Το ΕΣΥ, όπως αυτό σχεδιάστηκε και λειτούργησε εδώ και 40 χρόνια έχει ολοκληρώσει τον ιστορικό του ρόλο, χωρίς να μπορεί όμως σήμερα να ανταποκριθεί στις πολλαπλές απαιτήσεις της ιατρικής επιστήμης αλλά και της κοινωνίας, με κύριο χαρακτηριστικό την υποστελέχωσή του.
Το αναγκαίο ιατρικό δυναμικό για τη στελέχωση των μονάδων υγείας του ΕΣΥ στην Πρωτοβάθμια, Δευτεροβάθμια και Τριτοβάθμια περίθαλψη αποτελεί συνάρτηση πολλών παραγόντων. Η αδρή προσέγγιση μέσω των οργανογραμμάτων που ίσχυε μέχρι το 2011 ακυρώθηκε, όταν επιβλήθηκε από τα πρώτα μνημόνια η αναθεώρηση των οργανισμών και η περικοπή νοσηλευτικών κρεβατιών, οργανικών θέσεων και το κλείσιμο ολόκληρων μονάδων υγείας. Οι σφοδρές αντιδράσεις που εκδηλώθηκαν εκείνη την εποχή απέτρεψαν περαιτέρω συρρίκνωση του ΕΣΥ, όμως το βαθύ τραύμα δεν επουλώθηκε τα επόμενα χρόνια, ενώ η πανδημία προκάλεσε νέα διαλυτική κατάσταση, με το ΕΣΥ να βρίσκεται πλέον στο χείλος της κατάρρευσης.
Η υποστελέχωση του ΕΣΥ προκαλεί προβλήματα στην κάλυψη των υγειονομικών αναγκών της κοινωνίας, που αποτυπώνεται σε μεγαλύτερο βαθμό στις νησιωτικές και απομακρυσμένες περιοχές και οδηγεί σε αδυναμία περίθαλψης περιστατικών που η ζωή τους βρίσκεται σε κίνδυνο, όπως χαρακτηριστικά συμβαίνει σε αρκετές περιοχές με την έλλειψη αναισθησιολόγων ή την κατάρρευση των παθολογικών κλινικών.
Το δίλημμα που προβάλλει επιτακτικά σήμερα είναι: αναβάθμιση και ανασυγκρότηση του παλιού ΕΣΥ με κατά προτεραιότητα θεραπεία και επούλωση των βασικών πληγών του ή ο σχεδιασμός και η λειτουργία ενός Νέου ΕΣΥ;
Συντασσόμαστε μ’ ένα Νέο ΕΣΥ που θα σχεδιαστεί και θα λειτουργήσει σύμφωνα με τα σύγχρονα επιδημιολογικά δεδομένα, την οικονομική κατάσταση της χώρας και την εξέλιξη της ιατροτεχνολογίας και που θα περνάει μέσα από:
1. Άμεση αναθεώρηση του μισθολογίου των ιατρών ΕΣΥ και επαναφορά στα προ 2012 επίπεδα με τελικό στόχο τον διπλασιασμό του.
2. Την εκπόνηση ενός νέου ρεαλιστικού υγειονομικού χάρτη, στον οποίο η διάταξη των υγειονομικών δομών θα γίνεται αποκλειστικά με γνώμονα τις πραγματικές ανάγκες περίθαλψης των πολιτών.
3. Την επαρκή χρηματοδότηση του συστήματος.
4. Την στελέχωση όλων υγειονομικών δομών του ΕΣΥ με προσωπικό και θέσπιση ειδικών κινήτρων για ορισμένες ειδικότητες (εντατικολογίας, αναισθησιολογίας κ.ά.) και περιοχές. Μονιμοποίηση των επικουρικών γιατρών μετά από αξιολόγηση.
5. Ριζική αναδιάρθρωση του ΕΚΑΒ, ενίσχυση με προσωπικό και συνεργασία με τον ιδιωτικό τομέα ώστε να μειωθούν οι χρόνοι αναμονής.
6. Εκπόνηση ενιαίων και σύγχρονων εκπαιδευτικών προγραμμάτων για τους ειδικευόμενους, με κοινωνικά χαρακτηριστικά.
7. Την ανανέωση του ιατροτεχνολογικού εξοπλισμού με γνώμονα την εξελισσόμενη νέα τεχνολογία.
8. Την κτηριακή και ενεργειακή αναβάθμιση εκεί όπου χρειάζεται.
9. Την διαρκή αξιολόγηση όλων ανεξαιρέτως των κρατικών μονάδων υγείας
10. Την αλλαγή του θεσμικού πλαισίου των προσλήψεων του ιατρικού προσωπικού, ώστε να διασφαλίζεται πλήρως η αξιοκρατία και η ταχύτητα, με παράλληλη βελτίωση των συνθηκών εργασίας για να σταματήσει η αιμορραγία μας προς το εξωτερικό.
11. Την σύνταξη νέων οργανισμών στα Νοσοκομεία και στα Κέντρα Υγείας.
12. Η οργάνωση μιας ΠΦΥ που θα αποτελεί πραγματικό ανάχωμα προς την ροή των ασθενών στα νοσοκομεία για αναζήτηση υπηρεσιών πρωτοβάθμιας περίθαλψης.
13. Η εφαρμογή του νέου νόμου για την ΠΦΥ με κύριο μοχλό τον προσωπικό γιατρό χωρίς στρεβλώσεις και απαράδεκτες συμβάσεις με τον ΕΟΠΥΥ αλλά αντίθετα θέσπιση ειδικών κινήτρων για την προσέλκυση γιατρών και άμεση κατάργηση του clawback, ώστε η πρόσβαση του πολίτη να είναι εύκολη, με ελεύθερη επιλογή και αξιοποίηση ολόκληρου του ιατρικού δυναμικού της χώρας.
14. Έμφαση στα μαζικά προληπτικά προγράμματα, που η έγκαιρη διάγνωση ορισμένων ασθενειών και η αντιμετώπισή τους κυρίως, σώζει ζωές αλλά και εξοικονομεί πόρους.
15. Νέα φαρμακευτική πολιτική ώστε να μηδενιστούν οι ελλείψεις φαρμάκων, ενώ η πρόσβαση όλων των πολιτών σε καινοτόμες θεραπείες να είναι εύκολη και ελεύθερη.
Τέλος, ο στρατηγικός σχεδιασμός για το νέο σύστημα υγείας της χώρας μας θα πρέπει να περιλαμβάνει την συνεργασία του ιδιωτικού με τον δημόσιο τομέα σε όλα τα επίπεδα. Σ’ έναν ισχυρότατο δημόσιο πυλώνα, με δομές διαρκώς αξιολογούμενες, να μπορεί να κουμπώνει ένας υποστηρικτικός ιδιωτικός τομέας, διαρκώς πιστοποιούμενος και ελεγχόμενος. Ο πολίτης θα κινείται εύκολα μέσα στο σύστημα, χωρίς φυσικά να πληρώνει από την τσέπη του.
