Την Παρασκευή 2 Δεκεμβρίου, τα θεσμικά όργανα της ΕΕ και περισσότεροι από 500 πολίτες αξιολόγησαν τη συνέχεια που δίνεται στις προτάσεις της Διάσκεψη για το Μέλλον της Ευρώπης.
Η «Διάσκεψη για το Μέλλον της Ευρώπης» διήρκησε ένα χρόνο, από τον Απρίλιο του 2021 έως τον Μάιο του 2022 και έδωσε τη δυνατότητα στους ενδιαφερόμενους Ευρωπαίους πολίτες διαφορετικής γεωγραφικής προέλευσης, φύλου, κοινωνικοοικονομικού υπόβαθρου, τους περισσότερους νεαρής ηλικίας, «να πάρουν το λόγο για την Ευρώπη του αύριο».
Οι 49 προτάσεις της Διάσκεψης περιλαμβάνουν περισσότερα από 300 μέτρα για τον τρόπο επίτευξής τους, σε εννέα θεματικές ενότητες, με βάση τις συστάσεις των ευρωπαϊκών και εθνικών ομάδων πολιτών, καθώς και στοιχεία από εθνικές εκδηλώσεις, την πολύγλωσση ψηφιακή πλατφόρμα και συζητήσεις στο πλαίσιο εννέα θεματικών ομάδων εργασίας και της Ολομέλειας.
Τα τρία θεσμικά όργανα έχουν ξεκινήσει τη διαδικασία εφαρμογής και παρακολούθησης των προτάσεων της Διάσκεψης σύμφωνα με τις αρμοδιότητες που τους αντιστοιχούν.
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο φιλοξένησε την σχετική «εκδήλωση ανατροφοδότησης» («feedback event») σχετικά με τη Διάσκεψη για το Μέλλον της Ευρώπης στις Βρυξέλλες, στην οποία συμμετείχαν εκπρόσωποι του Κοινοβουλίου, του Συμβουλίου και της Επιτροπής, καθώς και οι πολίτες που βρίσκονταν στο επίκεντρο των εργασιών της Διάσκεψης.
Στο επίκεντρο των συζητήσεων βρέθηκε ο τρόπος με τον οποίο τα θεσμικά όργανα της ΕΕ δίνουν συνέχεια στις προτάσεις της Διάσκεψης.
Η συζήτηση με τους πολίτες
Η συζήτηση που ακολούθησε περιστράφηκε γύρω από τις βασικές προκλήσεις που αντιμετωπίζει σήμερα η Ένωση, συμπεριλαμβανομένης της επίθεσης της Ρωσίας στην Ουκρανία και των συνεπειών της στην καθημερινή ζωή των Ευρωπαίων, καθώς και την ανάγκη να επιταχυνθεί η διαδικασία για την επίτευξη ενεργειακής ανεξαρτησίας στην ΕΕ.
Πολλοί ομιλητές επικεντρώθηκαν στις θεσμικές μεταρρυθμίσεις που θα ήταν αναγκαίες για την εφαρμογή των προτάσεων της Διάσκεψης στο σύνολό τους, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που αφορούν τη φορολόγηση των πολυεθνικών και τη συνεργασία στην εξωτερική διάσταση της συνεργασίας στο πλαίσιο της ΕΕ.
Κατά τη διάρκεια της ημέρας, οι πολίτες υπέβαλαν ερωτήματα που κάλυψαν το πλήρες φάσμα των θεματικών ενοτήτων των προτάσεων της Διάσκεψης, για παράδειγμα στους εξής τομείς: κλιματική αλλαγή και περιβάλλον, σωματική και ψυχική υγεία, εκπαίδευση και πολιτισμός, ψηφιακή μετάβαση, μεταναστευτικό, απειλές για τις ευρωπαϊκές αξίες και τον προϋπολογισμό της ΕΕ, η κατάσταση της ευρωπαϊκής οικονομίας, και ο ρόλος των νέων σε όλα αυτά τα θέματα.
Αναφέρθηκε επανειλημμένα η προοπτική μιας Συνέλευσης για την αναθεώρηση των Συνθηκών της ΕΕ, η πιθανή ενεργοποίηση των ρητρών «γέφυρας» στο υφιστάμενο νομικό πλαίσιο, καθώς και η ανάγκη περαιτέρω βελτίωσης της επικοινωνίας μεταξύ των θεσμικών οργάνων της ΕΕ.
Τα διδάγματα από τη συμμετοχική δημοκρατία που αντλήθηκαν από την άνευ προηγουμένου άσκηση που κράτησε ένα χρόνο βρέθηκαν επίσης στο επίκεντρο της ανταλλαγής απόψεων, συμπεριλαμβανομένης της πρόθεσης της Επιτροπής να διοργανώνει διαβουλεύσεις με τους πολίτες πριν την κατάρτιση σημαντικών νομοθετικών προτάσεων.
