Από τον Αλέξανδρο Χ. Γρηγορίου*

Μεταξύ των ιατρών που δραστηριοποιήθηκαν στη Λάρισα μετά από την απελευθέρωσή της (1881) και μέχρι το τέλος του μεσοπολέμου, ο Ιωάννης Τριπουλάς άφησε σαφώς ανεξίτηλο το στίγμα του στην τοπική κοινωνία.
Γιος του Νικολάου και της Ευλαμπίας Τριπουλά, ο Ιωάννης Τριπουλάς γεννήθηκε στο Καταφύγιο της Ικαρίας το 1885. Μετά από το τέλος των εγκυκλίων μαθημάτων στη γενέτειρά του, εγγράφτηκε στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών. Κατά τη διάρκεια των σπουδών του και ενώ βρίσκονταν σε εξέλιξη οι επιχειρήσεις του Α’ Βαλκανικού πολέμου κατατάχθηκε ως εθελοντής και υπηρέτησε ως έφεδρος Υπίατρος (υπολοχαγός) στο Στρατιωτικό Νοσοκομείο της Λάρισας.
Στις 16 Οκτωβρίου 1914 έλαβε το πτυχίο του ιατρού (αριθμός διπλώματος 428/6682) [1] και αμέσως μετά αναχώρησε για μεταπτυχιακές σπουδές στο Παρίσι. Στη γαλλική πρωτεύουσα εργάστηκε ως εσωτερικός ιατρός στο νοσοκομείο Broca [2] και ειδικεύτηκε στη γυναικολογία. Επέστρεψε στη Λάρισα το 1917 και τοποθετήθηκε από τους Γάλλους ως χειρουργός (για άλλη μία φορά) στο Στρατιωτικό Νοσοκομείο της πόλης. Στις 17 Σεπτεμβρίου 1918 έλαβε την άδεια εξασκήσεως επαγγέλματος στην Ελλάδα με την ειδικότητα του «Χειρουργού – Γυναικολόγου» [3]. Τον Οκτώβριο του 1919 καταγράφεται η μόνιμη εγκατάστασή του στη Λάρισα και η εγγραφή του στον Ιατρικό Σύλλογο της πόλης (α/α 35).
Το 1923 αγόρασε μία έπαυλη που βρισκόταν στη συμβολή των οδών Ρούσβελτ και Μανδηλαρά (Τρίγωνη πλατεία). Όπως αναφέρει ο Νικόλαος Παπαθεοδώρου «η έπαυλη κτίστηκε γύρω στα 1910. Ήταν ένα διώροφο κτίριο με υπόγειο, με τετράγωνη κάτοψη. Η πρόσοψή του βρισκόταν επί της οδού Ρούσβελτ. Δύο όμοιες σε μέγεθος και σχήμα πόρτες οδηγούσαν με την παρεμβολή 3-4 σκαλοπατιών στο ισόγειο. Η αρχιτεκτονική του μορφή ακολουθούσε τον συρμό της εποχής. Νεοκλασικά στοιχεία παρατηρούνταν γύρω από τα ανοίγματα (πόρτες και παράθυρα), διπλό γείσο χώριζε τους ορόφους, αλλά εκείνος που θεωρούνταν αξιοθαύμαστος ήταν ο εξώστης που βρισκόταν ακριβώς πάνω από τις δύο πόρτες εισόδου του ισογείου, στην πλευρά που έβλεπε προς την οδό Ρούσβελτ» [4].
Κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1920 εργάστηκε ως χειρουργός στο Κουτλιμπάνειο Δημοτικό Νοσοκομείο της Λάρισας. Επί δημαρχίας του ιατρού Μιχαήλ Σάπκα, ο Ιωάννης Τριπουλάς διετέλεσε μέλος του Αδελφάτου του Δημοτικού Νοσοκομείου με ρόλο συμβουλευτικό ως προς τις προμήθειες και τον εξοπλισμό του. Τον Ιούνιο του 1926 ο Μιχαήλ Σάπκας τού ζήτησε να υποβάλει μία έκθεση, στην οποία θα περιγράφονταν οι ανάγκες του Νοσοκομείου σε χειρουργικά εργαλεία και νοσοκομειακό εξοπλισμό. Μετά την υποβολή της εκθέσεως, ο ιατρός Μιχαήλ Σάπκας και τα μέλη του Αδελφάτου Δημήτριος Νταμπασούλης και Κωνσταντίνος Πατέρας ανέθεσαν στον Τριπουλά «όπως προβή εις την παραγγελίαν των απαιτουμένων χειρουργικών εργαλείων πρώτης ανάγκης» [5].
Το 1928 το όνομα του Ιωάννη Τριπουλά έγινε γνωστό ανά το πανελλήνιο με την υπόθεση της στυγερής δολοφονίας του γνωστού Λαρισαίου κτηματία Καρούσου που το πτώμα του βρέθηκε σε αποσύνθεση μέσα σε σπήλαιο πλησίον του χωριού Τουρσουλάρ (Ραχούλα). Η απαγωγή και η μετέπειτα δολοφονία του κτηματία είχε απασχολήσει τις στήλες όλων των εφημερίδων για περισσότερο από έξι μήνες. Ο Ιωάννης Τριπουλάς ήταν αυτός που διενήργησε την ιατροδικαστική έρευνα και τα πορίσματά της «έδειξαν» τους δολοφόνους (γνωστά πρόσωπα στη λαρισαϊκή κοινωνία) που συνελήφθησαν τις επόμενες ημέρες.
Το 1930 ο Ιωάννης Τριπουλάς προχώρησε στην ανέγερση δύο μεγάλων κατοικιών σε οικόπεδο που βρισκόταν μεταξύ των σημερινών οδών Γαληνού, Ανθίμου Γαζή, Αθανασίου Διάκου και Φαρμακίδου. Μετά από δύο χρόνια (1932) τα δύο κτίσματα αποπερατώθηκαν. Το πρώτο (με πρόσοψη στην Αθανασίου Διάκου) χρησίμευσε για κατοικία του ιδίου, ενώ το άλλο (με πρόσοψη επί της Γαληνού) κατασκευάστηκε για χρήση κλινικής. Ήταν η γνωστή σε όλους Κλινική Τριπουλά, στην οποία εργάστηκαν πολλοί ιατροί της Λάρισας. Από το 1933 έως τις αρχές της δεκαετίας του 1970 αναφέρονται τα ονόματα των Αθανασίου Κροντήρη (χειρουργού από τη Λυών), Διονυσίου Αυριλιώτη (χειρουργού), Αριστείδη Σταυρόπουλου (οφθαλμίατρου), Γεωργίου Κατσίγρα (χειρουργού), Μιχαήλ Γρηγοριάδη (παθολόγου) και πολλών άλλων. Η κλινική ήταν ό,τι καλύτερο είχε να επιδείξει η πόλη την εποχή εκείνη. Ήταν ο πρώτος που εγκατέστησε στην κλινική του όλα τα υπερσύχρονα ιατρικά μηχανήματα από το εξωτερικό.
Κατά τη διάρκεια της δικτατορίας του Θεόδωρου Πάγκαλου (1878-1952), ο Ιωάννης Τριπουλάς συμμετείχε ενεργά ως μέλος του Πανδημοκρατικού Λαϊκού Μετώπου της Λάρισας, ιδιαίτερα μετά από τα αιματηρά γεγονότα που έλαβαν χώρα στην πόλη (Αύγουστος 1935) και την καταστροφή των εγκαταστάσεων της δημοκρατικής εφημερίδος «Πατρίς» από οπαδούς του καθεστώτος. Ως μέλη του κινήματος διαμαρτυρίας κατά της Κυβέρνησης αναφέρονται επίσης ο τ. γερουσιαστής των Φιλελευθέρων Γεώργιος Βλάχος, ο τ. βουλευτής Πελοπίδας Αγγελίδης, ο τ. βουλευτής Ιπποκράτης Κουτσίνας, ο δικηγόρος Αντώνιος Σιτράς, ο φαρμακοποιός Δημήτριος Καραθάνος καθώς και ο Ιωάννης Κουρογιάννης (εκπρόσωπος του Εργατικού Κέντρου Λαρίσης), ο Σ. Λαρίγγας (εκπρόσωπος του Κομμουνιστικού Κόμματος), ο Κωνσταντίνος Ξιφαράς (εκπρόσωπος των Ακτημόνων Θεσσαλίας) και πολλοί άλλοι [6].
(συνεχίζεται)

ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ
[1]. Νικόλαος Α. Δεσιμόνας, Η άσκηση της Ιατρικής και οι γιατροί στον θεσσαλικό χώρο (1881-1940). Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας, Σχολή Επιστημών Υγείας, Τμήμα Ιατρικής (διδακτορική διατριβή), Λάρισα 2017, σ. 391.
[2]. Παλαιό νοσοκομείο της Γαλλικής πρωτεύουσας που έλαβε το όνομά του από τον διάσημο χειρουργό και γυναικολόγο Paul Broca (1824-1880). Τη δεκαετία του 1970 κατεδαφίστηκε για να ανεγερθεί ένα υπερσύγχρονο νοσοκομείο που φέρει την ίδια ονομασία.
[3]. Νικόλαος Α. Δεσιμόνας, σ. 391-392.
[4]. Το κτίριο υπέστη ελάχιστες ζημιές από τον σεισμό του 1941. Για πολλά χρόνια κατοικήθηκε από τον γνωστό αντιστασιακό Μίμη Μπουκουβάλα. Το κτίριο ενώ αρχικά (1988) είχε χαρακτηρισθεί ως διατηρητέο, στη συνέχεια αποχαρακτηρίστηκε και περί τα μέσα της δεκαετίας του 1990 κατεδαφίστηκε και στη θέση του ανεγέρθηκε πολυώροφος οικοδομή. Βλ. Νικόλαος Παπαθεοδώρου, «Το κτίριο Τριπουλά – Λάμπρου», Ελευθερία (Λάρισα), 22 Νοεμβρίου 2017.
[5]. Γενικά Αρχεία του Κράτους, Αρχεία Νομού Λάρισας, Πρακτικά Δημοτικού Συμβουλίου (ΠΔΣΛ), φκ. 015, 26 Ιουνίου 1926.
[6]. Ριζοσπάστης (Αθήνα), 19 Αυγούστου 1935.
(*) Θα επιθυμούσα να εκφράσω τις θερμές ευχαριστίες μου στις κυρίες Αικατερίνη Γκαράνη και Ευριδίκη Ανατολίτη – Ελευθερίου, καθώς και στον ιατρό κύριο Ιωάννη (Τζων) Τριπουλά, για τις πολύτιμες πληροφορίες που έθεσαν στη διάθεσή μου.

• Πηγή: Φωτοθήκη Λάρισας
• Ετικέτες: γιατρός, Ιωάννης, Κλινικάρχης, Τριπουλάς