Πέρα από τη συμβολή τους στη γονιμοποίηση των φυτών, τα προϊόντα που παράγουν οι μέλισσες χρησιμοποιούνται εδώ και αιώνες στην πρακτική θεραπευτική. Ο Ιπποκράτης, ο πατέρας της ιατρικής, συνιστούσε το μέλι για πολλές παθήσεις (πχ. αντιμετώπιση πυρετού, κόπωση) ενώ η μέλισσα ήταν ιερή και αποτελούσε σύμβολο της ευφράδειας.
Οι αρχαίοι ελληνικοί μύθοι περιγράφουν το Δία να έχει τροφούς τις Νύμφες Μέλισσα και Αμάλθεια που τον έτρεφαν με μέλι και γάλα και για αυτό ο Δίας ονομαζόταν και Μελισσεύς ή Μελισσαίος. Ο δε Απόλλωνας, τρεφόταν αποκλειστικά με νέκταρ και αμβροσία (τροφή με βάση το μέλι). Επίσης, σύμφωνα με τη μυθολογία, στην είσοδο του Κάτω Κόσμου, ο νεκρός έπρεπε να έχει μαζί του μια μελόπιτα για να εξευμενίσει τον τρομερό Κέρβερο, φύλακα του Άδη. Ιδιαίτερα εμφανής είναι και η χρήση της μέλισσας ως λατρευτικού συμβόλου στον Μινωικό και τον Μυκηναϊκό πολιτισμό, όπου τάφοι και σιταποθήκες έχουν βρεθεί σε σχήμα θολωτής κυψέλης.
Τα τελευταία χρόνια έχει δημιουργηθεί ειδικός κλάδος, γνωστός ως μελισσοθεραπεία (Apitherapy), κατά την οποία χρησιμοποιούνται τα προϊόντα των μελισσών με σκοπό την ευεξία και τη βελτίωση της σωματικής και ψυχικής υγείας του ανθρώπου.
Τα πιο γνωστά προϊόντα που παράγουν οι μέλισσες, πέρα από το μέλι, είναι ο βασιλικός πολτός και η γύρη. Ακόμα, ο άνθρωπος εκμεταλλεύεται και την πρόπολη, μια κολλώδη ουσία που χρησιμοποιείται για τον καθαρισμό και την απολύμανση της κυψέλης και αποτελεί φυσικό «αντιβιοτικό» για εμάς και τις μέλισσες. Ακόμη, το δηλητήριο που εξάγει η βασίλισσα από το κεντρί της χρησιμοποιείται για τη θεραπεία νευρολογικών παθήσεων.
Οι μέλισσες σε αριθμούς:
Τα 2/3 της παγκόσμιας παραγωγής τροφής εξαρτάται από τις μέλισσες.
Στην Ευρώπη μόνο, πάνω από 4.000 είδη φρούτων και λαχανικών μεγαλώνουν χάρη στις μέλισσες.
Από περίπου 20.000 είδη μελισσών, μόνο 7 παράγουν μέλι. 1,6 τόνους μελιού ετησίως παράγουν οι μέλισσες στη Δύση!
Η μέλισσα ζει στη Γη τουλάχιστον εδώ και 15 εκατομμύρια χρόνια και θεωρείται από τους πιο παλαιούς κατοίκους της που εξακολουθεί να υπάρχει ακόμη και σήμερα!
Ένα κιλό κηρήθρας μπορεί να περιέχει έως 22 κιλά μέλι!
Η θαυμαστή κοινωνία των μελισσών
Οι μέλισσες ζουν μέσα σε μια απόλυτα οργανωμένη κοινωνία και κάθε μέλος έχει ξεχωριστά καθήκοντα μέσα στην κυψέλη. Κάθε κοινωνία αποτελείται από μία βασίλισσα, μερικές εκατοντάδες κηφήνες και χιλιάδες εργάτριες.
Η βασίλισσα είναι μεγαλύτερη σε μέγεθος από τις εργάτριες, ζει περίπου 4 χρόνια και τρέφεται αποκλειστικά με βασιλικό πολτό. Οι κηφήνες γονιμοποιούν τη βασίλισσα κατά τη διάρκεια του «παρθενικού ταξιδιού» της, ενώ οι εργάτριες, που είναι στείρες θηλυκές, ασχολούνται με όλες τις εργασίες που είναι αναγκαίες για την καλή λειτουργία της αποικίας. Οι εργάτριες είναι οι πιο μικρές μέλισσες σε μέγεθος αλλά έχουν πολύ ανεπτυγμένες αισθήσεις. Μια εργάτρια μέλισσα ζει από 40 ημέρες έως και 6 μήνες ανάλογα με τις συνθήκες που επικρατούν.
Η βασίλισσα γεννά συνεχώς, ως και 1.500 αυγά την ημέρα. Όταν η βασίλισσα γεννάει, τοποθετεί πρώτα το κεφάλι της σε κάθε κελί (πιθανόν για να το εξετάσει) και, αν το κελί είναι άδειο, γυρίζει τοποθετεί την κοιλιά της μέσα και εναποθέτει ένα αυγό, το οποίο μπορεί να εξελιχθεί σε κηφήνα ή σε εργάτρια μέλισσα, ανάλογα με το αν έχει γονιμοποιηθεί ή όχι. Αν είναι να εξελιχθεί σε εργάτρια οι υπόλοιπες θα του δώσουν μέλι για να μεγαλώσει. Αν όμως ταϊστεί με άφθονο βασιλικό πολτό, θα γίνει βασίλισσα.
Στις 20 Μαΐου γιορτάζουμε την Παγκόσμια Ημέρα Μέλισσας και το θαυμαστό τους κόσμο, μαζί με όλα τα οφέλη που μας έχουν προσφέρει ανά τους αιώνες.
Ας τιμήσουμε την Παγκόσμια Ημέρα Μέλισσας υιοθετώντας 3 απλές συνήθειες που βοηθούν το δύσκολο έργο αυτών των πλασμάτων:
-Αφήστε τα αγριόχορτα να ανθίσουν. Αποτελούν τροφή για τις πεινασμένες μέλισσες την άνοιξη.
-Φυτέψτε μελισσοκομικά φυτά πλούσια σε νέκταρ και γύρη, όπως ρίγανη, μάραθο, θυμάρι, λεβάντα και άλλα.
-Περιορίστε το κούρεμα του γκαζόν. Τo τριφύλλι θρέφει τις μέλισσες και τους άλλους επικονιαστές.
Πηγή : Μελισσοκομικός Σύλλογος Ν. Λάρισας
