Του Ηλία Παπαγεωργιάδη
Είναι η έλλειψη παιδείας; Η απαξίωση του λογιστή; Η κουτοπονηριά; Γιατί κάνουμε τόσα λάθη, κινδυνεύοντας να καταρρεύσουμε σε έναν έλεγχο;
Τις τελευταίες μέρες βγήκαν στην επικαιρότητα υποθέσεις μικρής κλίμακας φοροδιαφυγής, σε γαμους, ΜΚΟ κλπ. Γελάσαμε / ενοχληθήκαμε και προχωρήσαμε παρακάτω. Ποια όμως είναι η καθημερινότητα για την πλειοψηφία των Ελλήνων στον ιδιωτικό τομέα; Γιατί ένας «κρεοπώλης από την Πελοπόννησο» και «ένας ιδιοκτήτης συνεργείου αυτοκινήτου από τη Θεσσαλία» ψάχνουν πώς δεν θα πληρώσουν φόρο, αναζητώντας γελοίους τρόπους;
Μία «κανονικότητα» που έχει «επιβληθεί» από το κράτος…
Διαλύοντας την παιδεία στην Ελλάδα από το 1980 και μετά, καταφέραμε να αφαιρέσουμε από πολλούς Έλληνες την ικανότητα να κατανοούν πως κάθετι που συμβαίνει έχει από πίσω του μία αιτία, το ακολουθεί ένα αποτέλεσμα κλπ. Συνήθως όλοι στέκονται σε ένα γεγονός, αγνοώντας τι το προκάλεσε, για αυτό και σήμερα πάρα πολλοί μιλάνε για τα λάθη του ιδιωτικού τομέα, αγνόωντας ότι αυτά είναι συνήθως το αποτέλεσμα της βαρειάς φορολογίας και του υπόλοιπων «προβλημάτων» που έχει επιβάλλει στην οικονομία το κράτος.
Εδώ και δεκαετίες λοιπόν όποιος ασχολείται με τον ιδιωτικό τομέα στην Ελλάδα και δεν είναι «διαπλεκόμενος» / «κρατικοδίαιτος» κλπ ακούει από παντού πως «το καλύτερο που έχει να κάνει είναι να βρει τρόπο να μη μπλέξει με την Εφορία». Όταν κάποιος έχει μπροστά του:
Βαρειά φορολογία
Προκαταβολή φόρου
Πάσης φύσεως άλλους άμεσους και έμμεσους φόρους
Φορολογικούς ελέγχους που δεν είναι πάντα «καλοπροαίρετοι»
«Κλείσιμο πενταετίας»
Γραφειοκρατία
Άπειρες αγκυλώσεις και άλλα πολλά…
Συχνά ζυγίζει όλα αυτά και αποφασίζει απλά να κάνει ό,τι μπορεί για να αποφύγει τη φορολόγηση, σκεπτόμενος: «Αν δεν με πιάσουν, θα γλυτώσω πολλά, αν με πιάσουν, θα δώσω λιγότερα».
Είναι σωστό το σκεπτικό αυτό; Όχι!
Είναι όμως αυτό που επικρατεί σήμερα στην πλειοψηφία των Ελλήνων του ιδιωτικού τομέα
Έτσι πορεύτηκαν επί δεκαετίες οι περισσότεροι, ενώ ειδικά στην περίοδο της κρίσης και της διακυβέρνησης Τσίπρα (με τη συνολική φορολογική επιβάρυνση να γίνεται τρομακτική) πείστηκαν πως κάθε άλλη επιλογή θα ήταν αυτοκτονική.
