H UNICEF συνεργάζεται στενά με Δήμους ανά την Ελλάδα που επιθυμούν να κάνουν τις πόλεις τους φιλικές προς τα παιδιά.

H πρόκληση
Για πρώτη φορά στην ιστορία, η πλειονότητα του παγκόσμιου πληθυσμού ζει σε αστικά κέντρα, μεγάλα, μεσαία και μικρά. Από τα 4 δισεκατομμύρια άτομα που ζουν σήμερα σε αστικές περιοχές, σχεδόν το ένα τρίτο αυτών είναι παιδιά. Εκτιμάται ότι έως το 2050, σχεδόν το 70% των παιδιών του κόσμου θα ζουν σε αστικές περιοχές, πολλά από αυτά σε ιδιαίτερα φτωχές περιοχές. Στην Ελλάδα, εκτιμάται ότι το 80% του πληθυσμού ζει σε αστικά κέντρα, συμπεριλαμβανομένων περίπου 1,5 εκατομμυρίων παιδιών.

Οι πόλεις μπορούν να παρουσιάσουν μεγάλες ευκαιρίες και ελπίδες για μια καλύτερη ζωή. Παράγουν πάνω από το 80%  του παγκόσμιου ΑΕΠ και θεωρούνται όλο και περισσότερο κινητήριος δύναμη για την επίτευξη ανάπτυξης. Επίσης σε παγκόσμιο επίπεδο οι πόλεις είναι από τις ισχυρότερες πηγές ανάπτυξης, καινοτομίας, ποικιλομορφίας, συνδεσιμότητας και μπορούν ενδεχομένως να προσφέρουν μεγάλες ευκαιρίες στα παιδιά να ζήσουν, να  μορφωθούν και να ευημερήσουν.

Επιπλέον μπορεί να προσφέρουν μεγαλύτερη πρόσβαση σε βασικές υπηρεσίες, όπως σχολεία και νοσοκομεία.  Όμως διάφοροι παράγοντες όπως οι κοινωνικές και οικονομικές ανισότητες και το υψηλό κόστος μπορούν να αποκλείσουν την πρόσβαση σε μια μερίδα παιδιών που κατοικούν στις πόλεις. Άλλες προκλήσεις που επηρεάζουν τα παιδιά στις πόλεις περιλαμβάνουν την έλλειψη προσιτής και ασφαλούς στέγασης, την ελλιπή πρόσβαση σε δημόσιες συγκοινωνίες, την εγκληματικότητα, την αυξημένη ατμοσφαιρική ρύπανση και την έλλειψη χώρων πρασίνου.
Η συγκέντρωση του πληθυσμού στις αστικές περιοχές και οι συνακόλουθες προκλήσεις και ευκαιρίες, μας κάνουν να ξανασκεφτούμε τις πόλεις μας και να επανεξετάσουμε συλλογικά τους ρόλους και τις ευθύνες μας, καθώς και αυτές που αντιστοιχούν στους πολιτικούς μας ηγέτες.

Η λύση

Φαντάσου μια πόλη όπου κάθε παιδί θα ήθελε να ζει!
Οι Πόλεις Φιλικές προς τα Παιδιά (CFCI) είναι μια πρωτοβουλία της UNICEF που υποστηρίζει τις τοπικές κυβερνήσεις στην υλοποίηση των δικαιωμάτων των παιδιών σε τοπικό επίπεδο, με βάση τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για τα δικαιώματα του παιδιού.

Είναι επίσης ένα δίκτυο που συσπειρώνει την τοπική αυτοδιοίκηση και άλλους αρμόδιους φορείς, όπως οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών, τον ιδιωτικό τομέα, τον ακαδημαϊκό χώρο, τα μέσα ενημέρωσης και, κυρίως, τα ίδια τα παιδιά που επιθυμούν να κάνουν τις πόλεις και τις κοινότητές τους πιο φιλικές για αυτά.  Ένα  ισχυρό  δίκτυο  Πόλεων  Φιλικών  προς  τα  Παιδιά  θα βοηθήσει,  θα  καθοδηγήσει  και  θα  υποστηρίξει  τις πόλεις  να  δημιουργήσουν  ασφαλείς και  συμμετοχικούς  μηχανισμούς,  χωρίς  αποκλεισμούς,  που  εξυπηρετούν  τις  ανάγκες κάθε παιδιού στην Ελλάδα.

Η πρωτοβουλία ξεκίνησε το 1996 από τη UNICEF και τον ΟΗΕ-Habitat, με βάση το ψήφισμα κατά τη διάρκεια της δεύτερης διάσκεψης των Ηνωμένων Εθνών για τους ανθρώπινους οικισμούς (Habitat II) για να καταστούν οι πόλεις βιώσιμα μέρη για όλους. Η Διάσκεψη των Ηνωμένων Εθνών αναγνωρίζει ότι η ευημερία των παιδιών είναι ο απόλυτος δείκτης ενός υγιούς οικοτόπου, μιας δημοκρατικής κοινωνίας και μιας καλής διακυβέρνησης.

