της Ναταλίας Τσιγαρίδου, φωτο © Mitja Kobal / Greenpeace
Έρευνα Greenpeace: Ακρίβεια, έλλειψη χρόνου & δυσκολία πρόσβασης σε ποιοτικά προϊόντα μας απομακρύνουν από μια σωστή διατροφή
Οι απαντήσεις των υποστηρικτών μας αντανακλούν τα προβλήματα και τις αδυναμίες του αγροδιατροφικού συστήματος, που αδυνατεί να μας παρέχει επαρκή και υγιεινή τροφή
“Θέλουμε να τρώμε καλύτερα και υγιεινά (και όχι απλά να τρώμε για να χορτάσουμε) αλλά μας εμποδίζει η ακρίβεια, η δυσκολία πρόσβασης σε ποιοτικά προϊόντα, η έλλειψη χρόνου για να φροντίσουμε τη διατροφή μας και η έλλειψη μέτρων και στρατηγικής για τον αγροδιατροφικό τομέα”. Αυτό είναι το βασικό μήνυμα που δίνουν οι υποστηρικτές και οι ακόλουθοί μας σε σχέση με τις διατροφικές τους συνήθειες, απαντώντας σε διαδικτυακό ερωτηματολόγιο της Greenpeace.
Σε μία εποχή που ο δημόσιος διάλογος γύρω από τη διατροφή επικεντρώνεται σχεδόν αποκλειστικά στις αυξήσεις των τιμών των τροφίμων, θελήσαμε να μάθουμε περισσότερα για το πώς διαμορφώνονται οι διατροφικές μας συνήθειες, ποια είναι η διατροφή που θα θέλαμε να ακολουθούμε και τι μας εμποδίζει να το κάνουμε.
Μέσα από τις απαντήσεις αναδεικνύεται η σημασία της υγιεινής διατροφής, βασισμένης στη μεσογειακή διατροφή, τα φρούτα, τα λαχανικά και τα όσπρια, για τους πολίτες, που συμβάλλει στη γενικότερη υγεία μας, καθώς και η ανάγκη λήψης μέτρων ώστε να μετριαστεί η ακρίβεια και να έχουν όλοι τη δυνατότητα να καταναλώνουν τα τρόφιμα που επιθυμούν.
Καταρχήν ρωτήσαμε τους υποστηρικτές μας εάν έχει αλλάξει η διατροφή τους το τελευταίο διάστημα λόγω των ανατιμήσεων στα τρόφιμα. Οι μισοί περίπου (984 στους 2210) μας απάντησαν ότι έχει αλλάξει λίγο, ακολουθούμενοι από το ¼ των συμμετεχόντων για το οποίο έχει αλλάξει αρκετά. Οι βασικές αλλαγές που έχουν κάνει είναι ότι τρώνε λιγότερο έτοιμο φαγητό (837 στους 2210) ή/και λιγότερο κρέας (618 στους 2210).
Υγιεινή διατροφή σημαίνει μεσογειακή διατροφή για τους μισούς περίπου από τους συμμετέχοντες, ακολουθούμενη από μία διατροφή βασισμένη σε φρούτα, λαχανικά και όσπρια
Η συντριπτική πλειονότητα των συμμετεχόντων προμηθεύονται τρόφιμα από το σούπερ μάρκετ (1915 στους 2210), ενώ ακολουθεί η λαϊκή αγορά (1123 στους 2210). Ακόμα και σε εποχές ακρίβειας, η ποιότητα των τροφίμων έρχεται πρώτη ανάμεσα στα κριτήρια που θέτουν οι πολίτες για τις επιλογές του (1574 στους 2210), ενώ ακολουθεί η τιμή (1267 στους 2210) και οι προσφορές (1009 στους 2210).
Αρκετά ικανοποιημένοι δηλώνουν οι περισσότεροι με τη διατροφή τους (1371 στους 2210) ενώ το ¼ περίπου των συμμετεχόντων (545 στους 2210) δηλώνουν λίγο ικανοποιημένοι. Οι λόγοι που παρουσιάζουν για τη μη ικανοποίηση με τη διατροφή τους είναι για το 1/3 περίπου η ακρίβεια, ακολουθούμενη από την έλλειψη χρόνου για αγορά και προετοιμασία ικανοποιητικών γευμάτων.
