Ε. Ράιχελ: Η Ελληνική Επανάσταση πηγή έμπνευσης

Γράφει ο Πρέσβης της Γερμανίας στηνΕλλάδα.

«…Με την ψυχή αναζητώντας των Ελλήνων τη χώρα». Αυτός ο στίχος του Γιόχαν Βόλγφκανκ φον Γκαίτε, του διάσημου Γερμανού ποιητή και Φιλέλληνα, μας συνοδεύει στη γερμανική Πρεσβεία με αφορμή την επέτειο των 200 χρόνων από την έναρξη της Ελληνικής Επανάστασης ενάντια στην οθωμανική κυριαρχία.

Γνωρίζατε ότι από τους περίπου 1.200 Φιλέλληνες, που κατέφθασαν στην Ελλάδα από τον ευρωπαϊκό Βορρά και τη Δύση μετά το 1821 προκειμένου να υποστηρίξουν την Ελληνική Επανάσταση, οι Γερμανοί αποτελούσαν μακράν τη μεγάλη πλειοψηφία; Αλλά και η πλειονότητα των πεσόντων ή θανόντων αλλογενών κατά τον ελληνικό απελευθερωτικό αγώνα προερχόταν από τη Γερμανία.

Στη Γερμανία η Ελληνική Επανάσταση κινητοποίησε ένα ισχυρό φιλελληνικό κίνημα: τον Απρίλιο του 1821, ο καθηγητής φιλοσοφίας από τη Λειψία Wilhelm Traugott Krug (Βίλχελμ Τράουγκοτ Κρουγκ) δημοσίευσε ένα πύρινο άρθρο με τίτλο «Η Αναγέννηση της Ελλάδας», στο οποίο εξέφραζε την υποστήριξή του στο «ελληνικό ζήτημα» και το οποίο είχε μεγάλη απήχηση στη γερμανική κοινή γνώμη. Άλλοι σημαντικοί γερμανοί Φιλέλληνες ήταν ο στρατηγός Karl von Normann-Ehrenfels (Καρλ φον Νόρμαν-Έρενφελς), Αρχηγός του Ελληνικού Τακτικού Στρατού, ο βαυαρός αξιωματικός και ερασιτέχνης ζωγράφος Karl Krazeisen (Καρλ Κράτσαϊζεν), o οποίος φιλοτέχνησε την προσωπογραφία του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη στα χαρτονομίσματα των 5.000 δραχμών καθώς και ο γερμανός γιατρός Heinrich Treiber (Χάινριχ Τράιμπερ), ο οποίος μεταξύ άλλων είχε το θλιβερό προνόμιο να ταριχεύσει τη σορό του Ιωάννη Καποδίστρια.

Το φιλελληνικό κίνημα δεν λειτούργησε μόνο προς τη μία κατεύθυνση. Η Ελληνική Ε-πανάσταση και τα χρόνια που ακολούθησαν, αποτέλεσαν πηγή έμπνευσης για το δη-μόσιο διάλογο και την αισθητική, ενώ επηρέασαν τη δημιουργία ενός εθνικού αισθήμα-τος στη Γερμανία. Το κίνημα αυτό, το βασικό κίνητρο του οποίου ήταν η υποστήριξη ενός αγωνιζόμενου για την ελευθερία ευρωπαϊκού λαού σε επίπεδο ιδεών αλλά και σε οικονομικό και στρατιωτικό επίπεδο, καθόρισε τη νοοτροπία μιας ολόκληρης ιστορικής περιόδου στη Γερμανία. Η Ελληνική Επανάσταση, συνεπώς, επηρέασε με τη σειρά της την τέχνη και τον πολιτισμό στη Γερμανία, κάτι που αποτυπώθηκε σε έργα ζωγραφικής, σε μουσικές συνθέσεις, στη λογοτεχνία (γερμανικός ρομαντισμός) ή στην εικόνα των πόλεων. Ο βασιλέας Λουδοβίκος Α’ της Βαυαρίας είχε το όραμα να δημιουργήσει στην πατρίδα του, το Μόναχο, μια «Αθήνα επί του Isar (του ποταμού Ίζαρ)». Αδιαμφι-σβήτητο είναι, επίσης, το γεγονός ότι η Ελληνική Επανάσταση αποτέλεσε ορόσημο και κίνητρο για την ανάπτυξη της Δημοκρατίας και του Κοινοβουλευτισμού στην Ευρώπη αλλά και πολύ πέρα από αυτή.
Τα ίχνη των γερμανών Φιλελλήνων είναι ορατά από τα πρώτα χρόνια της σύγχρονης Ελλάδας μέχρι σήμερα, μεταξύ άλλων και στην εικόνα της Αθήνας. Ας αναλογιστεί κανείς π.χ. τον Friedrich von Gartner (Φρίντριχ φον Γκαίρτνερ), σύμφωνα με τα σχέδια του οποίου χτίστηκαν τα Ανάκτορα, το σημερινό μέγαρο της Βουλής των Ελλήνων, ή μετέπειτα τον Ernst Ziller (Ερνστ Τσίλλερ), ο οποίος δημιούργησε τα αρχιτεκτονικά σχέδια για περισσότερα από 500 κτήρια στην Ελλάδα.

Η ενασχόληση με τον ελληνικό απελευθερωτικό αγώνα και με τον Φιλελληνισμό είναι για εμένα σημαντική και πολύτιμη. Όχι μόνο σε σχέση με το παρελθόν, αλλά και σε σχέση με το παρόν. Η ματιά στο παρελθόν μπορεί να συμβάλει στη συζήτηση πού βρισκόμαστε σήμερα στην Ευρώπη και πού θέλουμε να οδηγηθούμε.

Ως εκ τούτου χαίρομαι που η γερμανική Πρεσβεία στην Αθήνα δημιούργησε μία σειρά στα κοινωνικά μέσα δικτύωσης με τον τίτλο #germanphilhellenes2021, ώστε να αναδείξει τη συμβολή των Γερμανών Φιλελλήνων στον ελληνικό απελευθερωτικό αγώνα και τη σημασία τους κατά τα χρόνια ίδρυσης της σύγχρονης Ελλάδας. Οι αναρτήσεις θα πραγματοποιούνται από τις 26/02/2021 και κάθε Παρασκευή στους λογαριασμούς της Πρεσβείας στο Facebook, στο Twitter και στο Instagram @GermanyinGreece. Εύχομαι να σας κινήσει το ενδιαφέρον.

Πηγή: athina984.gr – Ο «Αθήνα 9.84» στο πλαίσιο εκδηλώσεων, δράσεων και του δημοσίου διαλόγου για τα γεγονότα των καιρών, φιλοξενεί άρθρα πρεσβευτών από κράτη τα οποία είχαν σημαντική συμβολή στην εξέλιξη του Αγώνα των Ελλήνων.

Δείτε και αυτά