Του Στέλιου Ορφανάκη*

Η ανησυχία για τις επιπτώσεις του covid-19 έχουν φέρει νευρικότητα και πτώση στα περισσότερα χρηματιστήρια του κόσμου. Είναι ξεκάθαρο ότι η υγειονομική πανδημία θα έχει αντίκτυπο στην παγκόσμια αλλά και στην ευρωπαϊκή ανάπτυξη. Η επιδημία είναι ένας παράγοντας που αλλάζει το παιχνίδι σε όρους παγκοσμιοποίησης. Ταυτόχρονα όμως όσο η πτώση θα προχωρά ή οι εξελίξεις θα δείχνουν καλύτερες από τις αναμενόμενες τόσο θα αυξάνεται η επιθυμία για ανάληψη ρίσκου. Οι λιγότερο μυημένοι θα περιοριστούν στις αγορές μετοχών. Εκατοντάδες εκατομμύρια άνθρωποι έχουν λάβει μέρος σε αυτό το παιχνίδι αναδιανομής πλούτου. Ας ξεκινήσουμε να γνωρίσουμε κάποιους από τους καλύτερους.  Ένας από αυτούς ήταν ο Jesse Livermore.

Ο Jesse Livermore, ήταν ένας από τους μεγαλύτερους κερδοσκόπους όλων των εποχών. Μια θρυλική μορφή στο παγκόσμιο στερέωμα των μεγάλων κερδοσκόπων, τουλάχιστον για τους Αμερικανούς. Γεννημένος στη Μασαχουσέτη (1877), έφυγε από το σπίτι του σε ηλικία μόλις 15 ετών, σε αναζήτηση καλύτερης τύχης. Από το 1906 άρχισε να ασχολείται με τις αγορές, κυρίως παίρνοντας θέση πωλητή. Για ένα πολύ μεγάλο χρονικό διάστημα είχε ένα πολύ μεγάλο αριθμό επιτυχιών. Στις μεγαλύτερες πτώσεις των χρηματιστηριακών αγορών ήταν από τη σωστή πλευρά, την πλευρά αυτού που είχε ήδη ποντάρει στην πτώση. Όμως αυτό που τον κατέταξε στο πάνθεον των κερδοσκόπων ήταν ότι προέβλεψε σωστά το κραχ του 1929, σορτάροντας  το σύνολο της αγοράς, λίγο πριν εκδηλωθεί το κραχ. Το ποντάρισμα αυτό του έδωσε τότε κέρδη σχεδόν 100 εκατομμυρίων δολαρίων Η.Π.Α. Το ποσό αυτό σε σημερινές τιμές συντηρητικά υπολογίζεται στα 1,5 δισεκατομμύρια δολάρια Η.Π.Α. Μια από τις συμβουλές του ήταν ότι για να έχει κάποιος επιτυχία στο χρηματιστήριο, εκτός από σωστή σκέψη, χρειάζεται και ο σωστός χρόνος που θα την εκτελέσει.

Συνήθως όταν κάποιος ξεκινά την ενασχόληση του με τα χρηματιστήρια, δεν έχει μια ξεκάθαρη γνώμη ούτε για την αγορά, ούτε για την οικονομία. Οπότε, σύμφωνα με τον Αντρέ Κοστολάνι (1906-1999) που υπήρξε ένας από τους πιο έμπειρους επενδυτές του 20ου αιώνα με διεθνή εμβέλεια, θα αναγκάζεται να κινηθεί σε ένα πεδίο όπου ούτε γνωρίζει προς τα πού βαδίζει ο σκύλος  (αγορά), ούτε προς τα πού βαδίζει το αφεντικό του (οικονομία). Οι πιο πολλοί που μπαίνουν για πρώτη φορά στον κόσμο των αγορών είτε έχουν την εικόνα ότι τα χρηματιστήρια θα κινούνται συνεχώς ανοδικά, γιατί αλλιώς δεν θα είχαν αγοράσει μετοχές, είτε έχουν την εικόνα ότι τα χρηματιστήρια είναι φούσκα και προσπαθούν να κερδοσκοπήσουν υποτιμητικά. Αν και αμφότεροι μπορεί να έχουν δίκιο, συνήθως δεν έχουν καλό timing και χάνουν τα χρήματά τους και φυσικά κατηγορούν τους κακούς που τους τα πήραν ή και τον Ερμή που ήταν ανάδρομος.

Όσοι δεν τα παρατήσουν περνάνε στο επόμενο στάδιο, όπου συνειδητοποιούν ότι οι αγορές μεταξύ άλλων έχουν και κάποια οικονομικά θεμελιώδη, οπότε αρχίζουν να διαβάζουν και να ενημερώνονται εντατικά αποκτώντας άποψη. Όσο πιο πολύ διαβάζουν, τόσο πιο ισχυρή άποψη αποκτούν. Αυτό τους οδηγεί στο να προσπαθούν να προβλέψουν επερχόμενους ανοδικούς κύκλους ή οικονομικές υφέσεις, ώστε να πάρουν θέση και να κερδοσκοπήσουν. Ο κίνδυνος που διατρέχουν είναι από την πολύ ενημέρωση να αποκτήσουν μια άκαμπτη άποψη, με αποτέλεσμα να μην μπορούν ή και να μη θέλουν να ακούσουν αυτά που φωνάζει η αγορά. Αυτό έχει ως συνέπεια τις περισσότερες φορές να έρχονται σε κόντρα με την ίδια την τάση της αγοράς.

Συνεχίζοντας την ιστορία του Livermore από εκεί που την άφησα, η αμύθητη περιουσία που είχε αποκτήσει κυρίως μέχρι το 1929 στο τέλος εξανεμίστηκε. Ο ίδιος απέδωσε την καταστροφή του στην μη αυστηρή τήρηση των κανόνων, που ο ίδιος έθετε στον εαυτό του, τουλάχιστον μέχρι το 1929. Στις 28 Νοεμβρίου του 1940 αυτός ο θρύλος των αγορών τίναξε τα μυαλά του στον αέρα, θέτοντας με αυτό τον τραγικό τρόπο τέλος στη ζωή του. Η πορεία και το τραγικό τέλος του Livermore έρχονται να μας υπενθυμίσουν ότι ακόμη και οι πραγματικοί γνώστες των αγορών κάποτε πέφτουν έξω και πολλές φορές έξω μέχρι θανάτου, στην κυριολεξία.

* Ο κ. Στέλιος Ορφανάκης έχει εργαστεί μεταξύ άλλων θέσεων ως Επενδυτικός Σύμβουλος στην Ιδιωτική Τραπεζική (Alpha Private Bank – Όμιλος ALPHA BANK) ενώ τώρα εργάζεται ως Καθηγητής (M.Sc) Φυσικών και Θετικών Επιστημών στη Δημόσια Εκπαίδευση. Είναι πτυχιούχος φυσικός με μεταπτυχιακές σπουδές, έχει εξειδικευθεί στην Τραπεζική Διοίκηση και σε Παράγωγα Προϊόντα.

• Ετικέτες: γνωρίζεις, κόσμος, Ορφανάκης, χρηματιστήρια