1. Τι είναι η Σύνοδος Κορυφής του Μέλλοντος;

Το 2020, ο ΟΗΕ έκλεισε τα 75 του χρόνια και γιόρτασε την επέτειο αυτή ξεκινώντας μια παγκόσμια συζήτηση σχετικά με τις ελπίδες και τους φόβους για το μέλλον.

Αυτή ήταν η αρχή μιας διαδικασίας που θα οδηγούσε τελικά, τέσσερα χρόνια αργότερα, στη σύγκληση της Διάσκεψης Κορυφής του Μέλλοντος, ενός σημαντικού γεγονότος τον Σεπτέμβριο, το οποίο θα λάβει χώρα στην έδρα του ΟΗΕ, λίγο πριν από την ετήσια συζήτηση υψηλού επιπέδου της Γενικής Συνέλευσης του Οργανισμού.

Η Σύνοδος Κορυφής σχεδιάστηκε στο αποκορύφωμα της πανδημίας COVID-19, όταν υπήρχε η αντίληψη στα Ηνωμένα Έθνη ότι, αντί να συνεργαστούν για την αντιμετώπιση αυτής της παγκόσμιας απειλής που μας επηρέαζε όλους, οι χώρες και οι λαοί απομακρύνονταν μεταξύ τους.

«Βρεθήκαμε πραγματικά αντιμέτωποι με το χάσμα μεταξύ των προσδοκιών των ιδρυτών μας, τις οποίες προσπαθούσαμε να γιορτάσουμε στην 75η επέτειο, και της πραγματικότητας του κόσμου όπως είναι σήμερα», λέει η Michele Griffin, Διευθύντρια Πολιτικής της Συνόδου. «Τα προβλήματα που αντιμετωπίζουμε, οι απειλές, αλλά και οι ευκαιρίες και οι ατέλειες στον τρόπο με τον οποίο ανταποκρινόμαστε».

Τα κράτη μέλη του ΟΗΕ ανέθεσαν στον Γενικό Γραμματέα Αντόνιο Γκουτέρες να παρουσιάσει ένα όραμα για το μέλλον της παγκόσμιας συνεργασίας. Η απάντησή του στο κάλεσμά τους ήταν το «Η Κοινή μας Ατζέντα», μια έκθεση-ορόσημο με συστάσεις για την ανανέωση της παγκόσμιας συνεργασίας, για την αντιμετώπιση πλήθους κινδύνων και απειλών, καθώς και μια πρόταση για τη διεξαγωγή μιας μελλοντικής συνόδου κορυφής το 2024.

Η εκδήλωση θα αποτελείται από συνεδρίες και ολομέλειες που θα βασίζονται σε πέντε κύριες κατευθύνσεις: βιώσιμη ανάπτυξη και χρηματοδότηση, ειρήνη και ασφάλεια, ψηφιακό μέλλον για όλους, νεολαία και μελλοντικές γενιές και παγκόσμια διακυβέρνηση. Όπως και για άλλα θέματα που διατρέχουν το σύνολο των εργασιών του ΟΗΕ, συμπεριλαμβανομένων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, της ισότητας των φύλων και της κλιματικής κρίσης.

Το άμεσο αποτέλεσμα θα είναι μια οριστικοποιημένη έκδοση ενός Συμφώνου για το Μέλλον, με παράρτημα ένα Παγκόσμιο Ψηφιακό Σύμφωνο και μια Διακήρυξη για τις Μελλοντικές Γενιές, τα οποία αναμένεται να εγκριθούν από τα κράτη μέλη κατά τη διάρκεια της Συνόδου Κορυφής.

2. Γιατί έχει σημασία η Σύνοδος Κορυφής;

Επειδή, παρόλο που τα θέματα αυτά έχουν αντιμετωπιστεί στο παρελθόν και έχουν επιτευχθεί πρωτοποριακές συμφωνίες, όπως η συμφωνία του Παρισιού για το Κλίμα και οι Στόχοι Βιώσιμης Ανάπτυξης, υπάρχει μια ευρέως διαδεδομένη αντίληψη ότι οι δομές του ΟΗΕ, πολλές από τις οποίες δημιουργήθηκαν πριν από δεκαετίες, δεν είναι πλέον επαρκώς δίκαιες ή αποτελεσματικές.

Η Σύνοδος Κορυφής του Μέλλοντος προσφέρει την ευκαιρία να τηρηθούν πληρέστερα οι υποσχέσεις που έχουν ήδη δοθεί, να προετοιμαστεί η διεθνής κοινότητα για τον κόσμο που έρχεται και να αποκατασταθεί η εμπιστοσύνη.

