Του Λεωνίδα Στεργίου

Συναλλαγές ρεκόρ πραγματοποιήθηκαν μέσω των διατραπεζικών συστημάτων ΔΙΑΣ φτάνοντας τα 330 εκατ. συναλλαγές, συνολικής αξίας 344 δισ. ευρώ, ποσό διπλάσιο από το ΑΕΠ της Ελλάδος.

Η ανάλυση των επιμέρους στοιχείων που ανακοίνωσε η ΔΙΑΣ δίνουν πληροφορίες για τον τρόπο που επιλέγουν να πληρώνουν οι καταναλωτές και οι επιχειρήσεις. Για παράδειγμα, οι πάγιες εντολές αυξήθηκαν το 2021 κατά 16,5% σε σχέση με το 2020. Η αύξηση αυτή προήλθε κυρίως από εταιρείες ενέργειας και στοιχηματικές εταιρείες

Ενέργεια
Σύμφωνα με ρεπορτάζ του Capital.gr, η αύξηση στις εταιρείες ενέργειας προέρχεται κυρίως από την είσοδο στην αγορά των εναλλακτικών παρόχων που προωθούν τις μεθόδους των πάγιων εντολών -πρακτική που κυριαρχεί πανευρωπαϊκά- και των online πληρωμών (μεταφορές πίστωσης). Ενδεικτικά αναφέρεται ότι οι συναλλαγές με πάγιες εντολές στους εναλλακτικούς παρόχους αυξήθηκαν το 2020 κατά 57% και το 2021 κατά 30%, ενώ τα αντίστοιχα ποσοστά των credit transfer ήταν 32% και 33%.

Στοιχηματικές εταιρείες
Οι στοιχηματικές εταιρείες παρουσίαζαν παραδοσιακά τις υψηλότερες ηλεκτρονικές πληρωμές. Ωστόσο, τα ποσοστά αύξησης των συναλλαγών αποτελούν μία ακόμα ένδειξη των καταναλωτικών τάσεων. Για παράδειγμα, η αύξηση των συναλλαγών το 2020 ήταν 49%, σε ετήσια βάση, ενώ το 2021 εκτινάχθηκε στο 80%. Πάντως, το μέγεθος των ποσοστών αύξησης και του αριθμού των συναλλαγών δεν αποτελούν ένδειξη της αξίας των συναλλαγών, αντίθετα, τα ποσά κινούνται σε αρκετά χαμηλότερα επίπεδα από άλλους κλάδους της οικονομίας.

Ασφαλιστικές
Ένα άλλο trend που προκύπτει από τα στοιχεία της ΔΙΑΣ αφορά στην αύξηση των παγίων εντολών που παρατηρήθηκε και στον ασφαλιστικό κλάδο. Οι καταναλωτές προτίμησαν να πληρώνουν τα ασφάλιστρά τους μέσω παγίων εντολών. Το 2020 παρατηρήθηκε αύξηση κατά 23% και το 2021 κατά 29%.

Άμεσες χρεώσεις με IRIS
Ένα από τα συστήματα πληρωμών που προσφέρει άμεσες και φθηνές χρεώσεις, το οποίο υποστηρίζεται από όλες τις τράπεζες και λειτουργεί ως μέθοδος πληρωμής στα ηλεκτρονικά καταστήματα αλλά και προς το Δημόσιο (προσφάτως και για πληρωμές φόρων στην ΑΑΔΕ) είναι το IRIS της ΔΙΑΣ. To 2021, οι πληρωμές μεταξύ φίλων, που γίνονται άμεσα από κινητό σε κινητό με τη χρήση ενός κωδικού, αυξήθηκαν κατά 140%, ενώ το ecommerce μέσω IRIS αυξήθηκε κατά 75%. Οι πληρωμές από επιχειρήσεις και ιδιωτικούς φορείς μέσω IRIS σημείωσαν άνοδο 89%.

Στο σημείο αυτό θα πρέπει να διευκρινιστεί ότι στα στοιχεία της ΔΙΑΣ καταγράφουν τις συναλλαγές που διακινούνται μέσω των διατραπεζικών συστημάτων και δεν περιλαμβάνουν τις πληρωμές μέσω πιστωτικών και χρεωστικών καρτών. Σύμφωνα με προσωρινά στοιχεία, η συνολική αξία των αγορών μέσω πιστωτικών καρτών το 2021 ξεπερνά τα 35 δισ. ευρώ, με κύριο μέσο πληρωμών τις χρεωστικές κάρτες.