Όμως όλα τα παραπάνω δεν αποτελούν πλέον δικαιολογία σήμερα! Καλώς ή κακώς, οι καιροί άλλαξαν και πλέον με τη βοήθεια της τεχνολογίας είναι πολύ πιο εύκολο η Εφορία να σου κάνει μεγάλη ζημιά / να σε κάνει να χάσεις 10 – 15 χρόνια από τη ζωή σου…
Έλα να δούμε μαζί 14 από τις δεκάδες «απροσεξίες» και «προχειρότητες» που πολλοί αφελείς (φορολογικά και επιχειρηματικά) συνεχίζουν να κάνουν / ψάχνουν, νομίζοντας πως είναι στο απυρόβλητο, την ώρα που ρισκάρουν να χάσουν τα πάντα… Αν κάνεις κάποια / κάποιες από αυτές, σου προτείνω ευγενικά να αλλάξεις. Όχι γιατί «είμαι με την Εφορία», αλλά γιατί δεν θέλω να σε δω να καταστρέφεσαι και να χάνεις όλα όσα με κόπο προσπαθείς να κτίσεις…
(Δεν είμαι δικηγόρος ή λογιστής, σε αυτούς πρέπει να απευθυνθείς για υπεύθυνες συμβουλές. Επειδή όμως δύο από τις 6 δουλειές μου έχουν να κάνουν με την ίδρυση εταιρείας στο εξωτερικό – Ρουμανία – και τη συμβουλευτική εταιρειών, βλέπω και ακούω πολλά, πάρα πολλά…)
Μπορεί να σε αφορούν κάποια από τα επόμενα θέματα, μπορεί και όχι. Μην ξεχνώντας όμως πως «όλοι είναι έξυπνοι και γατόνια, μέχρι να κτυπήσει την πόρτα η Εφορία», έλα να δούμε 14 συνηθισμένα λάθη που κάνουν πάρα πολλοί άνθρωποι του επιχειρείν στην Ελλάδα…
1. Οικονομική δραστηριότητα στην Ελλάδα, φορολογείται στην… Ελλάδα!
Ξέρω πως διάφοροι σου λένε ότι «δουλεύουν στην Ελλάδα αλλά φορολογούνται έξω», όμως αυτό δεν γίνεται. Όλα αυτά τα «φανταστρουμφικά» με πχ τα «φορτηγά που έχουν πινακίδες Βουλγαρίας, αλλά κινούνται μόνο Ελλάδα» και δεκάδες άλλες περιπτώσεις κάποια στιγμή εντοπίζονται και οδηγούν σε βαρειά πρόστιμα = κατάρρευση.
Σε όλον τον πλανήτη ισχύει ότι «οικονομική δραστηριότητα που γίνεται σε μία χώρα, φορολογείται σε αυτή». Σταμάτα να ψάχνεις τρόπο «να έχεις μαγαζί στην Ελλάδα με ταμειακή στο εξωτερικό». Άλλες είναι οι λύσεις που πρέπει να βρεις…
2. «Υποκατάστημα» στην Ελλάδα από εταιρεία του εξωτερικού φορολογείται στην… Ελλάδα
Άπειροι «παραστρατημένοι» νομίζουν ότι μπορούν να κάνουν εταιρεία στο εξωτερικό, αυτή να ιδρύσει ένα υποκατάστημα στην Ελλάδα και να δουλεύουν «εδώ», έχοντας φορολογία «εκεί». Όχι, καλέ μου, δεν υπάρχουν τέτοια μαγικά… τζάμπα μπλέκεις, θα χάσεις χρόνο και λεφτά…
Ισχύει το νο.1
3. «Αν όμως είμαι μπλοκαρισμένος από χρέη και θέλω να κάνω εταιρεία στο εξωτερικό για να επιβιώσω;»
Εδώ ίσως υπάρχει ένα παράθυρο. Έχω ακούσει για ανθρώπους που ίδρυσαν εταιρεία στο εξωτερικό και υποκατάστημα στην Ελλάδα, πληρώνοντας κανονικά την Ελληνική φορολογία, τον ΦΠΑ κλπ. Γιατί το έκαναν; Επειδή ήταν «μαύροι» από χρέη και θεώρησαν ότι με αυτόν τον τρόπο θα μπορέσουν να συνεχίσουν να λειτουργούν, χωρίς να φοροδιαφεύγουν.
