Η Πρόεδρος της Δημοκρατίας Κατερίνα Σακελλαροπούλου απηύθυνε χαιρετισμό στην επετειακή εκδήλωση για τα 350 χρόνια παρουσίας της Ελληνογαλλικής Σχολής Ουρσουλινών στην Ελλάδα.
Ακολουθεί ο χαιρετισμός της κυρίας Σακελλαροπούλου:
«Με ιδιαίτερη χαρά βρίσκομαι σήμερα ανάμεσά σας, για να γιορτάσουμε τα 350 χρόνια ευδόκιμης παρουσίας της Ελληνογαλλικής Σχολής Ουρσουλινών στην Ελλάδα. Ενός σχολείου το οποίο λειτουργούσε ήδη 150 χρόνια στη Νάξο, όταν η Πελοποννησιακή Γερουσία παρότρυνε τους Έλληνες, μέσα από τη Διακήρυξη της 27ης Απριλίου του 1822, “Μην αμελήσητε την παιδείαν των αγαπητών σας τέκνων, αρρένων τε και θηλέων (…) προμηθεύσατέ τους τον αληθή και άσυλον θησαυρόν της παιδείας”. Είναι το πρώτο σχολείο που δημιουργήθηκε για κορίτσια όχι μόνο στον ελληνικό χώρο αλλά και σε ολόκληρη την Ανατολική Μεσόγειο, σε μια εποχή που ο προορισμός της γυναίκας ήταν “η ηλακάτη”, ενώ τη ζωή της σκοτείνιαζαν εκείνα “τα πυκνά και σκιερά σύννεφα της αμάθειας και της απαιδευσίας”, για τα οποία με τόση οδύνη μιλά στην αυτοβιογραφία της η Ελισάβετ Μουτζάν-Μαρτινέγκου. Και ήταν πραγματικά πρωτοποριακό να προσφέρεται εκπαίδευση στα κορίτσια, που έτσι κι αλλιώς δεν είχαν δυνατότητα και δικαίωμα πρόσβασης στην Παιδεία, σε συνθήκες δουλείας, ανέχειας, φόβου και ταπείνωσης για τους κατοίκους των νησιών. Πρωτοποριακό να διδάσκονται μέσα στην τουρκοκρατία και τα πρώτα χρόνια του ελεύθερου ελληνικού κράτους ξένες γλώσσες, μουσική, ζωγραφική, και φυσικά ελληνικά.
Το τάγμα των Ουρσουλινών μοναχών αφοσιώθηκε στην εκπαίδευση των κοριτσιών σε μια εποχή που η μόρφωση δεν θεωρείτο αυτονόητο δικαίωμα της γυναίκας. Θα περνούσαν αιώνες ώσπου να εξασθενίσει το στερεότυπο που την αντιμετώπιζε ως ανεπαρκή, λόγω φύσης και θέσης, κατώτερη και ως προς το σώμα και το πνεύμα, αν και, όπως έγραφε η πρωτοφεμινίστρια Καλλιρρόη Παρρέν στο πρώτο φύλλο της “Εφημερίδος των Κυριών” στις 8 Μαρτίου 1887, μπορεί η γυναίκα να μη δύναται “ακοντίσαι δόρυ, ουδ’ αφείναι βέλος, δύναται ουχ ήττον περί πάντων εισηγήσασθαι γνώμην”. Η πορεία της γυναίκας προς τη διεκδίκηση του δικαιώματος στη γνώση θα περάσει μέσα από την άρνηση, την έμφυλη διάκριση, τον προκαθορισμένο ρόλο της: “τα συλλεγόμενα διαφυλάττειν, τας προσόδους διατηρείν, της οικίας επιμελείσθαι”. Για πολλές δεκαετίες το ελληνικό εκπαιδευτικό σύστημα παραμένει αφιλόξενο για τα κορίτσια. Η εκπαίδευσή τους είναι “διακοσμητική”, όπως χαρακτηριστικά έγραφε το 1929 στο περιοδικό Ο αγώνας της γυναίκας η γενική γραμματέας του “Συνδέσμου για τα δικαιώματα της γυναίκας” Μαρία Σβώλου, και μοναδική εργασιακή τους διέξοδος το επάγγελμα της δασκάλας. Η πρώτη γυναίκα που ενεγράφη στο ελληνικό πανεπιστήμιο το 1886, η Αγγελική Παναγιωτάτου, αργότερα πρώτη υποψήφια υφηγήτρια στην ιατρική σχολή, θα προπηλακιστεί από καθηγητές και φοιτητές.
Σήμερα, που δεν λειτουργούν πλέον οι σχολές Ουρσουλινών στη Νάξο και στην Τήνο, αρκεί να επισκεφθούμε τα παλαιά κτίρια που πλέον έχουν αποδοθεί σε νέες, πολιτιστικές χρήσεις για να αντιληφθούμε το εύρος της εκπαίδευσης που παρεχόταν στα κορίτσια εκείνης της εποχής, αλλά και το σημαντικό κοινωνικό έργο που επιτελούσαν οι Ουρσουλίνες μοναχές, οργανώνοντας στα Λουτρά της Τήνου, για παράδειγμα, ορφανοτροφείο, οικοτροφείο, γαλλικό και ελληνικό δημοτικό και γυμνάσιο, σχολή υφαντικής και ταπητουργικής. Τρεις και πλέον αιώνες αργότερα, εκείνη η παράδοση παραμένει ζωντανή στο σχολείο της Αθήνας. Πέρα από θρησκευτικές, πολιτικές, φυλετικές, οικονομικές και κοινωνικές διακρίσεις, εξακολουθείτε να διαπλάθετε μαθητές ως ολοκληρωμένες προσωπικότητες, σεβόμενοι τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά κάθε παιδιού ώστε, όπως σε κάθε ευκαιρία τονίζετε, “να γράψει τη δική του ιστορία, να πραγματώσει το προσωπικό του όραμα, ν’ αφήσει το δικό του μοναδικό αποτύπωμα στον κόσμο”. Εύχομαι να συνεχίσετε τον αγώνα τον καλό, μεταλαμπαδεύοντας στις νέες γενιές το μεγάλο εκπαιδευτικό και αξιακό σας απόθεμα».
- Πηγή: presidency.gr
