Η θρόμβωση μπορεί να προληφθεί! Ρωτήστε τον γιατρό σας εάν είστε σε κίνδυνο και ζητήστε του να αξιολογήσει την πιθανότητα εμφάνισης θρόμβωσης. Όλοι έχουμε το δικαίωμα να γνωρίζουμε· μάθετε, πάρτε τον έλεγχο και προλάβετε τον κίνδυνο!

Η Παγκόσμια Ημέρα Θρόμβωσης (WTD) λαμβάνει χώρα κάθε χρόνο στις 13 Οκτωβρίου, στα γενέθλια του Rudolf Virchow, ο οποίος ήταν πρωτοπόρος στην παθοφυσιολογία της θρόμβωσης. Τώρα, στο πέμπτο έτος από την δημιουργία της, είναι πλέον μια ετήσια εκστρατεία που εστιάζει την προσοχή στην υποτιμημένη κατάσταση της θρόμβωσης Με χιλιάδες εκπαιδευτικές ενέργειες σε χώρες σε όλο τον κόσμο, η Παγκόσμια Ημέρα Θρόμβωσης και οι συνεργάτες της τοποθετούν τη θρόμβωση στο προσκήνιο ως ένα επείγον και αυξανόμενο πρόβλημα υγείας.

Προλαμβάνουμε τη δημιουργία θρόμβων αίματος – Ζούμε μία καλύτερη ζωή!
Η θρόμβωση είναι μία πολύ κοινή κατάσταση που περίπου οι μισοί από εμάς δεν γνωρίζουμε και συχνά παραβλέπουμε. Ένας στους τέσσερις ανθρώπους παγκοσμίως πεθαίνει από καταστάσεις που σχετίζονται με τη θρόμβωση. Η θρόμβωση, είναι η παθολογία πίσω από την καρδιακή προσβολή / έμφραγμα, το θρομβοεμβολικό εγκεφαλικό επεισόδιο και τη φλεβική θρομβοεμβολή (ΦΘΕ), των τριών πρώτων αιτιών θανάτου από το καρδιαγγειακό. Παρόλο που περίπου οι μισοί από εμάς δεν έχουμε ακούσει για φλεβική θρομβοεμβολή, είναι μια πολύ κοινή κατάσταση.

Η φλεβική θρομβοεμβολή είναι μια κατάσταση που περιλαμβάνει τόσο την εν τω βάθει φλεβική θρόμβωση (ΕΒΦΘ- σχηματισμός θρόμβου, δηλαδή πηγμένου αίματος, σε βαθιά κεντρική φλέβα, συνήθως του ποδιού) όσο και την πνευμονική εμβολή (ΠΕ-απόσπαση κομματιού του θρόμβου, ταξίδι με την κυκλοφορία του αίματος και εγκατάσταση του κομματιού θρόμβου στους πνεύμονες). Μαζί, η ΕΒΦΘ και η ΠΕ είναι γνωστές ως ΦΘΕ – μια επικίνδυνη και δυνητικά θανατηφόρα ιατρική κατάσταση.

Η φλεβική θρομβοεμβολή μπορεί να είναι επικίνδυνη ή/και θανατηφόρος, αλλά τα καλά νέα είναι ότι στις περισσότερες, αν όχι σε όλες τις περιπτώσεις, μπορεί να προληφθεί.

Παράγοντες κινδύνου για θρόμβωση περιλαμβάνουν:
νοσηλεία,
χειρουργική επέμβαση,
καρκίνος,
παρατεταμένη ακινησία,
οικογενειακό ιστορικό,
φάρμακα που περιέχουν οιστρογόνα (αντισυλληπτικά χάπια ή θεραπεία υποκατάστασης ορμονών),
εγκυμοσύνη ή/και πρόσφατος τοκετός.

Νοσηλεία στο νοσοκομείο
Είναι ένας από τους κύριους παράγοντες κινδύνου για την ανάπτυξη θρόμβου αίματος- στην πραγματικότητα, έως και το 60% όλων των κρουσμάτων φλεβικής θρομβοεμβολής συνδέονται με νοσηλεία σε νοσοκομείο. Ασθενείς με μειωμένη κινητικότητα – που οφείλεται σε παρατεταμένη παραμονή στο κρεβάτι ή κατά την ανάρρωση από κάποια νόσο – ή ασθενείς που παρουσιάζουν τραύμα αιμοφόρων αγγείων – λόγω χειρουργικής επέμβασης ή άλλου σοβαρού τραυματισμού – είναι πιο πιθανό να αναπτύξουν θρόμβους αίματος.