Προσωπικά δεν ξέρω αν αυτός ο τρόπος δίνει λύση, ή αν μπορεί κάποιος να κυνηγηθεί στο εξωτερικόγ για χρέη του στην Ελλάδα (δεν έχω συναντήσει τέτοια περίπτωση, όμως δεν είμαι δικηγόρος / λογιστής). Αν δεν ψάχνεις φοροδιαφυγή, αλλά «επιβίωση υπό αντίξοες συνθήκες, μίλα με τους ειδικούς πριν πάρεις τις αποφάσεις σου.
4. Eshop που απλά δεν εκδίδει αποδείξεις
Κάθε χρόνο μου λένε για τουλάχιστον 10 – 15 «έξυπνους» που πουλάνε προϊόντα μέσω διαδικτύου και δεν κόβουν κανένα παραστατικό. Αυτοί που μου μιλάνε για αυτούς περιγράφουν ότι περηφανεύονται πως είναι σαϊνια και καμαρώνουν επειδή δουλεύουν «εντελώς μαύρα».
Εξαιρώντας το γεγονός ότι συνήθως όλοι αυτοί οι υποτιθέμενοι «πανέξυπνοι» δεν φαίνεται να καταφέρνουν να κρατήσουν τα λεφτά που (υποτίθεται πως) κέρδισαν, κάποιες φορές μου μεταφέρεται ότι τους έπιασε η Εφορία.
«Και μετά ήρθαν οι μέλισσες….» (και ήταν «η κακιά στιγμή»)
ΥΓ. Έχεις ακούσει ότι οι εταιρείες courier ενημερώνουν κανονικά την Εφορία; Ή μπα…
5. Είσπραξη χρημάτων «σε ένα ΙΒΑΝ», χωρίς άλλα χαρτιά (βλέπε και Upwork, OnlyFans)
Διασκεδάζω με την έκπληξη όσων μου ζητάνε τις υπηρεσίες μου και τους ενημερώνω ότι θα τους στείλω φορολογικό παραστατικό. Είναι όλοι τους συνηθισμένοι «απλά να πληρώνουν σε ένα IBAN» και μου λένε ότι έτσι δουλεύουν άπειροι άνθρωποι στο διαδίκτυο. Δεν έχει καλό τέλος όλο αυτό, να ξέρεις…
ΥΓ. Η Ευρωπαϊκή Οδηγία DAC7 θα αλλάξει πολλά και σε όσους ως τώρα εισέπρατταν χρήματα από διεθνείς πλατφόρμες (upwork, onlyfans κλπ) και δεν τα δήλωναν κάπου. Πλέον δεν θα χρειάζεται να ψάχνει η Εφορία, θα την ενημερώνει απευθείας η πλατφόρμα…
6. «POS από το εξωτερικό»
Νομίζω πως αν κάποιος διαφήμιζε ότι μπορεί επίσημα να δώσει POS από το εξωτερικό και να μη μαθαίνει κάτι η Ελληνική Εφορία, θα έκανε πωλήσεις 100+ εκ. Ευρώ εντός 12 μηνών. Θα ήταν όμως ψεύτης, μιας και ούτε το POS θα το πάρεις εύκολα, ούτε και θα μείνει κάτι κρυφό από την Εφορία.
Το αυτό ισχύει και για «ταμειακή συνδεδεμένη με εταιρεία στο εξωτερικό».
Απέφυγε τέτοιες βλακείες, να χαρείς…
7. Αστικές μη Κερδοσκοπικές εταιρείες, όπου γίνεται πάρτυ και σε τυχόν έλεγχο «κλαίμε»
Η μόδα των τελευταίων ετών, μαζί με τις ΚΟΙΝΣΕΠ. Άλλα προβλέπει ο νομοθέτης για αυτές, άλλα συνήθως γίνονται. Πχ «μη κερδοσκοπικές» σημαίνει ότι οι εταιρείες αυτές δεν έχουν κέρδη = δεν διανέμουν μέρισμα = μπορείς να πάρεις από αυτές μόνο μισθό (πληρώνοντας ασφαλιστικές εισφορές). Πόσοι το τηρούν αυτό + δεκάδες άλλες λεπτομέρειες;
Λίγοι, πολύ λίγοι… Οι περισσότεροι νομίζουν ότι μέσα από τέτοια σχήματα μπορούν να κάνουν ό,τι θέλουν… (μέχρι να τύχει να ελεγχθούν).
