράδυ; Η απάντηση δεν είναι ούτε εύκολη, ούτε σίγουρη, δόθηκε όμως με τον καλύτερο δυνατό (καλλιτεχνικά) τρόπο μέσα από την ομώνυμη mini σειρά του HBO. Για να γίνει πραγματικότητα όμως αυτός ο τηλεοπτικός άθλος χρειάστηκε να γίνει έρευνα. Πάρα πολύ έρευνα.
Ο Βρετανός Andrew Leatherbarrow είναι ο συγγραφέας πίσω από το 01:23:40 (εκδ. Οξύ) κι ένας άνθρωπος που, μετά το ταξίδι του στα καταραμένα εδάφη της Ουκρανίας, πέρασε πέντε ολόκληρα χρόνια ερευνώντας τι ακριβώς είχε συμβεί. Το αποτέλεσμα αυτής της προσπάθειας καταγράφηκε στο εν λόγω βιβλίο, ένα κείμενο που τυπώθηκε με τη μορφή της αυτοέκδοσης και τον έκανε διάσημο διεθνώς, με συνεπές αποτέλεσμα το HBO να ζητήσει την πολύτιμη βοήθειά του πάνω στη σειρά. Πώς είναι να αντικρίζεις την καμινάδα του Τσερνόμπιλ; Να περπατάς στα χνάρια απλών ανθρώπων που θυσιάστηκαν για να σώσουν την ανθρωπότητα; Να σκαλίζεις τελικά κάθε πιθανή και απίθανη λεπτομέρεια του τραγικού ατυχήματος;
Επικοινωνήσαμε ηλεκτρονικά με τον Andrew Leatherbarrow για να μας λύσει όλες τις απορίες μας, Εκείνος δεν μάσησε τα λόγια του αλλά απάντησε, με ραδιενεργή ειλικρίνεια, σε όλες τις ερωτήσεις μας.
Πότε και πώς ξεκίνησε το ενδιαφέρον σου για το πυρηνικό ατύχημα; Η καταστροφή του Τσερνόμπιλ έχει κατά καιρούς κινήσει το ενδιαφέρον του κοινού σε διάφορες περιπτώσεις, όπως έγινε και πολύ πρόσφατα με αφορμή τη σειρά του HBO. Στη δικιά μου περίπτωση τώρα, μία διάσημη σειρά φωτογραφιών από την Ουκρανή Elena Filatova (σ.σ: ταξίδεψε στην περιοχή με μηχανή ανάμεσα στο 2003 και 2005) ήταν η πρώτη φορά που το θέμα μου κίνησε την περιέργεια. Η ιδέα μίας εγκαταλελειμμένης εξαιτίας της ραδιενέργειας πόλης μου φαινόταν συναρπαστική. Έψαχνα σαν τρελός στη Wikipedia για περισσότερες πληροφορίες.
Όσο για το ρωσικό video game S.T.A.L.K.E.R που διαδραματίζεται στην απαγορευμένη ζώνη; Θυμάμαι ότι το 2007 πήγα πρωί πρωί για να το αγοράσω, την πρώτη κιόλας μέρα της κυκλοφορίας του. Κάτι, δηλαδή, που δεν έχω κάνει ποτέ ξανά για άλλο παιχνίδι. Αποζημιώθηκα όμως από την απίστευτη ατμόσφαιρα και την πιστή αναπαράσταση της απαγορευμένης ζώνης. Μετά την καταστροφή της Φουκουσίμα, ξεκίνησα να διαβάζω ξανά σχετικά με το Τσερνόμπιλ. Όταν, τελικά, έκανα το ταξίδι μου εκεί, όλα ήταν ακριβώς όπως με είχε κάνει το video game να τα φανταστώ.
Μπορείς να περιγράψεις τα συναισθήματά σου όταν συνάντησες για πρώτη φορά τη σαρκοφάγο που σκεπάζει τον αντιδραστήρα; Σε εκείνες τις εκτάσεις της Ουκρανίας τα πάντα είναι τελείως επίπεδα – απέραντοι βαλτότοποι που διακόπτονται που και που από «μπαλώματα» γεμάτα δέντρα και χωράφια. Ήταν μέσα Οκτώβρη· τα πάντα ήταν κρύα και βρεγμένα, το τοπίο ψυχορραγούσε καθώς πλησίαζε ο χειμώνας. Τρομερή απομόνωση. Έφτασα στην περιοχή με ένα παλιό, πανέμορφο Σοβιετικό τρένο. Μπορούσες να διακρίνεις από μακριά την καμινάδα και τη σαρκοφάγο να τρυπούν τον ορίζοντα.
Είχα μείνει άφωνος κοιτάζοντας αυτό το μονολιθικό, δηλητηριώδες, τεράστιο κομμάτι από σκουριασμένο μέταλλο.
Ήταν με διαφορά τα πιο ψηλά κτίρια της περιοχής, προς όποια κατεύθυνση κι αν κοιτούσες, για εκατοντάδες χιλιόμετρα. Μου είναι δύσκολο να περιγράψω τα συναισθήματά μου, ίσως θυμίζουν τις αντιδράσεις όσων γοητεύονται από την Αρχαία Αίγυπτο και επισκέπτονται για πρώτη φορά τις Πυραμίδες. Είχα μείνει άφωνος κοιτάζοντας αυτό το μονολιθικό, δηλητηριώδες, τεράστιο κομμάτι από σκουριασμένο μέταλλο.
Πριν κάποια χρόνια ταξίδεψες στο Πρίπιατ. Ένιωσες ποτέ ότι, ακόμη και σήμερα, οι κάτοικοι ζουν σε μία ζωντανή κόλαση; Κατά κάποιον τρόπο, ναι. Δεν γνώριζα ακόμα τόσα πολλά σχετικά με το Τσερνόμπιλ και δεν είχα αντιληφθεί ότι ακόμα δουλεύουν εκατοντάδες υπάλληλοι και εργάτες στα εργοστάσια. Επί της ουσίας, ολόκληρη η περιοχή είναι ένα μέρος όπου δεν θα έπρεπε να ζουν άνθρωποι. Από την άλλη πάλι, όλη αυτή η απομόνωση έχει δημιουργήσει μία απαράμιλλη φυσική ομορφιά, όπου η άγρια φύση οργιάζει. Πολλοί άνθρωποι ζούσαν για ολόκληρες γενιές εκεί, πριν το ατύχημα, έτσι δεν μπορούσαν να πάρουν την απόφαση να φύγουν από τα σπίτια τους. Επίσης, το μεγαλύτερο μέρος της ραδιενέργειας έχει φύγει, οπότε υπό αυτήν την έννοια, υπάρχουν και χειρότερα μέρη στον πλανήτη.
- Πηγή: esquire.com
- Ετικέτες: γύρισε, συγγραφέας, τσέρνομπιλ