Το Γραφείο της UNICEF στην Ελλάδα εγκαινίασε το Πρόγραμμα «Πόλεις Φιλικές προς τα Παιδιά» το Μάιο του 2021, με την υπογραφή του πρώτου Μνημονίου Συνεργασίας με το Δήμου Αθηναίων. Έως τον Ιανουάριο του 2022, οι παρακάτω 8 Δήμοι έχουν υπογράψει Μνημόνια Συνεργασίας για την εφαρμογή πιλοτικού τριετούς προγράμματος:

Αθήνα
Ιωάννινα
Τρίκαλα
Πυλαία-Χορτιάτης
Ανατολική Σάμος
Βάρη-Βούλα-Βουλιαγμένη
Λάρισα
Πύργος

Συχνές ερωτήσεις
1. Τί είναι μια Πόλη Φιλική προς τα Παιδιά για τη UNICEF?

Φιλική προς τα Παιδιά είναι μια πόλη:

που δεσμεύεται για την εκπλήρωση των δικαιωμάτων του παιδιού όπως αυτά διατυπώνονται στη Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Παιδιού.
όπου οι φωνές, οι ανάγκες και οι προτεραιότητες των παιδιών λαμβάνονται υπόψη στις διαδικασίες λήψης αποφάσεων που επηρεάζουν τη ζωή τους.

2. Πώς λειτουργεί το Πρόγραμμα «Πόλεις Φιλικές προς τα Παιδιά» στην Ελλάδα?

Το Πρόγραμμα «Πόλεις Φιλικές προς τα Παιδιά» επιδιώκει να ενισχύσει την υλοποίηση των δικαιωμάτων του παιδιού σε τοπικό επίπεδο μέσω μιας σειράς στρατηγικών όπως:

Ευαισθητοποίηση και συνηγορία για τα δικαιώματα των παιδιών.
Συλλογή δεδομένων και παρακολούθηση για την αξιολόγηση της προόδου του προγράμματος και του αντικτύπου που αυτό έχει στα παιδιά.
Συντονισμός και συνεργασίες με τρίτα μέρη στο πλαίσιο της υλοποίησης του Προγράμματος.
Επικοινωνία μέσω των τοπικών εφημερίδων, της τηλεόρασης, του ραδιοφώνου και των μέσων κοινωνικής δικτύωσης με σκοπό την προώθηση των δραστηριοτήτων του Προγράμματος.
Προγραμματισμός δράσεων για τα παιδιά. Οι Δήμοι συμφωνούν με τη UNICEF να καθορίσουν στόχους, δραστηριότητες, και δείκτες και  να καταρτίσουν ένα Σχέδιο Δράσης, καθώς και έναν προϋπολογισμό μη δεσμευτικού χαρακτήρα για κάθε τομέα συνεργασίας.
Η απόφαση ένταξης στο Πρόγραμμα εγκρίνεται από το Δημοτικό Συμβούλιο κάθε Δήμου και το Μνημόνιο Συνεργασίας υπογράφεται από τον εκάστοτε Δήμαρχο. Κάθε Δήμος ορίζει έναν υπεύθυνο ή μια ομάδα υπευθύνων για το συντονισμό της υλοποίησης του Προγράμματος. Παράλληλα, ο ενδιαφερόμενος Δήμος διενεργεί μια Ανάλυση της Κατάστασης με τη βοήθεια ενός Εργαλείου Αυτοαξιολόγησης με στόχο την καταγραφή των υφιστάμενων πρωτοβουλιών για τα παιδιά, και τον εντοπισμό τυχόν κενών.

Με βάση την Ανάλυση της Κατάστασης καταρτίζεται το Σχέδιο Δράσης, το οποίο προσαρμόζεται στις ανάγκες, τις προτεραιότητες και της δυνατότητες κάθε Δήμου και λαμβάνει υπόψη του υπάρχοντες οικονομικούς και ανθρώπινους πόρους, καθώς και το θεσμικό πλαίσιο.

3. Ποιες είναι οι θεματικές του Προγράμματος?

Το Πρόγραμμα «Πόλεις Φιλικές προς τα Παιδιά» εστιάζει σε 6 θεματικούς άξονες:

Η πρόοδος θα παρακολουθείται με βάση τους στόχους και τους δείκτες που καθορίζονται στο Σχέδιο Δράσης κάθε Δήμου, ενώ η UNICEF θα παρέχει τεχνική υποστήριξη στους Δήμους καθ’ όλη τη διάρκεια της υλοποίησης του Σχεδίου Δράσης. Ο τίτλος της Πόλης Φιλικής προς τα Παιδιά θα χορηγείται μετά την επιτυχή εφαρμογή του Σχεδίου Δράσης.

Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με το Πρόγραμμα, επικοινωνήστε μαζί μας στο santara@unicef.org.