Του Ηλία Παπαγεωργιάδη
…Είχα κουραστεί να με κοροϊδεύουν, έφτασα να νιώθω μία βαθειά απέχθεια για τους πάσης φύσεως χαβαλέδες, γυρολόγους, περαστικούς που είδαν φως και μπήκαν, τουρίστες, άνεργους, άεργους, τυχοδιώκτες και λαμόγια που δήλωναν μεσίτες και με ταλαιπωρούσαν. Τι σχέση είχαν όλοι αυτοί με τη δουλειά του σοβαρού μεσίτη, ή του επαγγελματία επενδυτικού συμβούλου ακινήτων; Καμία, αλλά πώς να βγάλεις άκρη…
Είχαν σπάσει τα νεύρα μου ψάχνοντας χώρο για το νέο μας γραφείο. Σημείωνα κάθε χώρο που έβλεπα και είχα φτάσει τα 74. Τι έψαχνα στην τελική; Ένα ακίνητο σε καλή περιοχή, με τιμή που να συμβαδίζει με την κρίση που υπήρχε στη Ρουμανική αγορά Real Estate το 2009.
Η κοπέλα που με πήρε τηλέφωνο και μου ανέφερε για έναν χώρο στην περιοχή Dorobanti (ας πούμε το Κολωνάκι) ήταν γνωστή μου. Δούλευε παλαιότερα σε ένα άλλο μεσιτικό γραφείο με το οποίο είχαμε συνεργαστεί, υλοποιώντας δύο συναλλαγές. Προς μεγάλη τους έκπληξη «ο Έλληνας ήταν τίμιος και μοίρασε δίκαια τα λεφτά» = οι δύο συνιδιοκτήτες του μεσιτικού είχαν προστεθεί στους 120+ Ρουμάνους μεσίτες με τους οποίους έκανα δουλειές και πίνουν νερό στο όνομά μου. Στο τηλέφωνο μου ανέφερε ότι ο χώρος ήταν ολοκαίνουργιος και υπό κανονικές συνθήκες ήταν αυτό ακριβώς που έψαχνα. Κλείσαμε ραντεβού για το επόμενο απόγευμα, ζήτησα να είναι εκεί και ο ιδιοκτήτης.
Πριν ξεκινήσω για τη συνάντηση, πήρα τηλέφωνο στο skype την (τότε) γυναίκα μου και ζήτησα να δω και τη λίγων μηνών κόρη μου. Για γούρι…
Συναντηθήκαμε με τη μεσίτρια μπροστά από το κτήριο που μόλις είχε κατασκευαστεί. Ο δρόμος λεγόταν Putul lui Zamfir (το πηγάδι του Ζαφείρη, σε μετάφραση). Ο δρόμος ήταν σε πτώση, είχε επέλθει αυτό που είχα τότε γράψει στο ρουμάνικο blog μου για τα ακίνητα: Με την κρίση οι περιοχές με μεγάλα ενοίκια έπεσαν πολύ περισσότερο από τις υπόλοιπες. Το ακίνητο έδειχνε καλό, είχε και υπόγειο πάρκιγκ με ράμπα (σύστημα Klaus).
Ο ιδιοκτήτης μας περίμενε πάνω στον 4ο που ήταν προς ενοικίαση. Γύρισα προς τη μεσίτρια και την κοίταξα στα μάτια:
Η: «Θα σου πληρώσω κανονικά τη μεσιτική σου αμοιβή + 20%. Αλλά δεν θέλω να ανακατευτείς στην κουβέντα. Σύστησέ με μαζί του και άσε με να διαπραγματευτώ εγώ, εσύ θα πάρεις ό,τι μου έχεις ζητήσει».