«Το σημαντικότερο συστατικό της διεθνούς συνεργασίας είναι η εμπιστοσύνη» λέει η Michele Griffin. «Η εμπιστοσύνη μεταξύ μας. Η αίσθηση της κοινής μας ανθρωπιάς, της διασύνδεσής μας. Η Σύνοδος Κορυφής έχει σχεδιαστεί για να υπενθυμίσει σε όλους μας, όχι μόνο στις κυβερνήσεις και όχι μόνο στους ανθρώπους που θα βρίσκονται στα Ηνωμένα Έθνη στη Νέα Υόρκη τον Σεπτέμβριο, αλλά σε όλους, ότι πρέπει να συνεργαστούμε για να λύσουμε τα μεγαλύτερα κοινά μας προβλήματα».

3. Ποιοι είναι οι βασικοί παράγοντες;

Της Συνόδου Κορυφής θα προηγηθούν δύο Ημέρες Δράσης, επίσης στην έδρα του ΟΗΕ, όπου εκπρόσωποι της κοινωνίας των πολιτών, του ιδιωτικού τομέα, της ακαδημαϊκής κοινότητας, των τοπικών και περιφερειακών αρχών, της νεολαίας, των κρατών μελών και πολλοί άλλοι, θα έχουν την ευκαιρία να ασχοληθούν με τα κύρια θέματα της εκδήλωσης.

«Κοιτάζεις τα Ηνωμένα Έθνη και νομίζεις ότι οι κυβερνήσεις είναι οι βασικοί παράγοντες», λέει ο Griffin. «Και αυτό είναι αλήθεια. Είναι αυτές που κάθονται γύρω από το τραπέζι, αλλά το κάνουν για λογαριασμό του λαού τους».

«Οι φορείς της κοινωνίας των πολιτών, οι νέοι συμμετείχαν καθ’ όλη τη διάρκεια και θα είναι στη σύνοδο κορυφής», εξηγεί η κ. Griffin. «Ο ιδιωτικός τομέας θα είναι εδώ σε αναγνώριση του τεράστιου ρόλου που έχει στη διαμόρφωση της ζωής και των ευκαιριών των ανθρώπων σήμερα. Αυτή η Σύνοδος είναι για όλους και από όλους και όλοι θα πρέπει να δουν τον εαυτό τους να αντανακλάται σε αυτήν».

Οι νέοι αντιπρόσωποι συμμετέχουν στο Φόρουμ Νεολαίας που πραγματοποιείται πριν από την πέμπτη Διάσκεψη του ΟΗΕ για τις λιγότερο ανεπτυγμένες χώρες, LDC5, στη Ντόχα του Κατάρ.

4. Τι θα γίνει στη συνέχεια;

Οι διοργανωτές της Διάσκεψης τόνισαν ότι η λήξη της εκδήλωσης δεν θα αποτελέσει το τέλος των συζητήσεων και των θεμάτων που τέθηκαν κατά τη διάρκεια των τεσσάρων ημερών.

Η Michele Griffin το περιγράφει ως την αρχή μιας διαδικασίας. «Οι περισσότεροι από τους σπόρους που φυτέψαμε σε αυτή τη σύνοδο κορυφής θα χρειαστούν κάποιο χρόνο για να αναπτυχθούν και να ευδοκιμήσουν», λέει, “και όλοι μας πρέπει να συμμετάσχουμε στο να καταστήσουμε τις κυβερνήσεις υπεύθυνες για την τήρηση των δεσμεύσεών τους στη διεθνή σκηνή”.

Μετά τη Σύνοδο Κορυφής, το επίκεντρο θα μετατοπιστεί στην εφαρμογή των συστάσεων και των δεσμεύσεων που περιέχονται στο Σύμφωνο για το Μέλλον.

5. Πώς μπορώ να συμμετάσχω;

Το Act Now είναι η παγκόσμια εκστρατεία του ΟΗΕ που ενθαρρύνει όλους τους ανθρώπους να υποστηρίξουν ένα καλύτερο, πιο ειρηνικό και βιώσιμο μέλλον. Η πλατφόρμα στοχεύει στην αύξηση του αριθμού εκείνων που μιλούν και κάνουν τη θετική διαφορά, είτε πρόκειται για εθελοντισμό στην τοπική τους κοινότητα, είτε για συμμετοχή στη λήψη τοπικών αποφάσεων, είτε απλώς για αλλαγή των προσωπικών τους καταναλωτικών συνηθειών ώστε να ζουν πιο περιβαλλοντικά υπεύθυνες ζωές.

Εν όψει της Συνόδου Κορυφής, το Γραφείο Νεολαίας του ΟΗΕ κινητοποιεί επίσης τους νέους και τους συμμάχους του, εγκαινιάζοντας το #YouthLead, μια έκκληση προς τους παγκόσμιους ηγέτες να κάνουν τη χάραξη παγκόσμιας πολιτικής πιο αντιπροσωπευτική των κοινοτήτων που υπηρετούν.