Η Γαλλία βρίσκεται σε περισυλλογή. Από τα μεσάνυχτα όλες οι προεκλογικές εκδηλώσεις έχουν τερματιστεί, και οι πολίτες αξιοποιούν αυτό το 24ωρο ηρεμίας για να οριστικοποιήσουν τις αποφάσεις τους, ενόψει του αυριανού πρώτου γύρου των προεδρικών εκλογών. Η πλήρης απορρόφηση, όπως είναι λογικό, της Ευρώπης από τον πόλεμο στην Ουκρανία, μοιάζει σαν να απώθησε στο περιθώριο του διεθνούς ενδιαφέροντος το γεγονός ότι προσέρχεται στις κάλπες η δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία της Eυρωζώνης, που αποτελεί ταυτοχρόνως πυρηνική δύναμη, μόνιμο μέλος του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, κληρονόμο μιας εκτεταμένης σφαίρας επιρροής που της εξασφάλισαν οι παλαιότερες αποικιοκρατικές της επιδόσεις, αλλά και μεγάλο «πολιτικό εργαστήρι» παραδοσιακά.

Η αίσθηση ότι ο νυν πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν έχει εξασφαλισμένη την επανεκλογή του είναι βεβαίως ρεαλιστική, ωστόσο κινδυνεύει να αποδειχθεί παραπλανητική. Ποτέ άλλοτε στην ιστορία της Ε’ Γαλλικής Δημοκρατίας δεν επικρατούσε τόση αβεβαιότητα ως προς τις προθέσεις των ψηφοφόρων, αλλά και ως προς τη μελλοντική πορεία της χώρας, εν μέσω τόσων διεθνών και εγχώριων προκλήσεων. Και ποτέ άλλοτε η αρχηγός της ακροδεξιάς Μαρίν Λεπέν δεν είχε φθάσει τόσο κοντά στον στόχο της να κατακτήσει την εξουσία.

Αποχή και τριχοτόμηση
Η αβεβαιότητα αφορά καταρχήν το ποσοστό συμμετοχής στην ψηφοφορία. Στις εκλογές του 2017 προσήλθε το 77,7 % των ψηφοφόρων στον πρώτο γύρο και το 74,5 % στον δεύτερο γύρο. Φέτος, η αποχή αποτελεί την αστάθμητη μεταβλητή που υπονομεύει κάθε σχεδιασμό των υποψηφίων. Σύμφωνα με την τελευταία δημοσκόπηση για λογαριασμό της εφημερίδας Le Parisien, μόνο το 72% των ερωτηθέντων δηλώνει με βεβαιότητα ότι θα μετακινηθεί αύριο μέχρι την κάλπη – και μία εβδομάδα νωρίτερα, το αντίστοιχο ποσοστό κινούνταν ακόμη χαμηλότερα, στο 69%. Για τον δεύτερο γύρο, κάθε πρόβλεψη είναι προς το παρόν άνευ νοήματος, όσο δεν είναι γνωστό το δίδυμο που θα μονομαχήσει και, κυρίως, το αν θα αναπτυχθεί κλίμα διλήμματος (προφανώς εις βάρος της Λεπέν), το οποίο θα κινητοποιήσει όσους ψηφοφόρους θα έχουν δει τον εκλεκτό τους να αποκλείεται στον πρώτο γύρο.

Υπάρχει, ωστόσο, ένα πεδίο στο οποίο επικρατεί πλέον περισσότερη σαφήνεια: το ποιοι είναι οι υποψήφιοι που «μετράνε». Από τη δωδεκάδα των διεκδικητών της προεδρίας, μόνο ο Μακρόν, η Λεπέν και ο επικεφαλής της «Ανυπότακτης Γαλλίας», Ζαν-Λυκ Μελανσόν, εξασφαλίζουν στις δημοσκοπήσεις διψήφιο ποσοστό στην πρόθεση ψήφου. Στοιχείο το οποίο παραπέμπει στην τριχοτόμηση του πολιτικού πεδίου γύρω από τους πόλους της μεταρρυθμιστικής κεντροδεξιάς, της ακροδεξιάς και της ριζοσπαστικής αριστεράς και καθιστά τον Μακρόν μοναδικό αξιόπιστο εκφραστή της ευρωπαϊκής συναίνεσης.