Παραξενεύτηκε, αλλά δέχτηκε. Μπήκαμε στο κτήριο και καλέσαμε το ασανσέρ…
………………
Η Παγκόσμια οικονομική κρίση είχε ήδη κτυπήσει τον Σεπτέμβριο του 2008. Μπορεί η Ελλάδα να κοιμόταν τον ύπνο του δικαίου και να γελούσαν όλοι στον κλάδο του Real Estate όταν τους έλεγα πως επίκειται οικονομική κατάρρευση (είναι οι ίδιοι που σήμερα λένε ότι το ήξεραν), αλλά στη Ρουμανία η κρίση ξεκίνησε αμέσως. Η χώρα ήταν ήδη μία ανοικτή αγορά = επηρεαζόταν αμέσως από κάθε άνοδο ή πτώση διεθνώς. Τον Οκτώβριο του 2008, στη δεύτερη μεγαλύτερη έκθεση ακινήτων της Ευρώπης (Expo Real, στο Μόναχο), ήμουν συν-ομιλητής στην ημερίδα για τη Ρουμανία και είχα συγκρουστεί δημοσίως με όλους τους υπόλοιπους ομιλητές. Όλοι έλεγαν πως «το πρόβλημα θα λυθεί σε λίγες εβδομάδες», ενώ εγώ μιλούσα για μία μεγάλη, βαθειά κρίση που θα μας ταλαιπωρήσει για χρόνια.
Η ρουμανική αγορά ακινήτων έπεσε ραγδαία. Οι συναλλαγές πάγωσαν και οι τιμές αγοραπωλησιών ήταν πολύ χαμηλότερες από τις ζητούμενες. Σε αυτό το κλίμα τρόμου η εταιρεία μας MORE Real EstateServices πήγαινε εξαιρετικά. Με δεδομένο ότι ήδη από το τέλος του 2007 μιλούσα δημόσια για επερχόμενη κρίση, είχα προχωρήσει εγκαίρως σε ριζική αναδιοργάνωση, στήνοντάς τη για να ανταποκριθεί στις νέες ανάγκες που θα προέκυπταν. Από «αγορά των πωλητών» θα γινόταν «αγορά των αγοραστών» και αυτή η διαφορά είναι πάντα τεράστια. Το 2009 ήταν η χρονιά που μπήκαμε για πρώτη φορά στις πρώτες 10 εταιρείες του κλάδου μας στη Ρουμανία, ήμασταν (και είμαστε σε πολύ πιο περιορισμένη έκταση) επενδυτικοί σύμβουλοι ακινήτων και μεσίτες.
Από την αρχή του 2009 αποφάσισα ότι θα πρέπει να εκμεταλλευτούμε τις νέες συνθήκες και να μετακομίσουμε σε καλύτερη περιοχή (από «μεσαία» που ήμασταν), βρίσκοντας ταυτόχρονα χαμηλότερο ενοίκιο. Έχοντας μελετήσει καλά την αγορά, παρατηρούσα ότι τα ενοίκια στις ακριβές περιοχές κατέρεεαν, μιας και οι πρώην ενοικιαστές των 20 Ευρώ / τετραγωνικό για γραφείο ή και σπίτι (!) έφευγαν από τη χώρα, ή νοίκιαζαν αλλού με 5 – 6. Είχα πει σε μία υπάλληλό μου ότι στην ακριβότερη συνοικία θα έβρισκε φθηνότερη γκαρσονιέρα προς ενοικίαση από τη «μεσαία» που έμενε και με έκπληξη διαπίστωσε πως είχα δίκιο…
Έτσι λοιπόν προς το τέλος Φεβρουαρίου – αρχές Μαρτίου ξεκίνησα να ψάχνω χώρο για το νέο γραφείο της εταιρείας. Στον Γρηγόρη είχα πει «σε έναν δύο μήνες θα έρθεις και θα μας δεις μέσα». Πόσο αφελής ήμουν, να πιστεύω πως θα βρω εύκολο έναν ψίλο μέσα στα άχυρα…
Επενδυτικός Σύμβουλος Ακινήτων, Μεσίτης ή «Ενδιάμεσος»;
Η εταιρεία μας προσέφερε υπηρεσίες κυρίως Επενδυτικού Συμβούλου Ακινήτων και λιγότερο Μεσιτικές. Επενδυτικός Σϋμβουλος Ακινήτων είναι αυτός που μελετάει την αγορά και σου προτείνει μία ολοκληρωμένη επένδυση / αξιολογεί αυτό που έχεις ήδη βρει / απορρίπτει ακίνητα που δεν κάνουν στο προφίλ σου / κοιτά πρώτα να σε προστατεύσει και μετά να ευθυγραμμιστεί με την επενδυτική σου στρατηγική. Όχι τυχαία, η εταιρεία μας ήταν από τις πρώτες που ήδη από το 2006 ετοίμαζε ρεαλιστικούς προϋπολογισμούς έργων για κάθε προτεινόμενο οικόπεδο, προσφέροντας και πολλές άλλες υπηρεσίες (και ήταν ένα πλεονέκτημά μας, μέχρι που ο φίλος μου ο Γιάννης από τη Θεσσαλονίκη πήρε τους προϋπολογισμούς των προτεινόμενων οικοπέδων από εμάς και τους έστειλε σε δεκάδες άλλους μεσίτες, λέγοντάς τους ότι θέλει «κάτι ανάλογο σαν τη δουλειά του Ηλία». Σε τρεις μήνες έβαζαν και αυτοί πλέον έναν «προϋπολογισμό» έργου, άσχετα αν οι παραδοχές τους ήταν αστείες και συνήθως σκόπευαν στην παραπλάνηση).
