Σε πλήρη εξέλιξη θα είναι το 2023 οι επενδύσεις του Ταμείου Ανάκαμψης και αν οι εκλογές δεν ανακόψουν τη δυναμική που έχει αναπτυχθεί, στο υπουργείο Οικονομικών υπολογίζουν ότι μόνον οι ιδιωτικές επενδύσεις που θα έχουν δρομολογηθεί έως το τέλος του χρόνου με δάνεια ή επιδοτήσεις του θα φτάσουν τα 14 δισ. ευρώ.

Σύμφωνα με το ρεπορτάζ της Ειρήνης Χρυσολωρά στην Καθημερινή, σε αυτά, αναφέρουν οι αρμόδιες πηγές, πρέπει να προστεθούν περίπου άλλα 10 δισ. ευρώ δημοσίων επενδύσεων, καθώς και Συμβάσεις Παραχώρησης Δημόσιου και Ιδιωτικού Τομέα, εμβληματικές επενδύσεις και άλλες που δικαιολογούν την πρόβλεψη του προϋπολογισμού για αύξηση των συνολικών επενδύσεων, δημόσιων και ιδιωτικών, κατά 15,5% φέτος. Κάπως έτσι, ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών Θόδωρος Σκυλακάκης δήλωσε την περασμένη εβδομάδα ότι αυτές οι επενδύσεις που έγιναν δεν είναι παρά η κορυφή του παγόβουνου αυτού που έρχεται, ενός κύματος, το οποίο θα επιτρέψει στην Ελλάδα να «αλλάξει πίστα» στο επενδυτικό παιχνίδι.

Η αλήθεια είναι ότι η απόσταση που καλείται να καλύψει η Ελλάδα είναι μεγάλη. Σύμφωνα με την πρόσφατη μελέτη της Eurobank («Το αναδυόμενο μοντέλο ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας»), για να φτάσουν οι επενδύσεις στην Ελλάδα τον μέσο όρο της Ευρωζώνης θα απαιτηθεί μέση ετήσια αύξησή τους κατά 8% έως το 2031. Ετσι, θα μπορέσει να καλυφθεί και το επενδυτικό κενό των 94 δισ. ευρώ της προηγούμενης 12ετίας της κρίσης. Σύμφωνα με την ίδια μελέτη, οι επενδύσεις αντιπροσωπεύουν το 13,3% του ΑΕΠ στην Ελλάδα, έναντι 21,9% στην Ε.Ε., αλλά ήδη βρίσκονται σε ανοδική πορεία, πλησιάζοντας το 15% του ΑΕΠ. Επιπλέον, σύμφωνα με τη μελέτη, έχει αρχίσει να αλλάζει η κλαδική τους διάρθρωση, με την εγκατάσταση δραστηριοτήτων υψηλότερης γνώσης και προστιθέμενης αξίας.

Την προσεχή εβδομάδα αναμένεται, σύμφωνα με πληροφορίες από τραπεζικές πηγές, να ανακοινωθούν οι πρώτες επενδύσεις με δάνεια του Ταμείου Ανάκαμψης, στις οποίες θα συμμετάσχουν και ξένοι επενδυτές. Πρόκειται για δύο φωτοβολταϊκά έργα, 200 και 100 MW στη βόρεια Ελλάδα, ύψους 180 εκατ. ευρώ και 80 εκατ. ευρώ, αντιστοίχως. Το ενδιαφέρον εδώ είναι ότι οι μονάδες θα λειτουργήσουν με το σύστημα ΡΡΑ, δηλαδή των συμβολαίων μεταξύ παραγωγών και καταναλωτών, σε συμφωνημένη τιμή, συνήθως 10ετούς διάρκειας. Κάτι που ελπίζεται να οδηγήσει σε καλύτερες τιμές και για τον καταναλωτή.

Με 1% επιτόκιο για τα δάνεια του Ταμείου Ανάκαμψης, το δέλεαρ είναι προφανές. Γι’ αυτό, άλλωστε, και το δανειακό σκέλος του Ταμείου προχώρησε ταχύτερα από τον προγραμματισμό του υπουργείου Οικονομικών, με αποτέλεσμα να εισπραχθεί νωρίτερα και η δεύτερη δόση. Με την εκταμίευσή της, την περασμένη εβδομάδα, έφτασε τα 11 δισ. το συνολικό ποσό με το οποίο το Ταμείο Ανάκαμψης ενίσχυσε έως τώρα την ελληνική οικονομία.

Σε ό,τι αφορά τα δάνεια, συνολικά, σύμφωνα με τα στοιχεία που έχει γνωστοποιήσει πρόσφατα το υπουργείο Οικονομικών, μέχρι το τέλος του 2022 είχαν υπογραφεί 68 δανειακές συμβάσεις, προϋπολογισμού επενδυτικών σχεδίων 3,22 δισ. ευρώ.

Στο υπουργείο Οικονομικών υπολογίζουν ότι οι φετινές δανειακές συμβάσεις θα είναι τουλάχιστον διπλάσιες γι’ αυτό και ο κ. Σκυλακάκης είπε ότι οι συμβασιοποιήσεις θα φτάσουν τα 10 δισ. ευρώ συνολικά το προσεχές διάστημα.

Οι επιδοτήσεις

Παράλληλα, έχουν ξεκινήσει και οι επιδοτήσεις ιδιωτικών επενδύσεων από επιμέρους προγράμματα. Για τη μεταποίηση αγροτικών προϊόντων θα χρηματοδοτηθούν επενδύσεις 1,2 δισ. ευρώ το α΄ τρίμηνο, στο επενδυτικό clawback έχουν εγκριθεί και χρηματοδοτούνται επενδύσεις φαρμακευτικών εταιρειών 500 εκατ. ευρώ, ο τρίτος κύκλος του «Εξοικονομώ» προβλέπει επενδύσεις 1 δισ. ευρώ και σύντομα ξεκινούν οι πληρωμές. Ακολουθούν τα ενεργειακά προγράμματα, που θα προκηρυχθούν το προσεχές διάστημα.

Την ερχόμενη εβδομάδα, εξάλλου, αναμένεται να υπογραφεί με την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων η δανειακή σύμβαση για μια επένδυση του ΑΔΜΗΕ, ύψους 550 εκατ. ευρώ, για τη διασύνδεση των Κυκλάδων.

Ο κ. Σκυλακάκης υποστηρίζει πως ο αρχικός στόχος για κινητοποίηση επενδύσεων 60 δισ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης, που φαινόταν «θεωρητικός», δείχνει τώρα επιτεύξιμος. Προσθέτει, πάντως, ότι το πρόβλημα που θα έχουμε θα είναι η έλλειψη ανθρώπινου δυναμικού, εργατικού και στελεχιακού, για να ολοκληρωθούν οι επενδύσεις αυτές.

Αυτό που θα άλλαζε το τοπίο θα ήταν ασφαλώς κάποιες ακόμη επενδύσεις από μεγάλα διεθνή ονόματα. Ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης συναντήθηκε την περασμένη εβδομάδα στο Νταβός με τον διευθύνοντα σύμβουλο της Intel, Πάτρικ Γκέλσινγκερ, και όταν ο τελευταίος του μίλησε για τις επενδύσεις της εταιρείας του σε Silicon Island (Ιρλανδία) και Silicon Oasis (Ισραήλ), του αντέτεινε: «Δεν είναι ώρα να δημιουργήσετε και το Silicon Olympus στην Ελλάδα;».