Tο Μουσείο Νεότερου Ελληνικού Πολιτισμού ιδρύθηκε στην Αθήνα το 1918 με την επωνυμία “Μουσείον Ελληνικών Χειροτεχνημάτων”. Από το 1959 μέχρι πρόσφατα ονομαζόταν Μουσείο Ελληνικής Λαϊκής Τέχνης. Οι συλλογές του περιλαμβάνουν αντικείμενα της καθημερινής ζωής και των εθιμικών εκδηλώσεων, του σπιτιού και της εργασίας, χρηστικά και διακοσμητικά, που χρονολογούνται από τον 18ο έως και τον 20ο αιώνα.
Στη διάρκεια της μέχρι τώρα ζωής του oι συλλογές και οι δραστηριότητές του πολλαπλασιάστηκαν. Το ίδιο και τα κτήρια στα οποία στεγάζει τις εκθέσεις, τις εκδηλώσεις και τις άλλες λειτουργίες του. Το Μουσείο έτσι δημιούργησε ένα πλέγμα χώρων πολιτισμού στην ευρύτερη περιοχή της Πλάκας.
Σήμερα, εκατό χρόνια μετά την ίδρυσή του, το Μουσείο Νεότερου Ελληνικού Πολιτισμού ετοιμάζει το νέο του σπίτι. Στην καρδιά της πόλης, στο Μοναστηράκι, κρύβεται, σαν καλά φυλαγμένο μυστικό, μια ολόκληρη γειτονιά της παλιάς Αθήνας. Εδώ, η μακραίωνη ιστορία της πόλης ξεδιπλώνεται σε ένα μωσαϊκό από κτηριακά κατάλοιπα: το υστερορρωμαϊκό τείχος, μια παλαιοχριστιανική βασιλική του 5ου αιώνα, η πύλη και η κρήνη του περίφημου αρχοντικού Χωματιανού-Λογοθέτη του 17ου αιώνα, ένα εκκλησάκι του 17ου αιώνα, όπου έψελνε ο Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης και η οικία Δραγούμη μπλέκονται με σπίτια και παράσπιτα του 19ου και του πρώτου μισού του 20ού αιώνα. Κτήρια που θεωρούνται μνημεία αρχιτεκτονικής και τεκμήρια της ιστορίας της πόλης και που αποτελούν μια πανέμορφη γειτονιά, όπου η περιήγηση είναι από μόνη της μια γοητευτική, εκπαιδευτική και ψυχαγωγική εμπειρία.
Στη γειτονιά αυτή, το Μουσείο οργανώνει τη νέα μόνιμη έκθεσή του. Κάθε σπίτι της φιλοξενεί και μια θεματική ενότητα που πραγματεύεται μια πτυχή του νεότερου ελληνικού πολιτισμού. Δημιουργείται έτσι ένα ιδιαίτερο “πολιτιστικό τοπίο” που διατρέχει τον ευρύτερο πολεοδομικό ιστό της ιστορικής Αθήνας.