Μεσιτεία είναι η διαδικασία βάσει της οποίας κάποιος απλώς εντοπίζει ένα ακίνητο και το συστήνει σε πελάτες, φροντίζοντας να ολοκληρωθεί με σωστό τρόπο η συναλλαγή (δηλαδή ελέγχει τα βασικά στοιχεία των εγγράφων, προσπαθεί να βοηθήσει να συνενοηθούν τα δύο μέρη, αλλά και να ξεμπλοκάρει καμιά φορά τα πράγματα όταν κολλάνε από τον «υπερβάλλοντα ζήλο» ορισμένων δικηγόρων κλπ).
Εμείς λοιπόν ήμασταν κυρίως Σύμβουλοι και δευτερευόντως Μεσίτες. Ασχολούμασταν με συναλλαγές από 200.000 Ευρώ και άνω, ή ενοικιάσεις άνω των 3.000 Ευρώ. Άρα δεν είχαμε απολύτως καμία εξειδίκευση στο τμήμα της αγοράς που ψάχναμε για τη νέα μας ενοικίαση. Και με δεδομένο ότι το ρουμανικό μου blog για τα ακίνητα είχε αρχίσει να με κάνει πολύ γνωστό, άπειροι άνθρωποι θεωρούσαν πως πρέπει να πετάω τα λεφτά από το παράθυρο…
Άρχισα να ψάχνω, αλλά μόνο σε «Ενδιάμεσους» κατέληγα. «Ενδιάμεσος» είναι ο άσχετος που ασχολείται με τα ακίνητα, μεσολαβεί ανάμεσα στις δύο πλευρές αλλά αδιαφορεί για όλα, εκτός από την αμοιβή του. Πίσω από τα ωραία του λόγια υπάρχει ένας και μόνο κανόνας: «Άνοιξε τα μάτια και δες τι κάνεις. Εμένα δεν με νοιάζει, τα λεφτά μου θέλω, ακόμη και αν εσύ καταστραφείς. Στα… φρύδια μου».
Ένας «παράξενος και ψηλομύτης» ψάχνει για γραφείο…
Μέχρι τότε μέσω της δουλειάς μου στη χώρα και του τρόπου συνεργασίας μου (έφερνα τον επενδυτή, συνεργαζόμουν με τον μεσίτη του πωλητή, ή το αντίστροφο), είχα κερδίσει από τους Ρουμάνους δύο ωραία, αλλά ακατανόητα για μένα παρατσούκλια. Με αποκαλούσαν «ο έντιμος» (onestul) ή «ο σοβαρός» (seriosul). Μου πήρε καιρό να αντιληφθώ το γιατί. Τελικά κατάλαβα ότι τους φαινόταν παράξενο να έχει έρθει ένας ξένος μόνος του, όχι μέσω πολυεθνικής εταιρείας, να έχει μπει δυνατά στην αγορά και να δουλεύει με αρχές άγνωστες στους περισσότερους. Πάντως χαιρόμουν όταν άκουγα αυτό το παρατσούκλι σε συνέδρια ή άλλες εκδηλώσεις.