Σχετικά με το τι καθορίζει την ικανοποιητική διατροφή, οι περισσότεροι απαντούν το να τρώνε υγιεινά (1670 στους 2210), ενώ ακολουθεί σε μικρή απόσταση (1424 στους 2210) η κατανάλωση τροφίμων καλής ποιότητας, βιολογικών και μικρών παραγωγών. Τα βιολογικά προϊόντα και τα προϊόντα μικρών παραγωγών είναι επίσης αυτά που δηλώνουν σε μεγαλύτερο ποσοστό οι πολίτες ότι λείπουν από τη διατροφή τους λόγω ακρίβειας, ενώ θα ήθελαν να περιλαμβάνονται πιο συχνά (1656 στους 2210), ενώ τα ίδια προϊόντα αποτελούν την πρώτη αλλαγή που θα ήθελαν να κάνουν οι πολίτες στη διατροφή τους εφόσον θα είχαν τη δυνατότητα (1133 στους 2210). Περισσότεροι από τους μισούς αναφέρουν και εδώ την ακρίβεια ως το βασικό εμπόδιο για να προχωρήσουν οι πολίτες σε αυτές τις αλλαγές (1488 στους 2210).
Υγιεινή διατροφή σημαίνει μεσογειακή διατροφή για τους μισούς περίπου από τους συμμετέχοντες (1257 στους 2210), ακολουθούμενη από μία διατροφή βασισμένη σε φρούτα, λαχανικά και όσπρια (1193 στους 2210). Παράλληλα, περισσότεροι από τους μισούς συμμετέχοντες αναγνωρίζουν ότι η διατροφή τους επηρεάζει πολύ τη γενικότερη υγεία τους (1557 στους 2210).
Η ποιότητα των τροφίμων έρχεται πρώτη ανάμεσα στα κριτήρια που θέτουν οι πολίτες για τις επιλογές του, ενώ ακολουθεί η τιμή και οι προσφορές
Τέλος, μεγάλο ενδιαφέρον παρουσιάζουν οι λόγοι που εντοπίζουν οι πολίτες εξαιτίας των οποίων πολλοί άνθρωποι δυσκολεύονται να έχουν πρόσβαση στην τροφή που επιθυμούν. Η μείωση των εισοδημάτων που περιορίζουν τις επιλογές αναφέρονται από περισσότερους από τους μισούς συμμετέχοντες (1429 στους 2210), ακολουθεί η εύκολη πρόσβαση σε προϊόντα μαζικής παραγωγής αλλά όχι σε προϊόντα τοπικής και ποιοτικής παραγωγής (912 στους 2210), ενώ η έλλειψη στρατηγικής για τον αγροδιατροφικό τομέα αναφέρεται από το 1/3 περίπου των συμμετεχόντων (745 στους 2210). Κανείς από τους συμμετέχοντες δεν αναφέρει ως σχετικό λόγο τον πόλεμο στην Ουκρανία, αν και αυτός αναφέρεται με μεγάλη συχνότητα στον δημόσιο διάλογο ως ο κύριος λόγος για τις αυξήσεις στις τιμές των τροφίμων.
Οι απαντήσεις των υποστηρικτών μας αντανακλούν τα προβλήματα και τις αδυναμίες του αγροδιατροφικού συστήματος, που αδυνατεί να μας παρέχει επαρκή και υγιεινή τροφή, καθώς έχει μετατρέψει την τροφή από ανθρώπινο δικαίωμα σε εμπόρευμα. Το αποτέλεσμα είναι άνθρωποι που στερούνται και εταιρείες που θησαυρίζουν πάνω στην πείνα τους. Η Greenpeace έχει καταθέσει στην κυβέρνηση και τα κόμματα της αντιπολίτευσης 4 προτάσεις στρατηγικής για τον αγροδιατροφικό τομέα, ώστε να αποκτήσουμε ξανά τον έλεγχο της παραγωγής τροφής και να έχουμε όλοι πρόσβαση στην τροφή που μας αξίζει. Ένωσε κι εσύ τη φωνή σου με χιλιάδες άλλους πολίτες που ζητούν ένα δίκαιο αγροδιατροφικό σύστημα.
Η έρευνα της Greenpeace πραγματοποιήθηκε Δεκέμβριο ‘22 και Ιανουάριο ‘23 μέσω αποστολής διαδικτυακού ερωτηματολογίου σε υποστηρικτές και ανθρώπους που παρακολουθούν τη δράση της οργάνωσης. Συμμετείχαν 2.224 άτομα.