Συσπείρωση και σκάνδαλα
Ο ένοικος των Ηλυσίων είχε βέβαια το πλεονέκτημα να ηγείται του κράτους σε μία στιγμή μεγάλης διεθνούς κρίσης, γεγονός που οδήγησε στη συσπείρωση όλο και περισσότερων πολιτών γύρω από την υποψηφιότητά του τις τελευταίες έξι εβδομάδες που διαρκεί ο πόλεμος στην Ουκρανία. Η κυβερνητική εμπειρία του, αλλά και τα ερωτήματα σχετικά με τις φιλορωσικές κλίσεις των κύριων αντιπάλων του, υπήρξαν παράγοντες που παραγκώνισαν άλλες προτεραιότητες των ψηφοφόρων, σχετιζόμενες με εσωτερικούς λόγους να δυσφορούν. Όμως αυτό το πλεονέκτημα δεν είναι απεριόριστης ισχύος.

Επιπλέον ο Γάλλος πρόεδρος προσέρχεται στις κάλπες δηλώνοντας αποφασισμένος να επιχειρήσει νέα μεταρρύθμιση του συνταξιοδοτικού, ενώ αντιμετωπίζει και το «σκάνδαλο McKinsey», ήτοι την αποκάλυψη της εκτεταμένης προσφυγής της κυβέρνησής του στις υπηρεσίες της αμερικανικής εταιρείας συμβούλων, χωρίς καν αυτή να φορολογείται στη Γαλλία για τα όσα εισέπραξε από δημόσιο χρήμα.

Τελευταίες δημοσκοπήσεις
Εξού και οι τελευταίες δημοσκοπήσεις φέρουν τόσο τη Λεπέν όσο και τον Μελανσόν να καταγράφουν κέρδη της τάξης των δύο μονάδων έκαστος, γεγονός που κλείνει την «ψαλίδα» των τριών πρώτων στην κατάταξη, φέρνοντάς την κοντά στα επίπεδα δημοσκοπικού λάθους και υπενθυμίζοντας παλαιότερες αστοχίες των σφυγμομετρήσεων.

Ειδικότερα, σύμφωνα με την τελευταία έρευνα της Ipsos, ο Εμανουέλ Μακρόν φέρεται να εξασφαλίζει το 27% της πρόθεσης ψήφου στον πρώτο γύρο, η Μαρίν Λεπέν το 23% και ο Μελανσόν το 17%.

Η υποψηφιότητα-έκπληξη του ακροδεξιού τηλεαστέρα, Ερίκ Ζεμούρ, που έμοιαζε σε παλαιότερη φάση να ανατρέπει το τοπίο, έχει προσγειωθεί στο 9%, όσο και αυτή της υποψήφιας των Ρεπουμπλικανών (δηλ. της κεντροδεξιάς αξιωματικής αντιπολίτευσης) Βαλερί Πεκρές, η οποία δείχνει να είναι το κύριο «θύμα» του.