Ξεχνούσα όμως πως ήμουν «ο σοβαρός» επειδή τηρούσα κάθε συμφωνία και κάθε συμφωνία σήμαινε λεφτά για τον άλλο μεσίτη. Τα λεφτά που έβγαζε τον έκαναν να με συμπαθεί και να με εμπιστεύεται. Όταν όμως άρχισα να ψάχνω γραφεία, τα πράγματα άλλαξαν… Γρήγορα διαδόθηκε στην αγορά ότι είμαι «παράξενος», «ψηλομύτης», «μυστήριος», «πονηρός τσιγγούνης Έλληνας» κλπ. Ποιο ήταν το έγκλημά μου;
Πήγαινα να δω έναν χώρο που είχε στα χαρτιά 200 τετραγωνικά. Οι Ρουμάνοι είχαν κτηματολόγιο πολύ πριν από εμάς = είχα σχεδόν πάντα επίσημα έγγραφα για να δω. Όμως όταν έφτανα εκεί, το μάτι μου μετρούσε 130 – 140 τετ. μέτρα, ούτε ένα παραπάνω. Έτσι συχνά ξεκινούσα να τα μετράω με τα πόδια, όπως μετρώ πάντα και τα ανοίγματα των οικοπέδων. Ο «Ενδιάμεσος» συνήθως εκνευρίζονταν και δήλωνε προσβεβλημένος…
Άπειροι άλλοι «Ενδιάμεσοι» δεν με άφηναν να διαπραγματευτώ απευθείας με τον ιδιοκτήτη. Όντες άσχετοι με το επιχειρείν (όπως σχεδόν όλοι οι «Ενδιάμεσοι», που απλά ψάχνουν για εύκολα λεφτά χωρίς πολλές σκοτούρες), προτιμούσαν να μείνει το ακίνητο ανοίκιαστο για μήνες, παρά να ενοικιαστεί σε πιο προσιτή τιμή και αυτοί να εισπράξουν λιγότερα για τις υπηρεσίες τους. (Πάντως με βοήθησαν να μάθω καλύτερα τη ρουμανική γλώσσα, στην οποία είμαι αυτοδίδακτος. Με τόσα μπινελίκια που άκουγα όταν εξηγούσα ότι θα μιλήσω μόνο με τον ιδιοκτήτη, ένας νέος λεκτικός ορίζοντας ανοίχτηκε μπροστά μου!) Τέλος, μπορεί κάποιοι να μου έστελναν προτάσεις με τις παλιές, τεράστιες τιμές, όμως εγώ απαντούσα πως θέλω να πληρώσω τις νέες τιμές με βάση τις οποίες γίνονταν οι πράξεις = έγινα στα μάτια τους «τσιγγούνης», μιας και σε χώρες όπως η Ελλάδα ή η Ρουμανία ο επιχειρηματίας που πάει καλά «πρέπει να είναι large».
Έτσι στα φόρουμ που έγραφαν οι περισσότεροι «Ενδιάμεσοι», εκτός από το να καυχώνται για το ότι «δάγκωσαν» κάποιον πελάτη (και το έγραφαν με καμάρι), εμφανίστηκαν και κείμενα για το πώς έπρεπε να αποφεύγουν οι όμοιοί τους να συναναστραφούν μαζί μου. «Θα αρχίσει να μετράει με τα πόδια, θα σας κάνει ρεζίλι. Δεν υπολογίζει τα μπαλκόνια στα καθαρά μέτρα, ζητάει καθαρά χαρτιά, πιέζει για τις τιμές και ψάχνει κάτι εξωφρενικά φθηνό, θέλει να μιλήσει με τον ιδιοκτήτη και ποιος ξέρει, ίσως πάει να σας παρακάμψει αυτός ο Έλληνας. Φοβού τους Δαναούς και δώρα φέροντες!» (για άγνωστο λόγο όταν ένας γραμματιζούμενος «Ενδιάμεσος» / τσαρλατάνος / λαμόγιο δεν κατάφερνε να κοροϊδέψει τους πελάτες μου ή εμένα, κατέληγε να μου λέει με στόμφο τη φράση αυτή, θεωρώντας ότι με προσβάλλει… ακόμη μου τη λένε, μετά από 18 χρόνια στη χώρα).