8. Δουλειές χωρίς συμβόλαια
Όταν κάποιος συνεργάζεται μαζί μας για εταιρεία στη Ρουμανία, το πρώτο που του λέμε και επιμένουμε είναι ότι «για κάθε πελάτη θα πρέπει να υπάρχει ένα συμβόλαιο». 8 – 9 στους 10 που το ακούν απορούν… «γιατί;» και καταλαβαίνω ότι δεν έχουν κάνει ποτέ στη ζωή τους…
Βίλες κτίζονται σε νησιά, βίλες αξίας 500.000+ Ευρώ… αν δεις τα χαρτιά που έχουν υπογραφεί… θα γελάς…
Σε παρακαλώ, κάνε συμβόλαια για ό,τι κάνεις. Έστω και απλά, αλλά φτιάξε κάτι, για να μπορείς να είσαι καλυμμένος + να μπορείς να αποδείξεις στην Εφορία ότι χρέωσες κάποιον με το Χ ποσό, επειδή αυτό προέβλεπε η συμφωνία σας.
9. Συμφωνία ανταλλαγής αγαθών (barter) χωρίς τιμολόγια
Το ότι δίνουμε σε κάποιον κάτι και παίρνουμε κάτι άλλο εκτός από χρήμα δεν σημαίνει πως δεν κάνουμε μία οικονομική συναλλαγή! Τα λεγόμενα «barter» είναι πολύ διαδομένα, όμως στην πράξη σχεδόν ποτέ δεν συνοδεύονται και από κάποιο συμβόλαιο + τιμολόγια… Θέλεις να ανταλλάξεις κάτι, με κάτι άλλο; Κάνε σε παρακαλώ χαρτιά και όρισε το τίμημα!
10. «Αφελή» Email που περιγράφουν ενδεχόμενες έκνομες πράξεις
Δεν υπάρχουν «ιδιωτικά email» καλέ μου φίλε. Όλα «ανοίγουν», όλα «βρίσκονται», ακόμη και τα «σβησμένα». Μη γράφεις, σε παρακαλώ χαζομάρες στα email σου (και καμαρώνεις και από πάνω!)
Είσαι ενήλικος! Απέφυγε τις έκνομες πράξεις, καθώς και κάθε άλλη απόδειξη κακών προθέσεων, που μπορεί να χρησιμοποιηθεί εναντίον σου!
11. Καταλαβαίνω ότι θέλεις να δείχνεις σπουδαίος στα social. Μπορείς να το «υποστηρίξεις» σε περίπτωση ελέγχου;
Θα μπορούσαμε να πούμε πολλά για την ανάγκη κάποιου να παρουσιάζει έναν συγκεκριμένο τύπο και τρόπο ζωής στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης (ή social media, όπως λέμε και στην Κατερίνη). Το θέμα όμως είναι ότι κάποια στιγμή θα ελεγχθούν όλα αυτά, καλώς ή κακώς, και τότε θα πρέπει να αποδείξεις από που βρήκες τα χρήματα.
Αν όντως υπάρχει λόγος να δείχνεις ότι είσαι πλούσιος σε καθημερινή βάση, σκέψου αν έχεις και τα «επιδέξια προσόντα» να το υποστηρίξεις όλο αυτό, σε περίπτωση που σε ρωτήσουν.