Κρυμμένες «βόμβες»
Η ειρωνεία του πράγματος είναι ότι Ζεμούρ και Πεκρές έπαιξαν με τον τρόπο τους καθοριστικό ρόλο στο να αποδράσει η Λεπέν από ένα σκηνικό στο οποίο έμοιαζε πολιορκούμενη πανταχόθεν. Η εμμονή του μεν πρώτου με τα ζητήματα εθνικής ταυτότητας και της δήθεν επαπειλούμενης ισλαμοποίησης της Γαλλίας, της δε δεύτερης με τη θεματολογία του νόμου και της τάξης, επέτρεψε στην ηγέτιδα του Εθνικού Συναγερμού να εστιάσει (τουλάχιστον μέχρι τον δεύτερο γύρο) στην οικονομία και το επίπεδο διαβίωσης, εμφανιζόμενη εντέλει ως μετριοπαθέστερη. Η επικοινωνιακή τακτική της διαρκούς ανάμιξης της Λεπέν με «απλούς ανθρώπους», στο πλαίσιο μιας καμπάνιας με μικρές συγκεντρώσεις ανά τη χώρα, έπαιξε και αυτή τον ρόλο της.

Βεβαίως, εμμονές σαν την απαγόρευση της ισλαμικής μαντίλας παραμένουν, ενώ και στο κρίσιμο ζήτημα των σχέσεων με την Ευρώπη, η απώθηση κάθε παλιότερης αναφοράς στην αποχώρηση από την Ε.Ε. ή το ευρώ, δεν υποβαθμίζει το γεγονός ότι το πρόγραμμα της Λεπέν κρύβει «βόμβες» για την κοινή αγορά, όπως η επαναφορά τελωνειακών ελέγχων για την «καταπολέμηση της απάτης».

Αντεπίθεση της τελευταίας στιγμής
Η διάχυση, πάντως, της μέχρι πρότινος αγαπημένης ατζέντας της Λεπέν σε ευρύτερα τμήματα του πολιτικού σκηνικού, υλοποιεί τη στρατηγική της για «αποδαιμονοποίηση», αμβλύνοντας τα αντανακλαστικά δημοκρατικής αντισυσπείρωσης της πλειοψηφίας, που μέχρι τώρα έβρισκε μπροστά της η κατεξοχήν ηγέτιδα της ακροδεξιάς.

Εξού και, συναισθανόμενος τον κίνδυνο, ο Εμανουέλ Μακρόν φρόντισε κατά τις τελευταίες ημέρες της προεκλογικής του εκστρατείας να σταθεί σε δύο σημεία. Το πρώτο ήταν η επισήμανση ότι οι (δυσάρεστες) εκπλήξεις είναι πάντοτε πιθανές, όπως έδειξε το βρετανικό δημοψήφισμα για το Brexit, και συνεπώς χρειάζεται επαγρύπνηση. Το δεύτερο ήταν η κατά μέτωπον επίθεση στην Λεπέν για το οικονομικό της πρόγραμμα, το οποίο «δεν είναι κοστολογημένο», συνιστά «εξαπάτηση των ψηφοφόρων» και θα πλήξει πρωτίστως τους μικροκαταθέτες και μικροσυνταξιούχους. Παράλληλα ο ένοικος των Ηλυσίων ενέτεινε τις προσπάθειές του να απευθυνθεί στους νέους (στους οποίους καταγράφει ποσοστά καλύτερα του μέσου όρου) και υπενθύμισε ότι η ατζέντα της Λεπέν παραμένει ρατσιστική και θα διχάσει την κοινωνία.

Ο παράγων «Ρωσία»
Περισσότερο περίπλοκη αποδείχθηκε η προσπάθειά του να αναδείξει τους «ρωσικούς σκελετούς στην ντουλάπα» της Λεπέν, το κόμμα της οποίας έχει λάβει δάνεια από τη Ρωσία. Η κατηγορία του Πολωνού πρωθυπουργού για το ότι ο Μακρόν συνομιλεί τακτικά με τον Πούτιν κατά τη διάρκεια του πολέμου, απαντήθηκε από τον Γάλλο πρόεδρο με την αντίστροφη κατηγορία ότι ο Ματέους Μοραβιέτσκι ανήκε σε ακροδεξιό κόμμα και με αυτή την ιδιότητα παρεμβαίνει στις γαλλικές εκλογές.

• Πηγή: capital.gr