Σεπτέμβριος 2009. «Φως», μετά από μήνες αλλεπάλληλων «ηττών»…
Η κανονική δουλειά μας πήγαινε περίφημα, εκείνη τη χρονιά κάναμε την είσοδό μας και στην πράσινη ενέργεια (φωτοβολταϊκά και αιολικά για αρχή), ενώ ο Γρηγόρης άρχισε να έρχεται πιο τακτικά στο Βουκουρέστι. Όλα ήταν τέλεια, εκτός από την αφόρητη κατάσταση με το νέο μας γραφείο, όπου ένιωθα ότι πήγαινα από ήττα σε ήττα…
…Είχα κουραστεί να με κοροϊδεύουν, έφτασα να νιώθω μία βαθειά απέχθεια για τους πάσης φύσεως χαβαλέδες, γυρολόγους, περαστικούς που είδαν φως και μπήκαν, τουρίστες, άνεργους, άεργους, τυχοδιώκτες και λαμόγια που δήλωναν μεσίτες και με ταλαιπωρούσαν. Τι σχέση είχαν όλοι αυτοί με τη δουλειά του σοβαρού μεσίτη, ή του επαγγελματία επενδυτικού συμβούλου ακινήτων; Καμία, αλλά πώς να βγάλεις άκρη…
Είχαν σπάσει τα νεύρα μου ψάχνοντας χώρο για το νέο μας γραφείο. Σημείωνα κάθε χώρο που έβλεπα και είχα φτάσει τα 74. Τι έψαχνα στην τελική; Ένα ακίνητο σε καλή περιοχή, με τιμή που να συμβαδίζει με την κρίση που υπήρχε στη Ρουμανική αγορά Real Estate το 2009.
Η κοπέλα που με πήρε τηλέφωνο και μου ανέφερε για έναν χώρο στην περιοχή Dorobanti (ας πούμε το Κολωνάκι) ήταν γνωστή μου. Δούλευε παλαιότερα σε ένα άλλο μεσιτικό γραφείο με το οποίο είχαμε συνεργαστεί, υλοποιώντας δύο συναλλαγές. Προς μεγάλη τους έκπληξη «ο Έλληνας ήταν τίμιος και μοίρασε δίκαια τα λεφτά» = οι δύο συνιδιοκτήτες του μεσιτικού είχαν προστεθεί στους 120+ Ρουμάνους μεσίτες με τους οποίους έκανα δουλειές και πίνουν νερό στο όνομά μου. Στο τηλέφωνο μου ανέφερε ότι ο χώρος ήταν ολοκαίνουργιος και υπό κανονικές συνθήκες ήταν αυτό ακριβώς που έψαχνα. Κλείσαμε ραντεβού για το επόμενο απόγευμα, ζήτησα να είναι εκεί και ο ιδιοκτήτης.
Πριν ξεκινήσω για τη συνάντηση, πήρα τηλέφωνο στο skype την (τότε) γυναίκα μου και ζήτησα να δω και τη λίγων μηνών κόρη μου. Για γούρι…
Συναντηθήκαμε με τη μεσίτρια μπροστά από το κτήριο που μόλις είχε κατασκευαστεί. Ο δρόμος λεγόταν Putul lui Zamfir (το πηγάδι του Ζαφείρη, σε μετάφραση). Ο δρόμος ήταν σε πτώση, είχε επέλθει αυτό που είχα τότε γράψει στο ρουμάνικο blog μου για τα ακίνητα: Με την κρίση οι περιοχές με μεγάλα ενοίκια έπεσαν πολύ περισσότερο από τις υπόλοιπες. Το ακίνητο έδειχνε καλό, είχε και υπόγειο πάρκιγκ με ράμπα (σύστημα Klaus).
Ο ιδιοκτήτης μας περίμενε πάνω στον 4ο που ήταν προς ενοικίαση. Γύρισα προς τη μεσίτρια και την κοίταξα στα μάτια:
Η: «Θα σου πληρώσω κανονικά τη μεσιτική σου αμοιβή + 20%. Αλλά δεν θέλω να ανακατευτείς στην κουβέντα. Σύστησέ με μαζί του και άσε με να διαπραγματευτώ εγώ, εσύ θα πάρεις ό,τι μου έχεις ζητήσει».
