Οι ρόλοι των κύριων θεσμικών οργάνων της ΕΕ και πώς αλληλεπιδρούν
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο είναι το μόνο θεσμικό όργανο της ΕΕ που εκλέγεται απευθείας από τους ευρωπαίους πολίτες κάθε πέντε χρόνια. Οι ευρωπαϊκές εκλογές του 2024, θα διεξαχθούν στις 6-9 Ιουνίου 2024, όπου θα εκλεγούν συνολικά 720 ευρωβουλευτές, 15 περισσότεροι σε σύγκριση με τις προηγούμενες εκλογές.
Το Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι συννομοθέτες, μοιράζονται την εξουσία να εγκρίνουν και να τροποποιούν νομοθετικές προτάσεις και να αποφασίζουν για τον προϋπολογισμό της ΕΕ. Το Κοινοβούλιο εποπτεύει επίσης το έργο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και άλλων οργάνων της ΕΕ και συνεργάζεται με τα εθνικά κοινοβούλια των χωρών της ΕΕ.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή είναι το εκτελεστικό όργανο της ΕΕ. Προτείνει νέους νόμους και πολιτικές, παρακολουθεί την εφαρμογή τους και διαχειρίζεται τον προϋπολογισμό της ΕΕ. Η Επιτροπή διασφαλίζει επίσης ότι οι πολιτικές και οι κανονισμοί της ΕΕ εφαρμόζονται σωστά σε όλες τις χώρες.
Η Επιτροπή έχει 27 Επιτρόπους, έναν από κάθε χώρα της ΕΕ. Το Κοινοβούλιο εγκρίνει την πλήρη ομάδα των Επιτρόπων και στη συνέχεια το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο διορίζει επίσημα την Επιτροπή.
Η Επιτροπή διευθύνεται από έναν ή μία Πρόεδρο. Οι ηγέτες των χωρών της ΕΕ προτείνουν έναν υποψήφιο για αυτή τη θέση με βάση τα αποτελέσματα των ευρωπαϊκών εκλογών και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ψηφίζει για την εκλογή του υποψηφίου. Ο υποψήφιος ή η υποψήφια πρέπει να πάρει πάνω από το 50% των ψήφων των ευρωβουλευτών προκειμένου να εκλεγεί για την Προεδρία, διαφορετικά οι ηγέτες της ΕΕ πρέπει να βρουν νέο/α υποψήφιο/α.
Το Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης
Το Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, γνωστό και ως Συμβούλιο, διαπραγματεύεται και εκδίδει νομοθετικές πράξεις, στις περισσότερες περιπτώσεις μαζί με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Το Συμβούλιο είναι επίσης υπεύθυνο για τον συντονισμό των πολιτικών των χωρών της ΕΕ σε συγκεκριμένους τομείς. Τα μέλη του Συμβουλίου είναι υπουργοί εθνικών κυβερνήσεων από κάθε χώρα της ΕΕ, ομαδοποιημένοι ανά τομέα πολιτικής.
Η προεδρία του Συμβουλίου ανατίθεται σε διαφορετική χώρα της ΕΕ, κάθε έξι μήνες.
Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο
Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο καθορίζει τη γενική πολιτική κατεύθυνση και τις προτεραιότητες της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Μέλη του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου είναι οι αρχηγοί κρατών ή κυβερνήσεων των 27 χωρών της ΕΕ, ο/η Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και ο/η Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο συνέρχεται τουλάχιστον τέσσερις φορές το χρόνο.
Το Συμβούλιο της ΕΕ και το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο δεν πρέπει να συγχέονται με το Συμβούλιο της Ευρώπης, το οποίο δεν αποτελεί μέλος των θεσμικών οργάνων της ΕΕ. Το Συμβούλιο της Ευρώπης είναι ένας διεθνής οργανισμός που εδρεύει στο Στρασβούργο και στοχεύει στην προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, της δημοκρατίας και του κράτους δικαίου.
Άλλα θεσμικά όργανα της ΕΕ
Οι εργασίες της Επιτροπής, του Κοινοβουλίου, του Συμβουλίου και του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου συμπληρώνονται από άλλα θεσμικά όργανα και φορείς της ΕΕ, τα οποία περιλαμβάνουν:
Το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης (στο Λουξεμβούργο)
Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (στη Φρανκφούρτη)
Το Ευρωπαϊκό Ελεγκτικό Συνέδριο (στο Λουξεμβούργο)