Χειρουργική επέμβαση
Είναι ένας από τους κύριους παράγοντες κινδύνου για φλεβική θρομβοεμβολή. Ενώ ένας θρόμβος μπορεί να σχηματιστεί μετά από οποιοδήποτε είδος χειρουργικής επέμβασης, είναι πιθανότερο να συμβεί εάν προηγηθεί πιο σοβαρή ή μεγαλύτερης διάρκειας χειρουργική επέμβαση π.χ. ορθοπεδικό ή ογκολογικό χειρουργείο.

Καρκίνος
Οι ασθενείς με καρκίνο διατρέχουν μεγαλύτερο κίνδυνο από τον γενικό πληθυσμό να αναπτύξουν σοβαρούς θρόμβους αίματος. Στους ασθενείς με καρκίνο πολλές φορές υπάρχει μια υπερπηκτικότητα του αίματος (αυξημένη τάση του αίματος να πήζει και να δημιουργεί θρόμβους), που σε συνδυασμό με τη χημειοθεραπεία ή κάποια χειρουργική επέμβαση, που προκαλεί βλάβη στο τοίχωμα των φλεβών μπορεί να προκαλέσουν θρόμβωση. Αν συνυπολογίσει κανείς και το γεγονός, ότι πολλοί ασθενείς λόγω της νόσου τους παραμένουν κλινήρεις για μεγάλα χρονικά διαστήματα, τότε η συσσώρευση του αίματος στις φλέβες των κάτω άκρων μπορεί να είναι ένας επιπρόσθετος παράγοντας. Από μελέτες προκύπτει, ότι ο κίνδυνος φλεβικής θρόμβωσης σε πάσχοντες από καρκίνο είναι 4 με 6,5 φορές υψηλότερος σε σχέση με τους μη πάσχοντες. Επιπλέον, η φλεβική θρόμβωση και η πνευμονική εμβολή αποτελούν μια συχνή αιτία θανάτου των ασθενών με καρκίνο.

Οικογενειακό ιστορικό
Το οικογενειακό ιστορικό θρόμβωσης μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο της φλεβικής θρομβοεμβολής όπως επίσης και οι γενετικοί παράγοντες (θρομβοφιλία) μπορούν να συμβάλλουν στον κίνδυνο φλεβικής θρομβοεμβολής.

Εγκυμοσύνη
Στη διάρκεια της εγκυμοσύνης συμβαίνουν αλλαγές στον οργανισμό που προδιαθέτουν για θρόμβωση. Στην έγκυο, οι μηχανισμοί της πήξης του αίματος ενεργοποιούνται με τέτοιο τρόπο, ώστε το αίμα να πήζει ευκολότερα. Αυτό γίνεται για να μην κινδυνεύει η μητέρα και το έμβρυο από αιμορραγίες που συμβαίνουν κυρίως στον πλακούντα ή κατά τον τοκετό. Οι πιθανότητες θρόμβωσης κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης είναι 6 με 10 φορές περισσότερες από ότι στην μη έγκυο γυναίκα και είναι περίπου ίδιες σε όλα τα τρίμηνα, αλλά αυξημένες (τριπλάσιες) στην περίοδο της λοχείας.

Συμπτώματα και σημεία της φλεβικής θρομβοεμβολής:
Πόνο ή/και ευαισθησία στην γάμπα ή στο μηρό
Πρήξιμο όλου του ποδιού, του πέλματος ή/και του αστραγάλου
Ερυθρότητα ή/και αξιοσημείωτο αποχρωματισμό
Αίσθημα ζεστασιάς/κάψιμο
Συμπτώματα και σημεία της πνευμονικής εμβολής:
Δύσπνοια
Γρήγορη αναπνοή
Πόνο στο στήθος (μπορεί να είναι χειρότερος μετά από βαθιά αναπνοή)
Γρήγορο καρδιακό παλμό
Ελαφρύ πονοκέφαλο ή/και
Λιποθυμία/απώλεια των αισθήσεων

Η θρόμβωση μπορεί να προληφθεί! Εξασκήστε το δικαίωμά σας ως ασθενής και επιμείνετε σε μια αξιολόγηση κινδύνου θρόμβωσης. Για να μειώσετε τον κίνδυνο εμφάνισής της, ρωτήστε τον γιατρό σας εάν είστε σε κίνδυνο και ζητήστε του να αξιολογήσει την πιθανότητα εμφάνισης θρόμβωσης.

Ενημερωθείτε σήμερα:
Ινστιτούτο Μελέτης και Εκπαίδευσης στη Θρόμβωση και την Αντιθρομβωτική Αγωγή, www.imetha.gr
Ελληνική Εταιρεία Αγγειακής & Ενδαγγειακής Χειρουργικής, www.vascularsociety.gr
Ελληνική Αγγειολογική Εταιρεία, www.angiology.gr
Παγκόσμια Ημέρα Θρόμβωσης www.worldthrombosisday.org

• Πηγή: hesmo.gr