Μη μου πεις «με ποιο δικαίωμα θα το κάνουν;» γιατί ξέρουμε και οι δύο την απάντηση…
12. «Κρυφά από τον λογιστή» (που συνήθως κακοπληρώνεις, δεν σέβεσαι και περιμένεις να σε σώσει)
Βλέπω πάρα πολλούς Έλληνες να φέρονται άσχημα στους λογιστές τους και κυρίως να προσπαθούν να κινηθούν κρυφά από αυτούς… Νιώθουν πως «έτσι αποδεικνύουν ότι είναι πραγματικοί επιχειρηματίες»… συνήθως όμως έτσι απλά πέφτουν σε συνεχόμενες παγίδες και μετά κλαίνε.
Ο λογιστής είναι ό,τι πολυτιμότερο έχεις για την επιχείρησή σου! Διάλεξε έναν καλό και ικανό ( = όχι φθηνό), σεβάσου τον και να είσαι απαιτητικός μαζί του.
Όχι να του δίνεις λίγα, να μην τον σέβεσαι, να δουλεύεις «κρυφά» και να τον φωνάζεις ως «πυροσβέστη» την τελευταία στιγμή…
13. Αντί να κτίσεις «ομάδα» γύρω σου, ακούς «καταφερτζήδες», «ανθρώπους με γνωριμίες» και λοιπούς χαβαλέδες (που δεν απαντούν το τηλέφωνο «στη στραβή»)
Είναι πολλοί αυτοί που ασχολούνται με το επιχειρείν και αντί να έχουν γύρω τους σοβαρούς λογιστές, φοροτεχνικούς και δικηγόρους, ίσως και έναν σύμβουλο που να τους δώσει αξία και ουσία… συγκεντρώνουν γύρω τους άσχετους, «γλύφτες», «καταφερτζήδες», «ανθρώπους με γνωριμίες» και λοιπούς ακατάλληλους.
Όταν τα πράγματα «στραβώσουν» (επειδή «στραβώνουν» όταν η ομάδα σου είναι γεμάτη με «φύρες») τότε όλοι αυτοί απλά δεν απαντάνε το τηλέφωνο, ή σου λένε πως φταις εσύ…
Χωρίς καλή ομάδα γύρω σου είσαι «νεκρός» επιχειρηματικά, απλά δεν το έχεις μάθει ακόμη…
14. Δεν υπάρχουν «δάνεια από το εξωτερικό». Λαμόγια που «δαγκώνουν» υπάρχουν…
Άσχετο, αλλά μιας και μιλάμε για ανοησίες, να υπενθυμίσω πως δεν υπάρχουν «δάνεια που σου βγάζουν κάποιοι από ιδρύματα του εξωτερικού». Δεν υπήρξαν, δεν υπάρχουν και δεν θα υπάρξουν.
Υπάρχουν όμως ΛΑΛΑ (λατρεμένα λαμόγια) που θα σου ψυρίσουν 5 – 35.000 Ευρώ «για τα έξοδα φακέλου», όπως υπάρχουν και κάποιοι παραστρατημένοι «σύμβουλοι επιχειρήσεων» που όντως πιστεύουν ότι θα σου βγάλουν δάνειο, εξαπατημένοι από κάποιο ΛΑΛΑ.
Μην τσιμπάς! Απλά θα χάσεις λεφτά που είναι πολύτιμα για σένα!
Δουλειά, στρατηγική, καλή ομάδα και 10% τύχη
Το επιχειρείν δεν είναι εύκολο… συχνά ακούω ανθρώπους να λένε πως δεν πέτυχαν παρά το ότι δούλεψαν σκληρά, όμως αν σκαλίσουμε λίγο τα πράγματα θα δούμε πως δεν ήταν ακριβώς «επαγγελματίες», αλλά «εμπειροτέχνες, καλοί στα πασαλείμματα».
Αν αποφύγεις όλα τα παραπάνω δεν σημαίνει ότι θα πετύχεις, αλλά ότι σίγουρα θα μειώσεις / σχεδόν εκμηδενίσεις τον κίνδυνο να καταστραφείς για ανόητο λόγο…
Εσύ τι γνώμη έχεις;
Μαζί, πιο δυνατοί
Ηλίας