Συνολικά στατιστικά 2021
Από το σύνολο των συναλλαγών που διακινήθηκαν το 2021, το 85,5% αφορά σε μεταφορές πίστωσης (τραπεζικές μεταφορές πίστωσης, άμεσες μεταφορές πίστωσης, εισπράξεις και πληρωμές επιχειρήσεων/οργανισμών). Από αυτές, οι 48,7 εκ. συναλλαγές ανήκουν στην υπηρεσία τραπεζικών μεταφορών πίστωσης, η οποίες παρουσίασαν αύξηση 24% σε σχέση με το 2020. Υποσύνολο των τραπεζικών μεταφορών πίστωσης αποτελούν οι άμεσες μεταφορές πίστωσης, οι οποίες το 2021 ανήλθαν σε 8,5 εκ. παρουσιάζοντας αύξηση 65,1% σε σχέση με το 2020 και εκ των οποίων οι 1,8 εκ. έγιναν μέσω του διατραπεζικού προϊόντος IRIS P2P μεταφορές χρημάτων μεταξύ φίλων, παρουσιάζοντας αύξηση 140,3% σε σχέση με το 2020.

Επιπλέον, το 39,6% (130,5 εκ.) των συναλλαγών του 2021 είναι εισπράξεις επιχειρήσεων / οργανισμών, οι οποίες αυξήθηκαν σε σχέση με το 2020 κατά 11,9%. Σε πολλές από αυτές τις συναλλαγές χρησιμοποιήθηκε το διατραπεζικό προϊόν κωδικός πληρωμής RF/QR. Οι τράπεζες και η ΔΙΑΣ Α.Ε. προωθούν τη χρήση του τυποποιημένου κωδικού πληρωμής RF με σκοπό τη διευκόλυνση και διασφάλιση της ορθότητας της πληρωμής. Oι οργανισμοί και οι επιχειρήσεις που έχουν υιοθετήσει την τυποποίηση του RF/QR κωδικού πληρωμής αντιστοιχούν πλέον στο 75% του συνόλου των συνδεδεμένων στο διατραπεζικό Σύστημα Πληρωμών ΔΙΑΣ οργανισμών ενώ εντός του 2022 έχει προγραμματιστεί η ενεργοποίηση της χρήσης RF κωδικού πληρωμής από μεγάλους οργανισμούς του δημόσιου και ιδιωτικού τομέα, συνεπώς η αύξηση αναμένεται ακόμα μεγαλύτερη.

Ενδεικτικά, κωδικό πληρωμής RF/QR χρησιμοποιούν δημόσιοι φορείς, όπως οι φορολογικές αρχές για την είσπραξη φόρων (π.χ. τέλη κυκλοφορίας), φορείς κοινωνικής ασφάλισης και ιδιωτικές εταιρείες, όπως εταιρείες ενέργειας, τηλεπικοινωνιών, ασφαλιστικές, φαρμακοβιομηχανίες, εταιρείες ταχυμεταφορών, εμπορίας αυτοκινήτων, ιδιωτικά εκπαιδευτήρια, εταιρείες εμπορίας ηλεκτρικών ειδών, ειδών ένδυσης, καλλυντικών κ.ά.

Οι πληρωμές επιχειρήσεων/ οργανισμών αποτελούν το 31,1% του συνόλου των συναλλαγών που διακινήθηκαν από το Σύστημα Πληρωμών το 2021 και ανέρχονται συνολικά σε 102,2 εκ. παρουσιάζοντας αύξηση 9,7% σε σχέση με το 2020. Από αυτές τα 100,7 εκ. αποτελούν πληρωμές φορέων του Δημοσίου (μισθοδοσία υπαλλήλων του Δημοσίου, συντάξεις, επιδόματα). Οι υπόλοιπες 1,5 εκ. συναλλαγές αποτελούν πληρωμές ιδιωτικών φορέων και επιχειρήσεων, στις οποίες η αύξηση σε σχέση με το 2020 είναι ύψους 88,8%.

Επιπλέον, 17,2 εκ. συναλλαγές (ποσοστό 7,1% του συνόλου των συναλλαγών) έγιναν μέσω πάγιων εντολών, οι οποίες παρουσίασαν αύξηση 16,5% σε σχέση με το 2020. Η αύξηση προήλθε κυρίως από εταιρείες ενέργειας και στοιχηματικές εταιρείες.

Κατά το 2021 επιτεύχθηκαν σημαντικές αυξήσεις και σε άλλες κατηγορίες συναλλαγών, όπως στις πληρωμές σε ηλεκτρονικό κατάστημα, μέσω του προϊόντος IRIS eCommerce, ύψους 75% σε σχέση με το 2020.

Στo ακόλουθο γράφημα αποτυπώνεται το ποσοστό επί τοις εκατό των συναλλαγών και της αξίας τους που διακινήθηκαν από το Σύστημα Πληρωμών ΔΙΑΣ εντός του 2021, ανά κατηγορία / υποκατηγορία υπηρεσιών του Συστήματος Πληρωμών.

• Πηγή: capital.gr