Της Αναστασίας Βαμβακά
Σοβαρές ανησυχίες και ερωτηματικά σε νομικούς και οικονομικούς κύκλους της αγοράς έχουν δημιουργηθεί από την απόφαση το ΣτΕ που ακυρώνει τις άδειες εργασιών σε επενδυτικά έργα της Cosco στο λιμάνι του Πειραιά. Και αυτό όχι μόνο για τις παύσεις των εργασιών σε κρίσιμα έργα για την ανάπτυξη του Πειραιά αλλά γιατί δημιουργεί νέο νομικό πλαίσιο για τις εγκρίσεις των Master Plan στα λιμάνια την στιγμή που τρεις κρίσιμες ιδιωτικοποιήσεις είναι σε τελική ευθεία: Αλεξανδρούπολη, Καβάλα και Ηγουμενίτσα και μία ακόμα έχει ήδη ολοκληρωθεί, αυτή της Θεσσαλονίκης. Νομικοί κύκλοι υποστηρίζουν ότι η εφαρμογή της απόφασης αυτής μπορεί να γενικευτεί εκτός των λιμανιών κα σε άλλες υποδομές που έχουν ήδη ιδιωτικοποιηθεί ή αναμένεται να ιδιωτικοποιηθούν.
Σύμφωνα με τον υφυπουργό Εσωτερικών (Μακεδονίας-Θράκης), Σταύρο Καλαφάτη, μέχρι το τέλος του 2022 αναμένεται να ολοκληρωθεί η αλλαγή ιδιοκτησιακού καθεστώτος στο λιμάνι της Αλεξανδρούπολης, ενώ σε ό,τι αφορά εκείνο της Ηγουμενίτσας οι δεσμευτικές προσφορές αναμένεται να αξιολογηθούν μέσα στο καλοκαίρι. Την ίδια στιγμή, οι επενδύσεις στο λιμάνι της Θεσσαλονίκης, ύψους 300 εκατ. ευρώ, και ιδίως εκείνες στην 6η προβλήτα της Θεσσαλονίκης «τρέχουν», ενώ στην τελική ευθεία εισέρχονται και οι διαδικασίες αξιολόγησης (των φακέλων που υποβλήθηκαν από τους ενδιαφερόμενους επενδυτές) για το λιμάνι της Καβάλας.
Όλα αυτά φυσικά πριν την απόφαση του ΣτΕ που ξεκαθαρίζει ότι δεν μπορεί να υπάρξει έγκριση Master Plan χωρίς να έχει ολοκληρωθεί Στρατηγική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΣΜΠΕ), ακόμα και αν υπάρχουν επιμέρους μελέτες περιβαλλοντικών επιπτώσεων (ΜΠΕ). Η μέχρι τώρα συνήθης πρακτική- ακριβώς επειδή δεν υποχρεωνόταν από το νόμο- είναι οι διοικήσεις των Οργανισμών να πραγματοποιούσαν μελέτες περιβαλλοντικών επιπτώσεων σε επιμέρους έργα, όμως είναι θολό αν έχουν καταρτίσει ΣΜΠΕ που να περιλαμβάνονται αναλυτικά και συνολικά τα λιμενικά έργα και άρα πλέον χωρίς ΣΜΠΕ τα έργα κρίνονται παράνομα.
Λιμάνι Αλεξανδρούπολης
Ο στρατηγικός χαρακτήρας – ειδικά σε αυτή τη συγκυρία- της επένδυσης στο Λιμάνι της Αλεξανδρούπολης δημιουργεί και τις περισσότερες ανησυχίες για την ολοκλήρωση της κρίσιμης αυτής ιδιωτικοποίησης. Η αμερικανική Proxenos-Quintana έχει περάσει στη δεύτερη φάση μαζί με την κοινοπραξία του ομίλου Κοπελούζου (Cameron) με τον όμιλο Goldair και τον γαλλικό όμιλο Bollore, την κοινοπραξία της ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ με την αμερικανική Black Summit Financial Group, την Euroports και την EFA Group και τνο Οργανισμός Λιμένα Θεσσαλονίκης (ΟΛΘ).
