του Γιάννη Κολλάτου
Με το ιδιωτικό χρέος της χώρας να έχει εκτοξευτεί πάνω από τα 380 δις ευρώ, με την αγροτική οικονομία να προσπαθεί να… «βγει από τη λάσπη» από τις παρατεταμένες βροχοπτώσεις που έχουν βυθίσει σε απόγνωση τους καλλιεργητές και με τον Ιούνιο να προδιαγράφεται εξίσου βροχερός με βάση τις προβλέψεις των επιστημόνων, πολλά περιθώρια για αισιοδοξία δεν υπάρχουν για τη φετινή χρονιά παρά μόνο από τον τουρισμό.
Οι εκλογές θα καθορίσουν ποιος θα διαχειριστεί αυτή την στρεβλά αναπτυγμένη στο οικονομικό της μοντέλο χώρα που εξακολουθεί να παράγει ελλείμματα και αδυνατεί να βρει ιδέες που θα δώσουν νέο πλούτο.
Επιχείρηση μη κρατικά πανεπιστήμια
Το σχέδιο μιας κυβέρνησης με ικανή κοινοβουλευτική πλειοψηφία ώστε να προχωρήσει σε αναθεώρηση του άρθρου 16 του Συντάγματος που θα εισάγει τα ιδιωτικά ή μη κρατικά πανεπιστήμια, αποτελεί μια λύση, όσο κι αν στον τόπο μας είμαστε περιχαρακωμένοι σε ιδεολογικές αγκυλώσεις. Πολύ περισσότερο καθώς βρισκόμαστε εν μέσω πανελλαδικών εξετάσεων και πολλές ελληνικές οικογένειες που έχουν θυσιάσει οικονομίες για ιδιωτικά μαθήματα («μαύρα» προφανώς από καθηγητές του δημοσίου σε πολλές περιπτώσεις) ή φροντιστήρια, δεν δέχονται να ανοίξει μια συζήτηση για το αυτονόητο.
Θεωρούμε ότι η τριτοβάθμια παιδεία πρέπει να είναι κρατική ασχέτως αν η παιδεία στη χώρα μόνο δωρεάν και δημόσια δεν είναι στις προηγούμενες βαθμίδες της, ενώ οι «έχοντες» στέλνουν τα παιδιά τους σε πανεπιστήμια του εξωτερικού, ούτως ή άλλως και φυσικά έτσι έχουμε και διαρροή πολύτιμου συναλλάγματος, πέραν της διαρροής ανθρώπινου επιστημονικού δυναμικού (brain drain)…
Άρα η παιδεία στην Ελλάδα είναι βαθειά ταξική, όπως και η υγεία ακόμη και η ασφάλεια και αν δεν το βλέπουμε αυτό εθελοτυφλούμε και απλά συντηρούμε μια ιδεοληψία «κρατικίστικης» δήθεν παροχής υπηρεσιών, ενώ γύρω μας έχουν επισυμβεί κοσμογονικές αλλαγές.
Βέβαια η πανδημία και η τραγωδία των Τεμπών μας προσγείωσαν στην ανάγκη να ξαναδούμε το δημόσιο χαρακτήρα βασικών υπηρεσιών που θα προσφέρει το κράτος στους πολίτες. Ποιο κράτος όμως, αυτό το πτωχευμένο με 400 δις δημόσιο και 380 δις ευρώ ιδιωτικό χρέος;
Σύμφωνα με μελέτη της Μckinsey η ανάπτυξη αγγλόφωνων μη κρατικών πανεπιστημίων θα μπορούσε να προσδώσει μια αύξηση στο ΑΕΠ της χώρας από 25 έως 30 δις ευρώ ετησίως, όσο περίπου και το έλλειμμα στο ισοζύγιο εισαγωγών –εξαγωγών για το 2022, που είναι το ίδιο με εκείνο του 2009 που μας οδήγησε στο ΔΝΤ και τα μνημόνια… Προσελκύοντας κεφάλαια ιδιωτικά, φοιτητές από Αραβικές ή Ευρωπαϊκές χώρες ακόμη και από την Κίνα, καθηγητές από τη «μεγάλη δεξαμενή» των ελλήνων επιστημόνων που διαπρέπουν στο εξωτερικό και που θα προσφέρουν και στην εγχώρια έρευνα, η υπόθεση Τριτοβάθμια εκπαίδευση στην Ελλάδα μπορεί, εφόσον μπουν οι σωστοί κανόνες, να εξελιχτεί σε ένα επιτυχημένο ΣΔΙΤ (Σύμπραξη Δημόσιου Ιδιωτικού Τομέα). Ήδη αυτό επιχειρείται με αγγλόφωνα προπτυχιακά και μεταπτυχιακά προγράμματα από κρατικά πανεπιστήμια ανάμεσά τους και το πανεπιστήμιο Θεσσαλίας.
Πάμε και στον τομέα της «πράσινης ενέργειας»
Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της McKinsey, η προσπάθεια της απανθρακοποίησης της ελληνικής οικονομίας θα δημιουργήσει νέες θέσεις εργασίας και θα ενισχύσει το ΑΕΠ κατά 3% ή περίπου 5 δισ. ευρώ.