Οι πολίτες υπέβαλαν συστάσεις σχετικά με τον τρόπο με τον οποίο μπορούν να διασφαλιστεί ότι οι φωνές όλων των συμμετεχόντων ακούγονται εξίσου, παρά τους γλωσσικούς και διαρθρωτικούς φραγμούς.
Οι ευρωβουλευτές τόνισαν ότι το Κοινοβούλιο θα συνεχίσει να κάνει ό,τι χρειάζεται για να διασφαλίσει ότι εκπληρώνει τη βασική αποστολή ως το σώμα που αντιπροσωπεύει το σύνολο των Ευρωπαίων πολιτών, δηλαδή να διασφαλίζει τη λογοδοσία στην ΕΕ.
Παρουσίασαν παράλληλα συγκεκριμένα παραδείγματα σχετικά με τον τρόπο με τον οποίο οι προτάσεις της Διάσκεψης έχουν καταστεί βασικές κινητήριες δυνάμεις στο έργο του ΕΚ, ο καθένας σύμφωνα με τις προτεραιότητες του και της πολιτικής ομάδας του.
Οι περισσότεροι επανέλαβαν επίσης την έκκληση του Κοινοβουλίου για τη σύγκληση Συνέλευσης, ενώ κάποιοι τόνισαν ότι οι εργασίες σε όλες τις επιτροπές του Κοινοβουλίου βρίσκονται σε εξέλιξη για την ολοκλήρωση της συνολικής έκθεσης νομοθετικής πρωτοβουλίας σχετικά με τις προτάσεις του στην κατεύθυνση αυτή.
Λίγοι ομιλητές εξέφρασαν αντίθετες απόψεις, αμφισβητώντας τη χρησιμότητα της Διάσκεψης, καταγγέλλοντας τη χρήση των χρημάτων των φορολογουμένων, και μιλώντας ενάντια στην κατεύθυνση της ΕΕ στο σύνολό της.
Κηρύσσοντας την έναρξη της εκδήλωσης, η πρόεδρος του Κοινοβουλίου Roberta Metsola δήλωσε: «Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο είναι έτοιμο να συμβάλει στην υλοποίηση των προτάσεων της Διάσκεψης για το Μέλλον της Ευρώπης προς το συμφέρον των 450 εκατομμυρίων Ευρωπαίων που εκπροσωπεί. Η υλοποίηση του οράματός μας απαιτεί θάρρος. Όσον αφορά την εφαρμογή των προτάσεων των πολιτών, καμία πρόταση για αλλαγές δεν θα πρέπει να θεωρείται εκτός ορίων. Η Διάσκεψη για το Μέλλον της Ευρώπης και οι προτάσεις που υπέβαλε δεν τελειώνουν εδώ. Δεν υπάρχει ημερομηνία λήξης για το μέλλον. Δεν υπάρχει λίστα με δράσεις που πρέπει να ολοκληρώσουμε. Το μέλλον είναι ένα έργο σε εξέλιξη. Το ίδιο και η Ένωσή μας.»
Ο Guy Verhofstadt, με την ιδιότητά του πρώην συμπροέδρου της Διάσκεψης, σχολίασε: «Σε περιόδους ανασφάλειας, η πολιτική χρειάζεται ένα όραμα για το τι έρχεται. Με τη Διάσκεψη για το Μέλλον της Ευρώπης, οι πολίτες έδειξαν την πορεία που πρέπει να ακολουθήσουμε. Η εκδήλωση αυτή είναι η στιγμή να συζητήσουμε τι κάναμε εμείς, οι πολιτικοί, με τα συμπεράσματα στα οποία καταλήξαμε μαζί πέρυσι, και να κοιτάξουμε μπροστά. Επειδή η δέσμευσή μας δεν έχει τελειώσει ακόμα: πρέπει να συνεχίσουμε να υλοποιούμε όχι μόνο τις προτάσεις αλλά και το πνεύμα με το οποίο γράφτηκαν – μια νέα ιδέα για την Ευρώπη, που θα μας επιτρέψει να αντιμετωπίσουμε τις προκλήσεις του μέλλοντος.»
Το Συμβούλιο εκπροσωπήθηκε από τον υπουργό Ευρωπαϊκών Υποθέσεων Mikuláš Bek εκ μέρους της Τσεχικής Προεδρίας. Οι αντιπρόεδροι Maroš Šefčovič, Dubravka Šuica, και Μαργαρίτης Σχοινάς εκπροσώπησαν την Επιτροπή.