Πολλά ερωτηματικά έχουν προκληθεί για την τύχη της ιδιωτικοποίησης, καθώς είναι άγνωστο αν υπάρχει ΣΜΠΕ που να συμπεριλαμβάνει το λιμάνι της Αλεξανδρούπολης και αν οι Διοικήσεις των Οργανισμών έχουν συμπεριλάβει τις νέες νομικές προϋποθέσεις.
Η Αλεξανδρούπολη συγκεντρώνει εντονότατο γεωπολιτικό ενδιαφέρον. Οι ένοπλες δυνάμεις των ΗΠΑ χρησιμοποιούν ήδη το λιμάνι στο πλαίσιο της θεσμοθετημένης ελληνοαμερικανικής αμυντικής συνεργασίας (Συμφωνία Αμοιβαίας Αμυντικής Συνεργασίας – MDCA), ενώ τα τελευταία χρόνια ο πρέσβης των ΗΠΑ που έχει πραγματοποιήσει αλλεπάλληλες επισκέψεις εκεί, έχει επισημάνει τον «στρατηγικό ρόλο αυτής της πόλης ως περιφερειακού κόμβου ενέργειας, μεταφορών και εμπορίου, με ζωτική σημασία για την ευρωπαϊκή σταθερότητα και ασφάλεια». Οι άλλες δραστηριότητες της «ΟΛΑ Α.Ε.» περιλαμβάνουν υπηρεσίες ελλιμενισμού πλοίων, φορτοεκφόρτωσης ξηρού χύδην φορτίου και γενικών συμβατικών φορτίων και αποθήκευση αυτών, καθώς και παράκτιες μεταφορές επιβατών. Ο λιμένας Αλεξανδρούπολης διαθέτει επίσης εκτεταμένες υποδομές για υποστήριξη επιπρόσθετων μεταφορών εμπορευματοκιβωτίων, χύδην φορτίου και επιβατών, ενώ στις αρχές του μήνα έγινε γνωστό πως θα κατασκευαστεί και δεύτερος πλωτός τερματικός σταθμός LNG.
Λιμάνι Πειραιά
Η απόφαση της Ολομέλειας του ΣτΕ ξεκαθάρισε το νομοθετικό πλαίσιο ορίζοντας πως η ευρωπαϊκή νομοθεσία επιβάλλει στον Έλληνα νομοθέτη πρώτα τα υπάρχει Στρατηγική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων και μετά να εγκρίνονται τα Master Plan. Πολλά ερωτήματα ωστόσο προκύπτουν αν θεωρηθούν νόμιμες οι υποχρεωτικές και πρόσθετες επενδύσεις του ΟΛΠ ακόμα και μετά την κατάθεση νέας ΣΜΠΕ καθώς πολλά από τα έργα έχουν ήδη ολοκληρωθεί πχ Προβλήτα Πετρελαιοειδών , το νομικό πλαίσιο έχει αλλάξει και άρα πρέπει να μελετηθούν συνδυαστικά όλα τα έργα μαζί ως προς το περιβαλλοντικό αποτύπωμα που θα δημιουργήσουν για την ζωή στο μεγαλύτερο λιμάνι της χώρας. Είναι πιθανό να απαιτηθεί νέο Master Plan να κατατεθεί προς έγκριση στην ΕΣΑΛ, της οποίας το ΣτΕ ακύρωσε τέσσερις αποφάσεις της ανάμεσα της και την αδειοδότηση έναρξης εργασιών για την επέκταση του προβλήτα κρουαζιέρας.
Την στιγμή που οι γερανοί στο έργο της επέκτασης του νότιου προβλήτα έχουν σταματήσει, το Νομικό Τμήμα του ΟΛΠ εξετάζει αναλυτικά την απόφαση του ΣτΕ και την ερχόμενη εβδομάδα θα γίνει πιο ξεκάθαρος ο βηματισμός του Οργανισμού σε μία ακόμα δυσκολία που έχει προκύψει στο επενδυτικό σχέδιο της Cosco. Σύμφωνα με πληροφορίες, η νέα ΣΜΠΕ που ήταν σε διαβούλευση από τα τέλη Ιανουαρίου στην Περιφέρεια Αττικής έλαβε αρνητική ψήφο και από τους Δήμους αλλά και την Περιφέρεια οπότε τα σενάρια για γρήγορη εξομάλυνση της κατάστασης απομακρύνονται.
- Πηγή: capital.gr