Παραξενεύτηκε, αλλά δέχτηκε. Μπήκαμε στο κτήριο και καλέσαμε το ασανσέρ…
Ο βλάχος ιδιοκτήτης
Ο ιδιοκτήτης της πολυκατοικίας ήταν ένας 55άρης, φαλακρός, με σπινθηροβόλα μάτια και χέρια «δουλεμένα». Έκανε «μπαμ» πως είχε στενές σχέσεις με το παλιό καθεστώς αλλά και ότι παρέμενε δικτυωμένος (αυτοί οι άνθρωποι στη Ρουμανία έχουν «κάτι» επάνω τους…). Το όνομά του θύμιζε αντίστοιχο Ελληνικό, γνωστής παλιάς ηθοποιού της δεκαετίας του ’80. Με ρώτησε για τις δουλειές μου, αν και ήδη με είχε ψάξει. Με ρώτησε για την οικογένειά μου, την καταγωγή μου, την πόλη μου στην Ελλάδα… μιλήσαμε για ο,τιδήποτε εκτός από το ακίνητο προς ενοικίαση. Στη συνέχεια μου είπε πως ήταν βλάχος στην καταγωγή και ήξερε Έλληνες βλάχους, συναντιώνταν μαζί τους σε κάποια εκδήλωση. «Στο κράτος της Μακεδονίας» μου είπε, «στο κράτος των Σκοπίων» του απάντησα και γέλασε…
– «Σίγουρα είσαι Έλληνας από τη Βόρεια Ελλάδα, δεν μου είπες ψέματα».
Ο χώρος ήταν ανοικτός, «open space» όπως λέγαμε μικροί στα μέρη μου. Δεν είχα καταλάβει γιατί τον έφτιαξε με γυαλί στην εξωτερική του πλευρά, αλλά μου έκανε όπως ήταν. Γρήγορα φαντάστηκα το σημείο του γραφείου μου, την αίθουσα συνεδριάσεων, ενώ είδα ότι χωρούσε να γίνει και το διάμερισμα που ήθελα να έχω (για να μένω δίπλα στο γραφείο και να μη χάνω χρόνο στις μετακινήσεις). Φυσικά όλα αυτά θα τα μελετούσε ο αρχιτέκτονας και η διακοσμήτρια με τους οποίους συνεργαζόμασταν…
Τα 250 τετραγωνικά στην περιοχή νοικιάζονταν προ κρίσεως με 5.000 – 6.000 Ευρώ τον μήνα + άλλα 1.000 Ευρώ τον μήνα για κοινόχρηστα κλπ. Η συμφωνία μου έγινε στα 1.750 Ευρώ, με 6 μήνες προκαταβολή και δικιά μας ευθύνη να διαμορφώσουμε τον χώρο (fit out). Θα είχαμε και δύο θέσεις πάρκιγκ, μία στον υπόγειο χώρο και μία μπροστά στο κτήριο. Μετά από λίγες μέρες (και άλλες δύο συζητήσεις περί Ιστορίας, το κοινό μας χόμπυ) είχαμε συμφωνήσει.
Φταίει κάπου η μεσίτρια;
Μετά την υπογραφή του συμβολαίου ενοικίασης, έγραψσ email στη μεσίτρια για να μου στείλει να πληρώσω την αμοιβή της, όπως είχαμε συμφωνήσει. Είχε κάνει καλά τη δουλειά της, μου είχε υποδείξει ένα σωστό ακίνητο, με άφησε να διαπραγματευτώ την τιμή και φρόντισε να κυλήσουν όλα ομαλά ως το τέλος. Δεν την πλήρωσα για το ακίνητο που μου βρήκε, αλλά για τις άπειρες ώρες δουλειάς που τη βοήθησαν να καταλάβει τι θέλω και τις άλλες ώρες που ξόδεψε για να απορρίψει άλλα ακίνητα.