Επενδύσεις 500 δισ. ευρώ πρέπει να γίνουν στην Ελλάδα, προκειμένου η χώρα να επιτύχει τον στόχο της μείωσης των εκπομπών ρύπων κατά 55% έως το 2030 και κατά 100% (net-zero) έως το 2050, σύμφωνα με μελέτη της McKinsey, την οποία παρουσίασε ο Γεώργιος Τσόπελας, Chairman & Managing Partner της εταιρείας, στο 1st Καθημερινή Athens ESG Summit.
Από αυτές τις επενδύσεις, τα 75 δισ. ευρώ αποτελούν νέα κεφάλαια και τα υπόλοιπα είναι κεφαλαιουχικές δαπάνες που είχαν προγραμματιστεί και ανακατευθύνονται.
Στο πλαίσιο της απανθρακοποίησης, ο ενεργειακός τομέας θα διπλασιάσει το μέγεθός του, ενώ η αλλαγή του ενεργειακού μείγματος θα επιτρέψει τη μείωση του ενεργειακού κόστους για τα ελληνικά νοικοκυριά ακόμα και κάτω από τον μέσο όρο των τιμών της Ευρώπης, για πρώτη φορά.
Σύμφωνα με την έρευνα της McKinsey, το 60% των απαιτούμενων κεφαλαιουχικών δαπανών μπορεί να ανακτηθεί από την εξοικονόμηση λειτουργικών εξόδων έως το 2050, με το εναπομείναν ποσό να ανακτάται τα επόμενα 10 χρόνια.
Όπως επεσήμανε ο κ. Τσόπελας, η Ελλάδα εκπέμπει αυτή τη στιγμή 85,5 εκατ. τόνους CO2, με τον τομέα της ενέργειας να ευθύνεται για το 32% των εκπομπών. Σύμφωνα με τους υπολογισμούς της McKisney, ενέργεια, μεταφορές και κτίρια μπορούν να φτάσουν τον στόχο του net zero, όμως δεν ισχύει το ίδιο στη γεωργία και τη βιομηχανία.
Σε πανευρωπαϊκό επίπεδο, η McKinsey υπολογίζει ότι η απανθρακοποίηση απαιτεί επενδύσεις 28 τρισ. ευρώ (ή 2 φορές το ετήσιο ΑΕΠ της Ευρώπης), εκ των οποίων τα 5 τρισ. ευρώ είναι νέες επενδύσεις.
Μιλώντας για τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής, ο κ. Τσόπελας τόνισε ότι ο κίνδυνος ακραίων καιρικών φαινομένων και φυσικών καταστροφών είναι κατά 75 φορές μεγαλύτερος σε σχέση με τα προηγούμενα 50 χρόνια, ενώ το κόστος των φυσικών καταστροφών αυξάνεται πάνω από 50%.
Στο πλαίσιο αυτό, η Μεσόγειος κινδυνεύει πλέον με έξι μήνες ξηρασίας τον χρόνο, ενώ οι ημέρες με θερμοκρασίες άνω των 37 βαθμών διπλασιάζονται και οι πυρκαγιές υπερδιπλασιάζονται.
Προς το παρόν βέβαια η χώρα βιώνει περίοδο πολυομβρίας που είναι εξίσου καταστροφική για τις γεωργικές εκμεταλλεύσεις σε ετήσιες καλλιέργειες (στάρια, βίκο, τριφύλλια, βαμβάκια, βιομηχανική τομάτα, πεπόνια, καρπούζια κ.α.) όσο και σε πολυετείς δενδρώδεις όπως κεράσια βερίκοκα, ροδάκινα , νεκταρίνια κ.α.
Και βέβαια η ανάπτυξη ΑΠΕ απαιτεί έναν χωροταξικό σχεδιασμό στοχευμένο ώστε να μην φτάσουμε στο άλλο άκρο και αντί τα χωράφια της χώρας, σε αυτό που αποκαλούμε περιβόλι της Ευρώπης, να παράγουν τρόφιμα, φτάσουν στο σημείο να παράγουν μόνο γιγαβάτ από απέραντα φωτοβολταϊκά πάρκα.
Από κανόνες λοιπόν έχει ανάγκη ο τόπος και από ορθολογική διαχείριση των πόρων του και όχι από «αρπαχτές» κάποιων παρεών που συναγελάζονται με την εκάστοτε εξουσία και αναμένουν τη σειρά τους για τον εύκολο και άκοπο πλουτισμό, υποθηκεύοντας το μέλλον της Ελλάδας… Οι ιδέες υπάρχουν για αύξηση του πλούτου από μια χώρα με επαρκείς πόρους και αν μπουν και οι σωστοί κανόνες ο πλούτος αυτός θα διαχυθεί δίκαια σε μεγαλύτερα κοινωνικά στρώματα. Διαφορετικά θα έχουμε μια νέα φεουδαρχικού τύπου οικονομία με 10-20 οικογένειες να διαφεντεύουν τις τύχες μας και θα παραμείνουμε οι παρίες της Ευρώπης…