Όμως οι Αμερικάνοι λένε ότι σε αυτές τις περιπτώσεις «Something’s gotta give», δηλαδή κάπου θα χάσεις κιόλας στη συγκεκριμένη εξίσωση. Έτσι, πίσω από το τυρί που δάγκωσα, υπήρχε μία μεγάλη φάκα:
– Η υπόγεια θέση στάθμευσης ήταν ουσιαστικά άχρηστη για το μεγάλο αυτοκίνητό μου. Ο λεβέντης έφτιαξε κτήριο στο ακριβότερο σημείο της πόλης, αλλά έκανε 10.000 Ευρώ οικονομία και έβαλε ασανσέρ που δεν μπορούσε να σηκώσει το βάρος του. Μου είπε ότι ήταν δικό μου το λάθος που είχα τέτοιο αμάξι. (φταίει κάπου η μεσίτρια;)
– Η θέση στάθμευσης μπροστά στο κτήριο ήταν προβληματική. Ενώ πριν συμφωνήσουμε μου είπε ότι είχε χαρτί από τον Δήμο και μου το έδειξε, αυτό αφορούσε το 2009. Για το 2010 δεν ανανεώθηκε το έγγραφο και για να έχουμε θέση στάθμευσης έπρεπε να πληρώνουμε θυρωρό / διαχειριστή που μάλωνε με τον κόσμο, μπλοκάροντας θέσεις κλπ. (φταίει κάπου η μεσίτρια;)
– Η ηλεκτρική εγκατάσταση στον χώρο δεν συμβάδιζε με τα σχέδια που μου έδωσε ο ιδιοκτήτης. Χάσαμε χρόνο και χρήμα για το θέμα (φταίει κάπου η μεσίτρια;)
– Ενώ είχαμε χωριστό ρολόι για το ρεύμα, τελικά μετά από χρόνια ανακαλύψαμε πως μας έβαζε να πληρώσουμε και το ρεύμα της οικογένειάς του, που έμενε στον 5ο όροφο (φταίει κάπου η μεσίτρια;)
Έγιναν και άλλα πολλά, όπως συμβαίνει συχνά. Το ερώτημά μου είναι: Φταίει κάπου η μεσίτρια για όλα αυτά; Θα μπορούσε να τα εντοπίσει και να με προστατεύσει; Ποιος λογικός άνθρωπος πιστεύει πως όταν ένας επαγγελματίας απλά σου δείχνει ένα ακίνητο θα πρέπει να ξέρει ότι το σχέδιο των ηλεκτρικών του εγκαταστάσεων είναι λάθος και έχει κενά; Ή μήπως θα έπρεπε να ελέγξει με δικηγόρο τα νομικά έγγραφα του ακινήτου; Δεν την πλήρωσα για κάτι τέτοιο, για την υπόδειξη την πλήρωσα, έναν μήνα ενοικίου + 20%. Αν ήθελα νομικές και άλλες υπηρεσίες, θα έπρεπε να τις πληρώσω + να λάβω το ρίσκο να δώσω χρήματα και μετά να προκύψει πως το ακίνητο δεν κάνει.
Απαραίτητος ή άχρηστος;
Στη Ρουμανία 6 – 7 στις 10 συναλλαγές ακινήτων ολοκληρώνονται χωρίς τη συμβολή Μεσίτη, ή Επενδυτικού Συμβούλου Ακινήτων, νόμιζω πως αντίστοιχα είναι τα ποσοστά και στην Ελλάδα. Ο λόγος είναι ότι οι περισσότεροι άνθρωποι θεωρούν άχρηστη τη δουλειά του, τον αντιμετωπίζουν ως αναγκαίο κακό ή παράσιτο. Δεν τους κατηγορώ, δίκιο έχουν τις πιο πολλές φορές, απλά μπερδεύουν τον Μεσίτη με τον «Ενδιάμεσο». Άλλωστε δεν είναι η δουλειά τους να ξέρουν τα πάντα για την αγορά ακινήτων. Έχουν μία ανάγκη και ψάχνουν μία λύση στα μέτρα τους.
Όμως δεν συμφωνώ μαζί τους. Δύσκολα θα βρεις όλες τις καλές προσφορές μόνος σου. Ο Μεσίτης σου χρειάζεται για να σου δώσει ακίνητα που δεν θα βρεις εύκολα, να σε πληροφορήσει για την περιοχή, να σου πει ενδεχομένως τη γνώμη του και την αίσθησή του για την αγορά. Κάποιες φορές θα σε βοηθήσει για να ολοκληρώσεις μία συναλλαγή, μιας και συχνά δεν πληρώνεις τον δικηγόρο που γνωρίζει να κάνει σωστό έλεγχο ακινήτων κλπ. Ξέρω, πολλοί θα μου πουν ότι όλα αυτά είναι βλακείες, ότι οι Μεσίτες είναι άχρηστοι και απλά επιβαρύνουν μία συναλλαγή. Όμως μετά από 350 συναλλαγές και γνώση μερικών χιλιάδων ιστοριών και υποθέσεων, σε βεβαιώνω ότι για να κάνεις μία σωστή επένδυση θα χρειαστείς και σωστό συνεργάτη με γνώση των ακινήτων, όχι μόνο καλό συμβολαιογράφο ή δικηγόρο. Θέλεις να πουλήσεις ένα ακίνητο και ψάχνεις σοβαρές υπηρεσίες; Μόνο αν πχ το δώσεις με αποκλειστικότητα για κάποιους μήνες θα έχει ο Μεσίτης ή ο Επενδυτικός Σύμβουλος Ακινήτων λόγο να κάνει έξοδα για εσένα και την περιουσία σου.
You pay peanuts, you get monkeys: Ισχύει και στους επαγγελματίες των ακινήτων
Στην Ελλάδα γενικώς η μεγάλη πλειοψηφία των ανθρώπων έχει μία εγγενή αλλεργία στο να πληρώσει κάθε είδους παροχή υπηρεσιών. Τη θέλει την καλή ποιότητα, της αρέσει να τη βρει και να την απολαύσει, όμως σιχαίνεται να την πληρώνει. Από την άλλη οι Άγγλοι λένε πως αν πληρώνεις φυστίκια ( = πολύ λίγα λεφτά), μαϊμούδες θα βρεις. Το ίδιο ισχύει και για τους επαγγελματίες των ακινήτων. Οι καλοί είναι και καλοπληρωμένοι και αν εσύ δεν θέλεις να τους πληρώσεις, πολλές φορές θα προσπαθήσουν να κάνουν τη δουλειά με άλλον τρόπο, που να βολεύει τον αντισυμβαλλόμενό σου.
Μεσίτης: Άγγελος ή διάβολος;
Θα έλεγα τίποτε από τα δύο και θα προτιμούσα να τους χωρίσω σε λίγους ευσυνείδητους και πολλούς ασυνείδητους. Πάντως οι περισσότεροι στη Ρουμανία (και από τη μικρότερη τριβή μου και στην Ελλάδα) κάνουν τον κόσμο να εξεγείρεται δικαιολογημένα, λόγω της λάθος συμπεριφοράς τους. Από την άλλη ξέρω και άπειρες περιπτώσεις που ο καλός Μεσίτης ή Επενδυτικός Σύμβουλος Ακινήτων έσωσε στην κυριολεξία πελάτη του από την καταστροφή.
Από τον χώρο στο… «πηγάδι του Ζαφείρη» φύγαμε στο τέλος του 2014. Στη συνέχεια είχαμε μία εξαιρετικά άσχημη εμπειρία από … Επενδυτικούς Συμβούλους Ακινήτων που δούλευαν σε μία τράπεζα Ελληνικών συμφερόντων, μέχρι που μεταφερθήκαμε στον χώρο που βρισκόμαστε και σήμερα, με μακροχρόνιο συμβόλαιο και άριστη σχέση ποιότητας / θέσης και ενοικίου. Τους Μεσίτες συνέχισα να τους χρησιμοποιώ για ό,τι δεν ξέρουμε να κάνουμε μόνοι μας και τους θεωρώ χρήσιμους, αν είναι σοβαροί, ενώ συχνά τους δίνω και έτοιμα επιχειρήματα για να εξηγήσουν στους ιδιοκτήτες / επενδυτές τις ιδιαιτερότητες μίας ενδεχόμενης συμφωνίας και να την προωθήσουν έμπρακτα.
Οι Μεσίτες βέβαια Άγγελοι δεν είναι, μα ούτε και «Διάβολοι», εξαρτάται από τον καθένα τους διαφορετικά. Και φυσικά η καλή πληροφορία αξίζει και πρέπει να πληρώνεται, όπως ξέρουν όλοι οι έμπειροι επιχειρηματίες. Άλλωστε ως επί το πλείστον οι πιο «δύσκολες» συμφωνίες οριστικοποιούνται με τη βοήθεια κάποιου Μεσίτη ή Επενδυτικού Συμβούλου Ακινήτων…
Εσύ τι λες;
